Halkbank: Trump, New York Güney Bölge Başsavcısı Geoffrey Berman'ı görevden aldı
Kriz nasıl başladı?
Adalet Bakanı Barr'ın açıklamasının ardından Berman, bir gece önce yaptığı açıklamadan farklı olarak, göreve yardımcısının getirilmesi konusunda uzlaştıklarını ve krize son vermek için görevden çekileceğini açıkladı.
Kriz nasıl başladı?
Adalet Bakanı Barr, Cuma akşamı bir açıklama yayımladı.
Açıklamada Berman'ın Başsavcılık görevinden çekileceğini duyuran Barr, Trump'ın onun yerine atamayı düşündüğü ismi de verdi. Bu isim ABD Güvenlik ve Değişim Komisyonu Başkanı Jay Clayton'dı.
Barr, Jay Clayton'ın ataması Senato tarafından onaylanana kadar New Jersey Başsavcısı Craig Carpenito'nun vekaleten bu göreve getirileceği bilgisini de verdi.
"Görevden çekileceğini" Adalet Bakanı'nın bu açıklamasıyla öğrenen Berman, hızla bir yanıt yayımlayarak böyle bir istifadan haberi olmadığını duyurdu:
"İstifa etmedim. Bu görevden istifa etmeyi düşünmüyorum. Başkanın atadığı bir isim Senato tarafından onaylanana kadar görevden ayrılmayacağım. O zamana kadar soruşturmalarımız hiçbir erteleme ya da kesintiye uğramadan devam edecektir.
"Bu ofisin çalışanlarıyla birlikte korkusuzca ve hiçbir çıkar sağlamadan adaleti sağlamak için yaptığım her çalışmaya çok değer veriyorum. Bu ofisin baktığı önemli davaların engellenmeden devam edeceğini garanti altına almaya kararlıyım."
Açıklamanın ertesi günü yani cumartesi sabahı Berman, Manhattan'daki başsavcılık ofisine giderek işinin başına geçti.
Trump'ın 2018 yılında atadığı Berman, Başkan'a çok yakın bazı isimlerle ilgili soruşturmaları yürüttü.
Bunların arasında, Kongre'ye ve ABD yasama organına yalan söylediği ve seçim kampanyasında hile yaptığı gerekçesiyle hapis yatan, Başkan Trump'ın eski avukatı Michael Cohen de var.
Berman, daha kritik bir isimle ilgili soruşturmayı da şu an yürütüyor: Başkan Trump'ın şimdiki kişisel avukatı Rudy Giuliani.
Amerikan basını, Berman'ın, Giuliani'nin iki ortağını, Trump'ın bu yıl kasım ayında yapılacak seçimde yeniden seçilmesi için yapılan yurt dışı kaynaklı bir bağışın üzerini kapatma suçlamasıyla soruşturduğunu yazdı.
ABD basınına göre bu iki ortak aynı zamanda, Trump'ın seçimdeki rakibi Demokrat aday Joe Biden'ın Ukrayna'daki işlerini inceleyip hatasını bulmaya çalışırken Giuliani'ye yardım etti.
Yine ABD basınına göre Berman, Giuliani'nin iş ilişkilerini de incelemeye aldı ancak kendisine yönelik bir suçlama yöneltmedi.
Çocuklara cinsel istismar suçlamasıyla yargılanırken cezaevinde intihar eden; eskiden Trump'a yakın bir isim olduğu belirtilen Jeffrey Epstein'in soruşturmasını da Berman yönetmişti. Başsavcı, Epstein'in yakın arkadaşı olan Prens Andrew'ı da ifade vermeyerek soruşturmaya kapılarını kapattığı gerekçesiyle suçlamıştı.
Görevden alındığını Adalet Bakanı Barr açıkladı
Berman'ın, Adalet Bakanı'nın istifayla ilgili açıklamasını yalanlamasının üzerinden bir gün geçtikten sonra, cumartesi günü, Barr Berman'a bir mektup göndererek Trump'ın kendisini görevden aldığını bildirdi.
Kamuoyuna açıklanan mektupta şu ifadeler yer aldı:
"Maalesef yaptığınız açıklamayla, halka gösteriş yapmayı kamu hizmetine tercih etmiş oldunuz. Siz istifa etmeye niyetniz olmadığını açıklayınca ben de Başkan Trump'a sizi görevden almasını söyledim. O da bunu yaptı.
"Açıklamanız aynı zamanda şu an ofisinizde yürütülmekte olan soruşturmaların düzgün bir şekilde devam etmesi için sizin görevde kalmanız gerektiği gibi yanlış bir yönlendirmede de bulunuyor. Açıkçası bu çok yanlış. Ben de tamamen ofisin tüm vakaları normal akışında devam ettirmesini umuyorum."
Barr, bu açıklamayla Berman'ı Trump'ın görevden aldığını duyursa da, birkaç saat sonra Beyaz Saray'dan çıkışı sırasında gazetecilerin sorularını yanıtlayan Trump, açıklamaya mesafeli yaklaştı:
"Adalet Bakanı Barr konuyla ilgileniyor. Bu onun departmanı, benim departmanım değil. Çok yetenekli bir adalet bakanımız var. Bu tamamen ona kalmış bir şey. Ben müdahil olmuyorum."
ABD'deki bazı başsavcılar ve politikacılar, Adalet Bakanı'nın basavcıları görevden alma yetkisinin olmadığını, Trump'ın bunu onaylaması gerektiğini söyledi.
Barr'ın açıklamasında bu kez göreve vekaleten getirilecek isim, bir gün önce açıklanandan farklıydı. Buna göre Başsavcılık görevinde vekalaten Berman'ın yardımcısı Audrey Strauss getiriliyor.
'Yargı bağımsızlığına müdahale' eleştirisi
Trump, eski başkan Barack Obama'nın atadığı Başsavcı Preet Bharara'yı Mart 2017'de görevden aldı.
Bharara'dan sonra geçici görevlendirmeyle New York Güney Bölge Başsavcılığı'na getirilen ikinci isim Geoffrey Berman oldu.
Bir süre sonra Berman, başkan tarafından olmasa da bölge savcıları tarafından, Başkan'ın atayacağı bir ismin Senato'da onaylanmasına kadar geçen sürede görev yapmak üzere aslen atandı.
Adalet Bakanı Barr, bir süredir bağımsız yargıya müdahale ettiği gerekçesiyle eleştiriliyor. Bu adım da ABD'li politikacılar ve hukukçular tarafından yargı bağımsızlığına müdahale olduğu gerekçesiyle eleştirildi.
New York Times, Trump'ın bu hamlesinin, "sadık olmadığını düşündüğü yetkilileri görevden alma kampanyası ve yargı bağımsızlığına müdahaleyle ilgili krizi derinleştirdiğini" yazdı.
New York Güney Bölge Savcılığı, hiçbir partiye yakın olmaması ve bağımsız hareket etmesiyle ünlü. ABD'nin ticaret ve finans merkezi olan New York eyaletinin güneyinde bulunan Manhattan ve Wall Street'le ilgili tüm soruşturmaları yürüttüğü için, ABD'nin en güçlü bölge savcılıklarından biri.
Bharara da cumartesi günü bir tweet atarak Barr'ın mektubunu eleştirdi:
"Başkan az önce Geoff Berman olayına müdahil olmadığını söyledi. Bu durumda hem Trump hem Barr yalan söylüyor olsa da, en azından biri Berman'ı kimin kovduğuyla ilgili yalan söylüyor."
BBC TÜRKÇE