KIRIM TATAR LİDERLERDEN KRİTİK SORULAR
ESİR DEĞİŞİMİNDE KIRIM TATAR SİYASİ TUTSAKLARIN DURUMU NE OLACAK?
Ukrayna ile Rusya’nın esir değişimi konusu, kapalı kapılar ardında hakkında çok az şey bilinerek yürütülüyor. Esir değişimi çerçevesinde Kırım Tatar siyasi tutsakların da içinde bulunduğu Ukraynalı siyasi tutsakların durumu ise tam bir merak konusu.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Ofisi bu konuda Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) ve konu ile ilgilenen diğer taraflarla kısa zaman öncesine kadar iletişime geçmiyordu. Söz konusu değişimin, şu ana kadar ki esir değişimleri arasında içinde Kırımlı siyasi tutsakların da yer alacağı en büyük esir değişimi olacak.
“KIRIM,AYRI BİR KONU”
Geçen yıl aralık ayının başında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskiy, Normandiya Zirvesi sırasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile işgal edilen Kırım ve Rusya’da alıkonulan Ukrayna vatandaşlarının serbest bırakılması konusunu görüştüğünü vurgulamıştı. Cumhurbaşkanı Zelenskiy, bu durumla ilgili açıklamalarında, Kırımlı siyasi tutsakların Donbas’taki esirlerin değişiminden sonra görüşülecek “ayrı bir konu” olduğunu ifade etmişti.
Sonrasında Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov, Facebook üzerinden yaptığı açıklamada, Ukrayna Cumhurbaşkanı Ofisinin, Kırımlı siyasi tutsakların serbest bırakılması konusunda KTMM veya Kırımlı siyasi tutsakların aileleriyle hiçbir görüşme gerçekleştirmediğini bildirmişti.
SON DEĞİŞİMDE KIRIM TATAR SİYASİ TUTSAKLARDAN KİMSE SERBEST KALMADI
Bilindiği gibi, 29 Aralık 2019 tarihinde düzenlenen büyük esir değişimi sırasında Kırımlı siyasi tutsaklardan hiç kimse serbest bırakılmamıştı. Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Temsilciliği, Kırımlı siyasi tutsakların sonraki esir değişimine dahil edileceğini açıklamıştı. Bu olaydan birkaç gün sonra ise, Ukrayna Cumhurbaşkanının Sözcüsü Yuliya Mendel yaptığı basın açıklamasında, Ukrayna ile Rusya arasında yapılacak esir değişimine yönelik müzakerelerin Ocak 2020’de başlayacağını duyurmuştu.Açıklamada, Kırımlı siyasi tutsakların isimlerinin de bu listede yer alacağı öğrenildi.
9 Ocak 2020 tarihinde KTMM ile Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Temsilciliği yetkilileri ile bir araya gelerek yapılacak olan esir değişimi süreci görüştü. KTMM, görüşme sırasında Ukrayna Cumhurbaşkanı Kırım Daimi Temsilcisi Anton Korineviç’e konuya ilişkin tutumlarını belirterek, verilen bilgilerin, Cumhurbaşkanına şahsi olarak iletilmesini istedi.
Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Temsilcisi Yardımcısı Tamila Taşeva, şu an sıradaki değişim süreci için Rusya’ya sunulacak siyasi tutsaklar listesi üzerinde çalışıldığını belirtti. Taşeva’nın meslektaşı Darya Sviridova ise ocak ayının ortasına kadar hak savunucularının oluşturduğu listelerin, Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Temsilciliğine aktarılması gerektiği ve en yakın zamanda ilgili listelerin, siyasi tutsakların avukatları ve akrabalarıyla paylaşılacağını ifade etti.
RUS HAPİSHANELERİNDE BULUNAN 80 KIRIMLI SİYASİ TUTSAĞIN 65’İ KIRIM TATARI
Kırım’ın yerli halkını temsil eden organ olarak KTMM, sadece esir değişimi sürecinin hazırlık aşamasında değil nihai kararın alınması sürecine de dahil olması gerektiğini kaydediyor. Bilindiği üzere, şu anda Rus esaretinde olan 80 Kırımlı siyasi tutsağın 65’i Kırım Tatarı. Ayrıca KTMM’ye göre, Kırımlıların değişimi süreci sırasında Donbas’taki esirlerin değişimi sırasında karşıya çıkan sorunlar gündeme gelebilir.
SUÇLULARIN SUÇSUZLARLA DEĞİŞTİRİLMESİ DOĞRU MUDUR?
Gerçekleşen son iki esir değişimi sürecinde, Donbas’ta düşürülen Malezya Havayollarına ait MH17 uçağının soruşturmasındaki en kilit kişinin, Ukrayna’daki 2014 Euromeydan olaylarında göstericilere müdahale eden Berkut özel timi görevlilerinin ve ayrıca Harkiv ile Odesa’da terör eylemleri düzenlenen teröristlerin, Rusya’ya iade edilmesi büyük tepkilere yol açmıştı. Ukraynalı denizcilerin, değişim şartları da insanları şaşırtmıştı. Denizcilerin, Uluslararası Deniz Mahkemesi kararı çerçevesinde koşulsuz şartsız serbest bırakılması gerekirken; Rus mahkemesi, denizcilerin tutuksuz yargılanacağı yönünde karar almıştı.
qha.com.tr