Guterres: "Ukrayna’da Savaş Artık Durmalı"

NEW YORK - Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nde yapılan olağanüstü Ukrayna oturumunda yaptığı konuşmada savaşın derhal sonlandırılıp müzakere masasına oturulması çağrısında bulundu.

Guterres, “Ukrayna'daki savaş artık durmalı. Bu konsey barışı korumak ve bunu dayanışma içinde yapmakla görevlidir. Güvenlik Konseyi'nin sadece Ukrayna konusunda değil, barış ve güvenliğe karşı diğer tehditler konusunda da harekete geçmesini engelleyen kararlardan derin üzüntü duyuyorum. Konseyi, savaşı sona erdirmek ve hem Ukrayna'nın acı çeken halkı hem de dünya çapında gelişmekte olan ülkelerdeki savunmasız kişiler üzerinde savaşın yarattığı etkiyi azaltmak için elinden gelen her şeyi yapmaya çağırıyorum” dedi.

“Rusya BM Sözleşmesi'ni ihlal ediyor”

BM Genel Sekreteri Guterres, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının BM Sözleşmesi'ne dayanan uluslararası düzen ve küresel barış mimarisine karşı şimdiye kadarki en büyük meydan okumalardan biri olduğunu ifade etti.

Guterres, Ukrayna’nın doğası, yoğunluğu ve sonuçları bakımından, birkaç cephede tam teşekküllü bir istilayla karşı karşıya kaldığını belirterek, "BM’ye üye bir devlet, Güvenlik Konseyi'nin daimi üyesi olan bir başka ülke Rusya tarafından BM Sözleşmesi ihlal edilerek saldırıya uğruyor. Savaş, şehir merkezlerinde anlamsız can kayıplarına, büyük çaplı yıkıma ve sivil altyapının tahrip olmasına yol açtı” dedi.

“Buça’da öldürülenlerin görüntülerini asla unutmayacağım”

BM Genel Sekreteri geçen haftasonunda ortaya çıkan görüntülerden duyduğu rahatsızlığı ifade ederek, "Buça’da öldürülen sivillerin o korkunç görüntülerini asla unutmayacağım. Derhal bağımsız bir soruşturma çağrısında bulundum. Ortaya çıkmakta olan tecavüz ve cinsel şiddete ilişkin kişisel tanıklıklara dayanan iddialarla ilgili de şoka uğradım. İnsan Hakları Yüksek Komiseri, olası savaş suçlarından, uluslararası insani hukukun ağır ihlallerinden ve uluslararası insan hakları hukukunun ciddi ihlallerinden söz ediyor” dedi.

“Savaş gelişmekte olan ülkeleri de vurdu”

Genel Sekreter Guterres, Ukrayna’ya Rus saldırısının sadece bir ay içinde 10 milyondan fazla kişinin yerinden edilmesine yol açtığını belirterek, "İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en hızlı nüfus hareketi yaşandı. Savaş, Ukrayna sınırlarının çok ötesinde, gıda, enerji ve gübre fiyatlarında büyük artışlara yol açtı. Savaş, tedarik zincirlerini bozdu ve nakliye maliyetini arttırarak gelişmekte olan ülkeler üzerinde çok daha fazla baskı yarattı. Pek çok gelişmekte olan ülke, COVID-19 salgınının etkisi ve küresel ekonomik finansal sistemimizin doğasından kaynaklanan yeterli likidite ve borç nedeniyle zaten bir çöküşün eşiğindeydi. Savaş bu ülkeleri yeniden vurdu” dedi.

“Rusya hiçbir ayrım gözetilmeksizin acımasızca saldırılar sürüyor”

BM’nin Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary Di Carlo, Ukrayna şehirlerinin hava karardıktan sonra Rus birlikleri tarafından ağır top ateşine tutulduğunu belirterek, “Hiçbir ayrım gözetilmeksizin acımasızca saldırılar sürüyor. Çocuklar, yaşlılar ve engelliler de dahil olmak üzere yüz binlerce kişi, kabus gibi koşullar altında çember içine alınmış alanlarda mahsur kaldı. Ukrayna kentlerine verilen tahribat, anlamsız savaşın utanç verici özelliklerinden biridir. Buça’da, elleri bağlı ölen sivillerin şok edici görüntüleri ortaya çıktığında, dehşetin ne kadar daha derinleştiğini gördük. Aynı yerde bir toplu mezarda da çok sayıda ceset bulundu. Sivil toplum kuruluşlarının medyadaki raporları da sivillerin yargısız infazı, tecavüz ve yağmalamaları ortaya çıkardı” dedi.

“Görüşmelere ev sahipliği yapan Türkiye’yi takdir ediyoruz”

Di Carlo, Ukraynalı ve Rus temsilciler arasında doğrudan görüşmeler de dahil olmak üzere devam eden müzakerelere ev sahipliği yaptığı için Türkiye hükümetini ve Rusya'yla ilişki kuran diğer birçok kişinin çabalarını takdirle karşıladıklarını ifade ederek, “Ukrayna'da barışın sağlanmasına yardımcı olmak için, tarafların karşılıklı bir anlayışa ulaşmak istekliliğini memnuniyetle karşılıyoruz. Bunu, hızlı bir şekilde eyleme dönüştürülecek müzakerelerde iyi niyetli ve ciddi çabalar takip etmeli. İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'ne göre, 24 Şubat ile 4 Nisan 2022 arasında en az 1480 sivil öldürüldü ve en az 2195 kişi yaralandı. Gerçek rakamların çok daha yüksek olduğuna inanılıyor. Rus kuvvetlerinin misket bombasını yerleşim merkezlerinde en az 24 kez kullandığı yönünde güvenilir iddialar var. Dünya Sağlık Örgütü, sağlık tesislerine yapılan toplam 85 saldırının en az 72 ölüm ve 43 yaralanmayla sonuçlandığını bildirdi” dedi.

“121 çocuk 1430 sivil öldü”

BM’nin İnsani Yardımdan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, konsey üyelerine hitaben yaptığı konuşmada Ukrayna’daki insani durumla ilgili bilgi verdi. Griffiths, son altı haftada aralarında 121 çocuğun da bulunduğu 1430 sivilin öldürüldüğünü, sivil altyapının, köprülerin, hastaneler ve okulların hasar görüp yıkıldığını söyledi.

Griffiths, 4 milyon 200 bin Ukraynalı'nın komşu ülkelere sığınmak zorunda kaldığını belirterek, “Toplamda, Ukrayna nüfusunun dörtte birinden fazlası ülkeden kaçtı. Ukrayna, cehennemin merkezine döndü. Çatışmanın tüm taraflarının, sivilleri korumak ve tarafsız insani yardım kuruluşlarının nerede olurlarsa olsunlar, ihtiyaç duyan tüm sivillere güvenli, hızlı ve engelsiz erişimlerine izin vermek için uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uymaları hayati önem taşıyor” diye konuştu. Griffiths, dün Moskova’da üst düzey yetkililerle temaslarda bulunduğunu, yarın da Ukrayna’ya gidip bir dizi temaslarda bulunacağını ifade etti.

VOA