LEFKOŞA - Birleşmiş Milletler (BM) öncülüğünde düzenlenen Kıbrıs konulu gayriresmi beşli toplantı, dün İsviçre’nin Cenevre kentinde başladı. Toplantıya Kıbrıs Rum ve Türk taraflarıyla, üç garantör ülke Türkiye, Yunanistan ve İngiltere katılıyor.

Dün, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in görüşmesiyle başlayan zirveye bugün tüm tarafların katıldığı toplantılarla devam ediliyor. BM Genel Sekreteri’nin bugün ve yarın, Tatar ve Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ile yeni ikili görüşmeler gerçekleştirmesi bekleniyor.

Rum basının aktardığına göre Guterres, iki lideri üçlü formatta bir araya getirmeye çalışabilir. Rum basını ayrıca normalde perşembe sonlandırılması beklenen gayriresmi toplantının, cuma gününe kadar sürebileceğini aktarıyor. 

Toplantıların ilk gününe, 'toprak iadesi karşılığında tanınma' iddiası damgasını vurdu. Dün geç saatlerde Rum basınına yansıyan bilgilere göre, Guterres ile dün gerçekleştirdiği toplantıda Tatar, KKTC’nin tanınması karşılığında Rum tarafına 'cömert toprak iadesi' teklifini gündeme taşıdı. Türk tarafının söz konusu teklifi, egemen eşitlik ve iki devletli çözüm temelinde masaya getirdiği belirtildi. Henüz bu iddia doğrulanmış değil. 

Tatar ve hükümet yetkilileri, daha önce Kıbrıs’ta çözüm durumunda 'sınır ayarlamasının' gündeme gelebileceği mesajını vermiş ve bu mesaj Rum tarafında yankı uyandırmıştı.

TATAR'IN İKİ DEVLETLİ FORMÜLÜ VE BM'NİN CEVABI

Tatar, dün BM Genel Sekreteri ile gerçekleştirdiği ilk toplantıda iki devletli çözüm vurgusunda bulundu. 'Geçmişte yaşananlar ve müzakerelerdeki tıkanıklık nedeniyle federal çözüm vizyonunun rafa kalktığını' söyleyen Kıbrıs Türk liderliği, yeni bir çözüm modelinin gerekli olduğunu savundu. 

RUM TARAFININ DURUŞU

KKTC'nin 'yeni çözüm' teklifi karşısında, Rum tarafının federasyon fikri üzerinde ısrar etmeye devam ettiği kaydedildi. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Anastasiadis, geçmiş dönemde olduğu gibi yeni süreçte de 'gevşek federasyon' formülünü öne çıkardı. Buna göre, Kıbrıs’ta kurulması planlanan federasyonda Türk ve Rum kurucu devletlerin geniş yetkileri olacak.

Anastasiadis’in bugün BM Genel Sekreteri’ne yazılı olarak fikirlerini aktarması bekleniyor. Anastasiadis’in bu yazılı metin aracılığıyla, BM’nin dikkatini Türkiye-Kıbrıslı Türkler hattında yaşananlara çekmesi ve Ankara’nın KKTC Anayasa Mahkemesi’ne yönelik müdahalesini gündeme getirmesi öngörülüyor. 

DUVAR