İran’ın Direniş Ekseni: Geleceği ve Bölgesel Etkileri
Kasım Süleymani’nin suikastinden beş yıl sonra, İran’ın Direniş Ekseni büyük zorluklarla karşı karşıya. Esad rejiminin çöküşü ve ekonomik baskılar, ittifakın geleceğini tehlikeye atıyor.
Editor
0
İran'ın Direniş Ekseni Ayakta Kalabilecek mi?
YEREL GÜNDEM / ORTADOĞU
Kasım Süleymani’nin Ölümü ve Direniş Ekseni'nin Geleceği
İran’ın bölgesel politikalarının mimarlarından biri olan Kasım Süleymani’nin suikastinin üzerinden beş yıl geçti. 3 Ocak 2020'de Donald Trump'ın talimatıyla Bağdat'ta öldürülen Süleymani, Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü’nün komutanıydı ve Direniş Ekseni'nin mimarı olarak tanınıyordu. Ancak Süleymani’nin kaybı ve bölgedeki gelişmeler, Direniş Ekseni’nin geleceği konusunda ciddi soru işaretleri doğurdu.
Direniş Ekseni'nin Yapısı ve Amaçları
Direniş Ekseni, İran liderliğinde şekillenmiş bir bölgesel ittifak olarak, Lübnan Hizbullah’ı, Irak’taki Şii milisler, Yemen’deki Husiler ve Filistin’de Hamas gibi grupları içeriyor. Bu ittifak, İran’ın ABD ve İsrail’e karşı bölgesel etkisini artırmak ve stratejik caydırıcılık gücünü korumak amacıyla oluşturuldu.
Süleymani'nin liderliğinde, İran, Irak’tan Lübnan’a uzanan bir kara bağlantısı kurarak bu hattı stratejik bir avantaj haline getirmişti. Ancak son yıllarda hem askeri hem de ekonomik baskılar, bu yapının zayıflamasına neden oldu.
Suriye’deki Durum ve Esad Rejiminin Çöküşü
Direniş Ekseni'nin önemli bileşenlerinden biri olan Esad rejimi, uluslararası baskılar ve ekonomik zorluklar nedeniyle büyük bir darbe aldı. Esad’ın düşüşü, Hizbullah’ın lojistik ve silah tedarikini kesintiye uğratabilir ve İran’ın bölgesel etkisini daha da zayıflatabilir.
Hizbullah ve Hamas: Büyük Kayıplar
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın ölümünün ardından, örgütün askeri gücü ciddi şekilde zayıfladı. Hamas’ın liderlerinin öldürülmesi ve Gazze'deki gücünün dağıtılması, İsrail karşısındaki caydırıcılık gücünü azaltan diğer önemli faktörler oldu.
Ekonomik Baskılar ve ABD’nin Politikaları
Donald Trump'ın “maksimum baskı” politikası, İran ekonomisini ağır yaptırımlar altına soktu. Süleymani’nin ölümüyle birleşen bu ekonomik zorluklar, İran’ın bölgesel nüfuzunu ciddi şekilde azalttı.
Direniş Ekseni'nin Geleceği
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Direniş Ekseni’nin baskıya rağmen güçleneceğini iddia etse de, gerçekler bu ittifakın ciddi zorluklarla karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Bölgedeki uzmanlar, İran’ın yeni ittifaklar arayabileceği ve mevcut yapıyı yeniden inşa etmeye çalışacağını öngörüyor.
İran’ın gelecekte nasıl bir strateji benimseyeceği ve Direniş Ekseni’nin ayakta kalıp kalamayacağı, Orta Doğu’daki dengeleri uzun vadede etkileyecek gibi görünüyor.
