Türkiye'ye adalet gelmeden yarı tutukluluk halinin süreceğini vurgulayan karikatürist Musa Kart, bundan sonra da demokrasi, laiklik ve birlikte yaşam kültürü için çizmeye devam edeceğini söylüyor.

Karikatürist Musa Kart, 12 Eylül akşamı cezaevinden tahliye oldu. Cumhuriyet gazetesinin eski çizeri olan Kart, Cumhuriyet davası kapsamında 'PKK, DHKP-C ve FETÖ/PDY terör örgütlerine bilerek ve isteyerek yardım ettiği' suçlamasıyla cezaevine girmişti.

Kart'ın ETS Tur'dan satın aldığı tatil FETÖ ile irtibatlandırıldı. Musa Kart, önce Silivri Cezaevi'nde 9 aylık bir tutukluluk süresi geçirdi. Temmuz 2017'de tahliye olmasının ardından istinaf mahkemesi mahkumiyet kararını onadı. 3 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırılan Kart için 25 Nisan'dan itibaren Kandıra Cezaevi günleri başladı. Geçen hafta ise Yargıtay 16. Ceza Dairesi, örgüte yardım suçlamasını kanuna aykırı bularak hükmün bozulmasına karar verdi. Böylece dört eski çalışma arkadaşıyla birlikte Musa Kart'ın da toplam 14 aylık cezaevi süreci son buldu. Ancak Kart, Türkiye'de çok sayıda gazeteci ve aydının cezaevinde olduğunu, bu nedenle halen yarı tutuklu hissettiğini belirtiyor.

Musa Kart, yaşadıklarını ve bundan sonrası için planlarını DW Türkçe'ye anlattı.

DW Türkçe: Türkiye tarihinde ilk kez bir karikatürist cezaevine girdi. Böylesi bir ilkle anılmak nasıl bir his?

Musa Kart: Sorgulayan özgür düşüncenin, bağımsız aklın, kendisini ifade etmeye başladığı dönemin sanatıdır karikatür. İzleyicisini kalıpların ve şablonların dışına çeker. Okullarımızda karikatüre, eleştirel düşüncenin geliştirilmesi için yer verebilirdik. Bunu yapmadık ve ne yazık ki, onu geriletecek bir yargı sürecini tercih ettik.

Cumhuriyet davası ve cezaevi sürecinde sizi en çok etkileyen olay ne oldu?

Doğrusu ne çok görüntü geçiyor gözümün önünden. Bazı görüntülere şiir tadında sözcükler eşlik ediyor. Bazen bir duruşun, bir bakışın gücü ilave gerektirmiyor. Hangisini öne çıkarsam diğerlerinin hatırı kalacak. Biliyorum ki, bu filmin kareleri bir ömür boyu takip edecek beni. Ama bütün ayrıntılarıyla kazındı hafızama dava arkadaşlarımın sanık sandalyelerindeki onurlu duruşları…

Cezaevinden çıktıktan sonra 'Mağdur edebiyatı yapmak istemiyorum' dediniz. Hukuki sürecin nasıl geliştiğini anlatır mısınız?

Hukuki süreç ne yazık ki siyasi telkinlerle şekillendi. Hepimizin şiddetle eleştirdiği darbe girişiminin bir fırsata dönüştürüldüğünü bugün herkes söylüyor. Muhaliflerinden kurtulmak isteyen siyasiler için, iddianamelerin içeriği şekillendirilirken özen ve ciddiyet gerekmiyordu artık… Şiddetle bir arada düşünülmeyecek yazarlar, çizerler teröre irtibatlandırılmışlardı!..

Türkiye ve dünyadan dayanışma mesajları aldınız. Gelinen noktada sizce bu dayanışmanın etkisi var mı?

Sokaktaki vatandaştan, yüksek mahkeme başkanlarına kadar herkes bize yaşatılan haksızlığa itiraz etti. Türkiye'de ilk kez 74 baro, 125 bin avukat adına imzaladıkları dayanışma metni ile yanımızda yer aldı. Dünyanın her yanından karikatüristler çizdikleri binlerce karikatürle sadece güldürmediler, sadece duygulandırmadılar, hesap da sordular. Bu muhteşem dayanışma fotoğraflarının etkisi; haksız, hukuksuz olarak yürütülen bütün davalara yansıyacaktır diye düşünüyorum.

Kendi başınıza gelenleri karikatürize etmek isteseniz ne çizerdiniz?

Dünyanın en muhteşem karikatüristleri başıma gelenleri çizerek, bana bir kez daha dünya karikatürcü ailesinin bir üyesi olduğumu hatırlatıyor. Çizilenlerin ötesinde ve gücünde bir şey çizebileceğimi sanmıyorum.

İlk karikatürünüzü kim ya da kimler için çizmeyi planlıyorsunuz? Bundan sonraki planlarınız nedir?

İlk kimi veya kimleri çizeceğimi bilmiyorum ama bildiğim bir şey varsa o da şudur; ben cumhuriyet için, demokrasi için, laik eğitim için, hukukun üstünlüğü için ve birlikte yaşam kültürü için çizmeye devam edeceğim.

Türkiye'de çok sayıda gazeteci ve aydın cezaevinde. Sizin onlara mesajınız nedir?

Şimdi dışarıdayım ama yüreğimin ve beynimin bir yanı cezaevinde kaldı. Yarı tutukluluk halim bu ülkeye adalet gelene kadar devam edecek sanki!

Pelin Ünker

Deutsche Welle Türkçe