Kırmızı Kitap 30 yılda üç kez, 20 yılda beş kez değişti...
ERDOĞAN ŞUBAT 2010'DA NE DEDİ: BUNDAN SONRA ASLA İÇ TEHDİT OLMAYACAK
Odatv 'Kırmızı Kitap'ın peşine düştü: Neler yolda... 30 yılda üç kez, 20 yılda beş kez değişti... 28 Şubat'ta verilen mesaj
Devletin “gizli anayasası” olarak nitelendirilen, gizliliği nedeniyle kamuoyunda “Kırmızı Kitap” olarak bilinen, Milli Güvenlik Siyaseti Belgesinin güncellenmesine yönelik çalışma başlatıldı.
Daha önce yedi kez güncellenen kitap, 1973, 1992, 1998, 2005, 2010, 2015 ve 2019 yıllarında yenilendi. AKP'nin iktidara geldiği 2002'den önceki 30 yılda üç kez değişen "Kırmızı Kitap", 22 yılda beşinci kez değişecek.
Kırmızı Kitap, beş yılda bir yazılıyor ancak ekleriyle her yıl yeniden güncelleniyor.
Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi, içeriği itibarıyla devletin iç ve dış tehdit algılamalarını madde madde ortaya koyan bir belge niteliğini taşıyor. Belge, tehditteki değişikliklere göre belirli aralıklarla Milli Güvenlik Kurulu toplantılarında güncelleniyor.
2015’TE FETÖ GİRDİ
Milli Güvenlik İç Siyaseti Belgesi’nin (MGSB) “irticai unsurlar” bölümünden çıkarılan “Fethullah Gülen Cemaati”, “Paralel Devlet Yapılanması” adıyla yeniden iç tehdit unsurları arasına 2015 yılında alındı.
Erdoğan’ın o günkü kurulda “paralel yapı” ile mücadele konusunda ilgili kurumlardan ayrıntılı bilgi alırken, konu bildiride, “Milli güvenliği tehdit eden paralel devlet yapılanması ve illegal oluşumlara karşı yürütülen mücadele hakkında tafsilatlı bilgi arz edilmiş, mücadelenin kararlılıkla sürdürülmesine vurgu yapılmıştır.” değerlendirilmesi yapıldı.
FETÖ 2010’DA ÇIKTI
2010 yılında da yenilenen belgede, o dönem kamuoyunda yakından tanınan cemaatler “iç tehdit” tanımından çıkarıldı. Belgenin “irticai tehdit” bölümünde cemaat isimleri yer almadı. Haliyle o dönem cemaat olarak tarif edilen FETÖ de belgeden çıkarılmış oldu.
Geçmişte “Kırmızı Kitap”ın eklerinde açıkça ismiyle telaffuz edilen ve o dönem Fethullah Gülen hareketi olarak tanımlanan FETÖ, yeni belgede ismen zikredilmedi.
Ana metinde “irtica” ve “bölücülük” sözleri kaldı. Ancak “irticai faaliyetler” somuta indirgenerek El Kaide, Hizbullah gibi aşırı dinci terör örgütleri olarak tanımlandı.
ERDOĞAN ŞUBAT 2010'DA NE DEDİ: BUNDAN SONRA ASLA İÇ TEHDİT OLMAYACAK
2010’da kaleme alınan belgenin tamamen farklı bir siyasi vizyon sergileyeceğinin ipuçlarını o dönem başbakan olan Erdoğan, 2 Şubat 2010'da katıldığı TRT 1’de katıldığı canlı yayında verdi.
“Siyaset belgesi ile ilgili eksiklikler üzerinde çalıştık. Demokratik sürecin gereğini yapacağız. Bundan sonra asla iç tehdit olmayacak” dedi.
Erdoğan aynı hafta Ankara’da bir konferansta “dış tehdit” bölümünde de köklü revizyon yapılacağının işaretlerini “yapay kaygı ve korkuların uzun süre Türkiye dış politikasına hâkim olduğu”, “iç tehdit gibi dış tehdit algılamasının da sanal bir zemin üzerine kurulduğu” sözleriyle ifade etti.
