Irak'ta sokağın öfkesi ve belirsizlik sürüyor
"Göstericiler geçici bir başbakan istiyor. Sokak daima güç sahibidir."
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in yeni başbakanı görevlendirmesi için tanınan anayasal süre bugün sona erdi. Salih’in bir sonraki hükümeti kurmakla görevlendireceği ismi, yayınlayacağı kararname ile duyurması bekleniyor
Ahmed Suheyl Muhabir
Giderek şiddetlenen protesto gösterilerinin ardından istifa kararı alan Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi sonrası geçici bir hükümet kurulması veya eski hükümete tanınan 3 yıllık görev süresinin tamamlanması yönündeki tartışmalar devam ediyor.
Göstericiler, taleplerinin hasıraltı edilmemesi amacıyla önceki hükümete tanınan 3 yıllık görev süresinin tamamlama seçeneğine karşı çıkıyor.
Aktivist ve gazeteci Ali Riyad, Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, "Göstericiler geçici bir başbakan istiyor. Sokak daima güç sahibidir. Irak’ta göstericilere muhalefet etme cesaretini gösterecek bir kesim yok. Artık korku duvarı yıkıldı" dedi.
Riyad, "Kimin çekileceği bizi ilgilendirmiyor. Halk kalıcı. Halk herkesten daha büyüktür. Aldığı karar dinlenecek ve uygulanacaktır" diye konuştu.
Siyasi analist Vasık el-Haşimi, "Taleplerin çokluğu, durumun daha da karmaşıklaşmasına neden oluyor. Öyle ki bazı göstericiler, bütün rejimin yıkılması talebinde bulunuyor. Her ne kadar demokratlarla ilgili birtakım farklı değerlendirmemiz bulunsa da, bu talep, demokratik bir rejimde anayasal değil. Yeni başbakanın seçilmesiyle protestolar bitmeyecek. Ayrıca bazı yasaların kabulü, parlamentonun feshedilmesi ve erken seçimlerin düzenlenmesi şeklindeki taleplerimiz sürüyor" ifadelerini kullandı.
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih’in yeni başbakanı görevlendirmesi için tanınan anayasal süre bugün sona erdi. Salih’in bir sonraki hükümeti kurmakla görevlendireceği ismi, yayınlayacağı kararname ile duyurması bekleniyor.
Sorular artıyor
Irak’taki siyasi partiler göstericilerin taleplerini görmezden gelmeye devam ederken, yeni başbakan seçildikten sonra protestoların akıbetinin ne olacağına ilişkin sorular giderek artıyor.
Gözlemciler, protesto eylemlerinin devam edip etmeyeceği meselesinin yeni başbakanın göstericilerin kriterleri doğrultusunda seçilmesine bağlı olmadığını bilakis tüm talepler yerine getirilene kadar protestoların süreceğini ve hatta meydanlardaki ölümlerden sorumlu olan tarafları yargı karşısına çıkarması için yeni başbakana baskı uygulayacaklarını belirtiyor.
Aynı gözlemciler, protestoların eskiye göre daha da istikrara kavuştuğunu ifade ediyor
Irak’ta siyasi partilerin, göstericilerin görüşlerini önemsemeden kendilerine bağlı hizipçi isimlerin başbakanlık koltuğuna oturması yönündeki ısrarı, sürecin daha da kritik bir hale dönüşmesine neden oluyor.
Zira sızdırılan bazı haberlerde, İran yanlısı partilerin ‘en büyük meclis grubu’ iddiasıyla kendine yakın bir ismi aday göstermekte ısrarcı olduğu belirtiliyor.
Irak Parlamentosu’nda en çok sandalyesi bulunan Sairun Koalisyonu, son olarak bir hamle yaparak, ‘en büyük meclis grubu’ sıfatıyla aday belirleme hakkından feragat ettiğini ilan etti.
Iraklı Şiilerin en üst dini mercii Ayetullah Ali es-Sistani ise birçok açıklamasında, göstericilerin taleplerinin kabul edilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
Başkent Bağdat’taki Tahrir Meydanı’nda bulunan göstericiler daha önceki açıklamasında başbakanda bulunmasını istedikleri kriterleri şu şekilde sıralamıştı:
- Şeffaf ve cesur
- Hiçbir parti veya grupla bağlantısı ve çifte vatandaşlığı bulunmayacak
- Hakkında yolsuzlukla ilgili dava açılmamış olması gerekir
- Daha önce bakan, milletvekili ve valilik gibi üst düzey görevlerde bulunmamış olacak
- Bir sonraki seçimde aday olmayacak
- Milli kararlar alan ve hiçbir siyasi partinin etkisinde olmayacak
Yeni yöntemlerle protesto eylemleri sürecek
Aktivistler önümüzdeki süreçte, siyasi partilerin göstericilerin taleplerini karşılama oranına bağlı olarak yeni yöntemlerle protesto eylemlerini sürdürmeye hazır olduklarını dile getirerek, tüm taleplere cevap verilene kadar protestoların süreceğini vurguluyor.
Mahmud Hamid isimli aktivist, "Protestolar bir talebin karşılanmasıyla durmaz. Bazı talepler bir sonraki başbakanın görevleriyle ilgili. Bu taleplerin başında da protestoları bastıran tarafların yargılanması geliyor" açıklamasında bulundu.
Hamid, "Güvence olmaksızın meydanı asla terk etmeyeceğiz. Güvenceden kastımız sadece vaatler ve açıklamalar değil. Bilakis sahada somut adımları kast ediyoruz. Protestolar söz konusu durum gerçekleşene kadar farklı yöntemlerle devam edecek. Bununla elinde yetki bulunan kişilere, kontrolün halen sokakta olduğu mesajını vermek istiyoruz" dedi.
Göstericiler siyasi partilere güvenmiyor
Gözlemciler, siyasi partilerin yükümlülüklerini yerine getirme ve talepleri karşılama konusunda verdiği taahhütlerin göstericileri ikna edememesi nedeniyle protestoların süreceğini belirtiyor.
Gazeteci yazar Ali Abdulhalık, Independent Arabia’dan Ahmed es-Suheyl’e yaptığı açıklamada, "Göstericilerin meydandan çekilmesi, 2003’ten bu yana meydana gelen çarpıklıkların sebebi olan mevcut rejimden razı oldukları anlamına gelir. Siyasi partilerin, göstericilerin kriterlerine uygun bir başbakan seçmesine ihtimal vermiyorum. Siyasi partiler bu tavrını devam ettirdiği sürece düğüm çözülmeyecektir. Ayrıca müstakbel başbakanın şimdiden bazı sorumlulukları bulunuyor. Bunların başında da göstericileri öldüren katilleri yargılamak ve geçiş sürecine hazırlık geliyor. Göstericilerin, siyasi partilerin yükümlülüklerini yerine getirme ve talepleri karşılama konusunda verdiği taahhütlere güvenmemesi, protestoların süreceğini gösteriyor" dedi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Halil Erdoğan