Halkbank - Bloomberg: Trump, Erdoğan'ın ricasıyla devreye girdi, aylarca süren görüşmeler sonuçsuz kaldı

Bloomberg haber ajansı, ABD Başkanı Donald Trump'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın defalarca dile getirmesi üzerine Halkbank hakkında dava açılmasını engelleyecek bir anlaşma sağlanması için Adalet Bakanı William Barr ve Hazine Steve Mnuchin'i görevlendirdiğini bildirdi.

Bloomberg, Trump'ın Nisan ayındaki telefon görüşmelerinde Erdoğan'a Barr ve Mnuchin'in konuyla ilgileneceklerin aktardığını belirtti. Konuyla ilgili bilgi sahibi iki kişiye dayandırılan habere göre, yaklaşık altı ay süren görüşmelere rağmen herhangi bir anlaşma sağlanamadı.

New York Güney Bölge Savcılığı, Halkbank'ın İran'a uygulanan yaptırımları delmesine yardımcı olduğu iddiasıyla bir iddianame hazırladı. İddianamede, Halkbank'a aralarında kara para aklama ve dolandırıcılığın da bulunduğu altı suçlama yöneltildi.

İddianamenin hazırlandığı dün yapılan basın açıklamasıyla duyuruldu. Ancak iddianamenin ne zaman hazırlandığı bilinmiyor.

Halkbank eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, yargılamanın sonucunda kara para aklama haricinde kendisine yöneltilen suçlamaların tamamından suçlu bulundu. 32 ay hapis cezasına çarptırıldı ve tutuklu geçirdiği süre de mahsup edilince Temmuz 2019'da serbest bırakıldı.

Atilla'nın hüküm giymesinin ardından ABD Hazine Bakanlığı'nın da Halkbank'a para cezası kesebileceği konuşulmuş ancak son iddianameye kadar bu konuyla ilgili herhangi bir gelişme olmamıştı.

ABD'de bir süre cezaevinde yatan Halkbank eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla

Bloomberg: Başkanın müdahalesi sıra dışı

Haberde, yönetimden bir yetkilinin, iddianamenin hazırlandığına dair açıklama öncesinde Beyaz Saray'ın bir bilgisi olmadığını söylediği de ifade edildi.

Bloomberg, bir başkanın, kabinede önemli önemli görevler yürüten isimlerden süregelen bir federal soruşturmaya müdahil olmlarını istemesini "sıra dışı bir müdahale" olarak tanımladı ve "Trump'ın Barr ve Mnuchin'i Erdoğan'ın ricasını yerine getirmek için mi, yoksa Başkan'ın kendisine bu taleplerin sürekli dile getirilmesinden sıkıldığı için mi görevlendirdiği net değil" dedi.

Bloomberg'e bilgi veren, Türkiye'nin konuya yaklaşımıyla ilgili bilgi sahibi üçüncü bir kişi de, Barr'ın Şubat ayında adalet bakanlığına gelmesine kadar geçen sürede konunun çözümüyle ilgili fazla bir ilerleme kaydedilmediğini söyledi.

Bloomberg'e konuşan bir başka kişi de yaz döneminde Beyaz Saray yetkililerinin Erdoğan ve danışmanlarının Trump üzerinde konuyla ilgili baskı kurmalarını engellemeye çalıştığını belirtti. Haberde, yaz aylarında konuyla ilgili yaşanan gelişmeler şöyle anlatıldı:

"Aynı kişi, Haziran ayında dönemin Ulusal Güvenlik Danışman John Bolton'un Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın'a Trump'ın bu işle ilgili başkalarını görevlendirerek, artık kendisinin dahil olmayacağını ve Türk yetkililerin bu konuyu Trump'a götürmemesini söyledi.

"Aynı dönemlerde yapılan bir başka telefon görüşmesinde de Barr, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül'e, soruşturmayı yürüten Manhattan bölge savcılığı ile bir anlaşmaya varmaları gerektiğini, aksi halde dava açılacağını aktardı.

"Barr, Gül'e Türkiye'nin önündeki en iyi seçeneğin savcılıkla Halkbank'ın belli bir para cezası ödemesi ve benzer hataların tekrarlanmasını engellemek adına adımlar atma taahhüdünde bulunmasını içeren, böylece yargı sürecini erteleyen bir anlaşmaya varmak olduğunu söyledi.

"Konuyla ilgili bilgi veren kişiye göre, aylarca süren görüşmelerin ardından Türk yetkililer, böyle bir anlaşmanın suçu kabullenmek anlamına geleceği gerekçesiyle bu öneriyi kabul etmedi.

"Görüşmelerle ilgili bilgi sahibi ikinci bir kişi de, Türkiye'nin anlaşma önerisini reddettiğini doğruladı ancak konunun çözümüne yönelik ilerleme sağlandığını belirtti."

"Halkbank'ın 780 bin dolar ödediği lobici sözleşmeyi feshetti"

Bloomberg, konuyla bizzat ilgilenmesinin ve Barr ile Mnuchin'i Dışişleri Bakanı Michael Pompeo ile birlikte çalışmak üzere görevlendirmesinin, Halkbank meselesinin Trump için ne kadar büyük bir öncelik olduğunu ortaya koyduğu yorumunu yaptı.

Bloomberg, Türkiye'nin iş adamı Reza Zarrab'ın Mart 2016'da ABD'de tutuklanmasından bu yana kamuoyunun bildiği ve bilmediği çok ciddi lobi faaliyetlerinde bulunduğunu belirtti.

Halkbank'ın lobi şirketi Ballard Partners'a Kasım 2018 ile Mart 2019 arasındaki dönemde kendi adına lobi faaliyetlerinde bulunması için 780 bin dolar ödeme yaptığı ve Temmuz sonunda da bu sözleşmenin ayda 40 bin dolara uzatıldığı ifade edildi. Ballard Partners, Çarşamba günü itibarıyla Halkbank ile sözleşmesini feshetti.

Haberde, Erdoğan'ın bu konuyu bizzat eski Başkan Barack Obama döneminde de gündeme getirdiğini ancak yönetim tarafından bu taleplerin kabul görmediğini belirtti. Habere göre, Trump başkan seçildikten sonra Erdoğan da istediğini aldı.

BBC TÜRKÇE