Bugün Adnan Menderes'in idam edilişinin 58. yılı. Menderes 17 Eylül 1961 günü, arkadaşları Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan ise 16 Eylül 1961 günü 'Anayasayı ihlal ettikleri' gerekçesiyle haklarında verilen idam kararının inafaz edilmesiyle asılmışlardı.

  27 Mayıs ihtilalinin en güçlü ismi cevaplıyor!

O gün bugün idamlar hep konuşulur, tartışılır... Hatta "Demokrasi tarihimizin kara günü" olarak da anılır. Peki Menderes ve arkadaşları neden idam edildi? Bu soruya en iyi cevap verecek olan da kuşkusuz ihtalali yapanlardır. Bu soruyu 1988 yılında Aydınlıkçıların 2000'e Doğru dergisi adına Doğu Perinçek, İhtilalin en önemli isimlerinden Korg. Cemal Madanoğlu'na sorar. Madanoğlu bugüne de ışık tutacak açıklamalarda bulunur. 2000'e Doğru dergisinin 22 Mayıs 1988 tarihli sayısında yayımlanan uzun mülakatta iki kritik soruya Madanoğlu şu yanıtları verir:

MENDERES'İ KARIŞIKLIK İÇİN İDAM ETTİLER

"DOĞU PERİNÇEK: MENDERES NASIL İDAM EDİLDİ?

Cemal Madanoğlu: Ben o sırada istifa etmiştim. İstifa tarihim 6 Mayıs 1961. Türkeş ekarte edildikten sonra komite içinde ikinci bir Türkeş kafası belirdi. Bunlar iktidarda kalmak için ortalık karışsın istiyorlardı. Menderes o yüzden idam edildi. 27 Mayıs'tan sonra DP'nin uzantısı olan AP geldi. Seçimleri aldı. DP memleketi borç batağının içine koymuştu. Biz bu batakçı siyasetin faturasını ihtilalden sonra yüklerıdik. Eğer biz ihtilal yapmasak DP kendi kendini yiyecekti. O ekonomik, bunalım DP'yi düşürecekti

ve CHP iktidara gelecekti. Biz ihtilal yaparak bu yolu tıkamış olduk. Bugünkü bilincimle 27 Mayıs'ı yapmam. Bırakınm millet kendi işini kendisi yapsın.

DOĞU PERİNÇEK: AMERİKA'NIN TUTUMU NASILDI?

Cemal Madanoğlu: Memleket ihtilal havasında ama CIAdurumu bilmiyor. Belki ihtilale memnun da oldular. Ama bilmiyorlardı ki, işler demokrasiye gidecek. Kitapçıların raftarı sol, ilerici kitaplarla dolacaktı. CIA işe sonradan el attı ve ordunun içine girdi. Milli Emniyet teşkilatı iyice örgütlendi. Ordu da kıpırdayamaz oldu. "Bugün her beş subaydan biri MİT'e rapor verir" diyorlar. Ne birlik duygusu kaldı ne de asker arkadaşlığı. 1960 öncesinde de etkiliydiler gerçi, ama mesela bizden haberleri yoktu. Sonra Eminsu'lara ödenen 40-50 bin liraları Amerikalıdan aldık."

ERCAN DOLAPÇI / AYDINLIK