Kıbrıs'ta '3D Formülü': Türk Tarafının Masaya Oturma Şartı
Kıbrıs Sorununda Yeni Bir Adım
Editor
0
Kıbrıs'ta '3D Formülü': Türk Tarafının Masaya Oturma Şartı
NEW YORK – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Kıbrıs sorununa çözüm bulma çabaları kapsamında Türk tarafının "3D" olarak adlandırdığı “doğrudan uçuş, doğrudan ticaret ve doğrudan temas” taleplerinin karşılanmaması durumunda, müzakerelere katılmayacaklarını bir kez daha vurguladı.
Tatar, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kıbrıs sorununu çözmek amacıyla başlattığı girişimler çerçevesinde New York'ta Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides ile üçlü bir görüşme yapma çabasına karşı, taleplerin yerine getirilmeden bu görüşmenin gerçekleşmeyeceğini belirtti.
Kıbrıs Sorununda Yeni Bir Adım
BM Genel Sekreteri Guterres, Kıbrıs sorununa ilişkin yeni bir siyasi süreç başlatmak amacıyla uzun süredir çalışmalar yürütüyor. 2017'de Crans Montana'da düzenlenen görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, Guterres bu yılın başlarında Kolombiyalı diplomat Maria Angela Holguin Cuellar’ı Kıbrıs Özel Temsilcisi olarak atamıştı. Holguin Cuellar’ın hazırladığı raporun ardından, Guterres, New York’ta Tatar ve Christodoulides ile üçlü bir görüşme yapmayı planlıyor.
Türk Tarafının 3D Talepleri
Tatar’ın dile getirdiği "3D formülü", Kıbrıs Türklerinin yıllardır maruz kaldığı izolasyonu sona erdirmeyi hedefliyor. Bu talepler, Kıbrıs Türklerine uluslararası tanınma ve daha fazla bağımsızlık kazandırmayı amaçlıyor:
-
Doğrudan Uçuş: Kıbrıs Türk tarafı, ambargolar nedeniyle yalnızca Türkiye'den doğrudan uçuşların yapıldığı Kuzey Kıbrıs’a, diğer ülkelerden de uçuşların başlatılmasını istiyor.
-
Doğrudan Ticaret: Avrupa Birliği'nin (AB) Annan Planı’na dayanan doğrudan ticaret tüzüğünü kabul etmesine rağmen uygulamaya koymaması, Kıbrıs Türk tarafında hayal kırıklığı yaratmıştı. Türk tarafı, doğrudan ticaretin başlatılmasını ve ticaretin Türkiye üzerinden yapılmasına son verilmesini talep ediyor.
-
Doğrudan Temas: Türk tarafı, uluslararası toplumun Kıbrıs Türk liderliği ile daha fazla temas kurmasını ve Kuzey Kıbrıs’ın temsiliyetinin uluslararası alanda tanınmasını istiyor.
Bu üç talep, Türk tarafının olası bir müzakere sürecine katılımının ön koşulu olarak görülüyor.
Görüşmelerde Kritik Bir Dönem
Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik bu yeni girişimde, taraflar arasındaki temel farklılıklar dikkat çekiyor. Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides, bir çözüm sürecinin ancak BM Güvenlik Konseyi parametreleri çerçevesinde olabileceğini savunurken, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Crans Montana'da bırakılan yerden devam edilebileceğini öne sürüyor.
Cumhurbaşkanı Tatar ise, Türkiye’nin garantörlüğünün dışlanacağı hiçbir formüle kapılarının kapalı olduğunu vurguluyor. Tatar, BM Genel Sekreteri Guterres ile yapacağı görüşmede "3D" taleplerinin kabul edilmesi gerektiğini yineleyecek.
Erdoğan ve Miçotakis Görüşmesi Bekleniyor
Türk ve Yunan tarafları arasında son dönemde gözlemlenen diyalog sürecinin, Kıbrıs sorununa olası etkileri de tartışılıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in New York’ta yapacakları görüşmede Kıbrıs konusunun da ele alınması bekleniyor. Erdoğan, Kıbrıs’ta iki devletli çözüm kararlılığını yeniden dile getirirken, uzlaşma kapısını tamamen kapatmadı.
Bu gelişmeler, adada çözüm arayışlarının yeniden canlanabileceğine işaret ediyor. Ancak Türk tarafının 3D taleplerine ilişkin gelişmeler, sürecin nasıl şekilleneceğini belirleyecek.
