SELMAN CÖMERT

Kremlin'in aslında Ukrayna'nın güney bölgeleri Herson ve Zaporijya ile doğudaki Donetsk ve Luhansk vilayetleri üzerindeki anlaşmayı imzalamak için acelesi yok gibi görünüyor.

Moskova, altı ay önce işgal etmeye başladığı topraklarda daha soğuk bir iklime yaklaşırken acilen yeniden inşa edilmesi gereken sivil altyapıdan, gerilla direnişine ve Kiev'in Rus güçlerini giderek güçten düşüren saldırılarına kadar birçok sorunla karşı karşıya.

'KREMLİN İÇİN ZAFERİN ADI ANCAK DÜZENSİZLİK OLUR'

Associated Press'e konuşan analistler, Kremlin için Ukranya'da açık bir zafer olabilecek şeyin bir 'düzensizlik' olduğunu söylüyor.

Chatham House'un Rusya ve Avrasya Programı'nda kıdemli araştırma görevlisi olan Nikolay Petrov, sonunda referandumlar yapılsa bile, "Durumun uzun süre istikrara kavuşmayacağı açık. Gerilla hareketi olacak, yeraltı direnişi olacak, terör eylemleri olacak, bombardıman olacak. Şu anda öyle anlaşılıyor ki, Kremlin bile bu referandumları yaparak bunun üstesinden gelebileceğine pek inanmıyor" dedi.

Moskova'nın, Rus güçlerinin ele geçirdiği toprakları dahil etme planları, 24 Şubat işgalinin başlangıcından itibaren açıktı. Birkaç hafta sonra, Kremlin'in bağımsız devletler olarak tanıdığı Doğu Ukrayna'daki Donetsk ve Luhansk'ın "halk cumhuriyetleri"nin ayrılıkçı liderleri, Rusya'nın bir parçası olma konusunda oylama yapma planlarını dile getirmişlerdi. Moskova'nın desteklediği güçler Luhansk'ın neredeyse tamamını kontrol ederken, bazı tahminlere göre, Rusya ve ayrılıkçıları Donetsk bölgesinin yaklaşık yüzde 60'ını kontrol edebiliyor.

Benzer açıklamalar, neredeyse tamamen Ruslar tarafından işgal edilen güneydeki Herson bölgesinin ve büyük bir kısmı Moskova'nın kontrolünde olan Zaporijya bölgesinin Kremlin destekli yönetimlerinden de gelmişti.

REFERANDUM TARİHLERİ BELİRSİZ KALDI

Kremlin, bu bölgelerdeki insanların resmi olarak Rusya'da mı yoksa Ukrayna'da mı yaşamak istediklerine karar vermenin onlara bağlı olduğunu söylerken, bazı yetkililer oylama için olası tarihler hakkında konuştu: Milletvekili Leonid Slutksy, bir keresinde Temmuz'dan söz etmişti, ancak gerçekleşmedi. Zaporijya bölgesinde Moskova'dan atanan bir yetkili olan Vladimir Rogov, Eylül ayının ilk yarısını önerdi. Herson'da Kremlin destekli bir yetkili olan Kirill Stremousov, yıl sonundan önce planlanmasından bahsetti.

Referandumlar için hala net bir tarih yok. Herson ve Zaporijya'daki Rus yanlısı yetkililer, oyların Moskova'nın Donetsk bölgesinin geri kalanını tamamen kontrol altına almasından sonra yapılacağını söylüyor, ancak Kremlin'in son zamanlarda oradaki kazanımları çok az oldu. Yine de oyları Moskova lehine teşvik eden kampanyaların devam ettiği bildiriliyor.

MAAŞLAR RUBLE, OKUL MÜFREDATI, PLAKA VE BÖLGE NUMARALARI MOSKOVA'DA BELİRLENİYOR

Moskova'nın bölgeye yerleşmeye başladığına dair işaretler referandumların çok ötesine geçiyor:

Bu arada Ukraynalı yetkililer ve aktivistler, Moskova'nın cömert bakımı altındaki işgal altındaki topraklar için parlak bir geleceğin Rus TV tasviri ile keskin bir tezat oluşturuyor.

Associated Press'e (AP) konuşan Luhansk Valisi Sergey Hayday, eyaletin büyük şehirlerindeki nüfusun yüzde 90'ının ülkeyi terk ettiğini söyledi. Rusya'nın ele geçirdiği şehir ve kasabalarda yıkım ve sefaletin "hüküm sürdüğünü" söyledi. Haftalarca süren yorucu savaşlardan sonra Moskova'nın kontrolü altında olmayan sadece birkaç köy kaldı.

Hayday, sakinlerin "su birikintilerindeki suyu" kullandığını ve "bahçede yemek pişirmek için çöpün hemen yanında ateş yaktığını" söyledi. Vali, "Eşyalarını almak için eve dönmeyi başaran insanlarımız, eskiden çiçek açan kasaba ve köyleri tanımıyor" dedi.

Ukrayna yanlısı aktivist Konstantin Ryzhenko'ya göre, Moskova'nın 2014 yılında Ukrayna'dan ilhak ettiği Kırım Yarımadası'nın hemen kuzeyinde bulunan güneydeki Herson kentinde durum o kadar vahim değil. Herson savaşın başlarında çok fazla yıkım olmadan ele geçirildiğinden altyapısının çoğu diğer şehirlere göre sağlam.

Ancak Ryzhenko, AP'ye verdiği demeçte, temel ihtiyaç maddelerinin değişken olduğunu ve Rusya'dan getirilen gıda ve ilaç fiyatlarının arttığını ve her ikisinin de "iğrenç derecede düşük kalitede" olduğunu da sözlerine ekledi.

Savaşın başlarında binlerce Herson sakini düzenli olarak işgali protesto ediyordu, ancak kitlesel baskılar birçok kişiyi ya şehirden kaçmaya ya da görüşlerini saklamaya zorladı. Ryzhenko, "Mayıs ayından bu yana gösteriler imkânsız hale geldi. Ukrayna yanlısı herhangi bir şeyi, herhangi bir konuda fikrinizi açıkça ifade ederseniz, gözaltına alınmanız, orada işkence görmeniz ve dövülmeniz garantilidir" dedi.

KARAR