Bu yeni çerçevede “irtica” yeniden tanımlanarak Erdoğan’ın “vatandaşı iç tehdit olarak gören zihniyet” diye tanımladığı dini yapıların metinden çıkarıldığı iddia ediliyor.
SON OLARAK 2019’DA DEĞİŞTİ
Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi son olarak 30 Eylül 2019'da Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen Milli Güvenlik Kurulu toplantısında ele alındı. Belgede yapılan güncellemenin, bir sonraki güncelleme için yol haritasını da içerdiği o dönem gündeme yansıdı.
O dönemki toplantı sonrası yapılan açıklamada konuyla ilgili "Ülkemizde, bölgemizde ve dünyada meydana gelen gelişmelerin milli güvenliğimize yönelik tesirlerinin tüm yönleriyle değerlendirilmesi suretiyle hazırlanan Milli Güvenlik Siyaseti Belgesi görüşülmüş ve uygun bulunmuştur." ifadesine yer verildi.
NASIL HAZIRLANIYOR
Milli güvenliğin sağlanması ve milli hedeflere ulaşılması amacıyla Milli Güvenlik Kurulunun belirlediği görüşler dahilinde iç, dış ve savunma hareket tarzlarına ait esasları kapsayan Milli Güvenlik Siyaseti Belgesinin hazırlanışı geçmişte MGK'nın beyni olarak tarif edilen MGK Genel Sekreteri tarafından hazırlanıyordu.
Genel sekreterin dört yardımcısından biri olan "Milli Güvenlik Siyaseti Başkanı" stratejiyi hazırlardı.
Bu belge genel sekreterlikte pişirilip “Kırmızı Kitap”a dönüştürülüyor. Önce MGK'da sonra Bakanlar Kurulu'nda onaylanıyor. Meclis’in bu kitaba aykırı yasa çıkaramadığı biliniyor.
CEVDET YILMAZ ARALIK AYINDA İŞARET FİŞEĞİNİ YAKTI
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 24 Aralık 2023’te TBMM Genel Kurulu’nda Cumhurbaşkanlığı bütçesi görüşmelerinde yaptığı konuşmada “Kırmızı Kitap”ın 2024’te yenileceğini belirterek, “Tek adam rejimi” eleştirilerini MGK’dan örnek vererek savurdu. Yılmaz şunları kaydetti:
“Tek adam’ olmadığının en güzel örneklerinden biri de aslında MGK. Orada ülkenin millî politikaları, güvenlik politikaları tartışılıyor, kurumsal bir süzgeçten geçmiş politikalar ortak akılla değerlendiriliyor. ‘Bunun siyaset belgesi niye yenilenmedi?’ diye bir arkadaşımız sordu. Normalde beş yılda bir yenilenir bu belge, en son 2019’da yenilenmiş, şu an itibarıyla bir çalışma başlatılmış durumda, 2024 yılı içinde sonuçlanacak, yeni siyaset belgemiz ortaya çıkmış olacak. Dolayısıyla millî güvenlik siyaset belgemizde bir zafiyet, eksiklik söz konusu değil, mutat zamanı neyse o zamanda yenilenerek yürürlüğe girecek.”
28 ŞUBAT DETAYI
"Kırmızı Kitap"ın dün yani 28 Şubat tarihinde güncelleneceğinin haber olması ise dikkat çekti. Bilindiği üzere 28 Şubat tarihi, 1997'de alınan MGK kararlarının tarihi olması nedeniyle önemli bir gün.
AA’nın edindiği bilgiye göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatı üzerine, Milli Güvenlik Siyaseti Belgesinin güncellenmesi için Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği harekete geçti.
NELER YOLDA
Belgenin güncellenmesine yönelik Bakanlıklardan ve ilgili kuruluşlardan görüşler istenmeye başladı.
Çalışmaların ardından konunun Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın başkanlığında, nisan ayının başında yapılması planlanan Milli Güvenlik Kurulu toplantısında ele alınması bekleniyor.
2024 “Kırmızı Kitap”ında Akdeniz, Orta Doğu ve Afrika'daki gelişmelerin yer alması bekleniyor.
Oğuz Ok
Odatv.com