Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), 2022'nin ilk iki ayında küresel çapta kızamık vakalarının, geçen yılın aynı dönemine oranla yaklaşık yüzde 80 arttığını bildirdi. Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı DSÖ‘nün, bir başka BM örgütü olan UNICEF (Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu) ile Cenevre'de yaptığı ortak açıklamada, bu yıl Ocak ve Şubat aylarında 17 bin 338 kızamık vakasının tespit edildiği, geçen senenin ilk iki ayında ise bu rakamın 9 bin 665 olduğu duyuruldu.

Yetkililer, kızamık vakalarının daha da artabileceğini ve koronavirüs pandemisinin bu olumsuz gidişatı tetiklediğini dile getirdi. Çok sayıda ülkede koronavirüsle mücadele öncelendiği için kızamığa karşı aşılamaların iptal edildiği ifade edilirken, pandeminin gücünü yitimeye başlamasıyla beraber sosyal temasların arttığı ve bu durumun da kızamık ve benzeri hastalıkların daha hızlı yayılmasına olanak sağladığı vurgulandı.

Şiddet olayları da kızamığın yayılmasında etkili

DSÖ ve UNICEF yetkilileri, Ukrayna, Etiyopya, Somali ve Afganistan gibi ülkelerde yaşanan şiddet, çatışma ve tehcir olaylarının da kızamığın yayılmasına uygun bir ortam oluşturduğunu belirtti. Ayrıca temiz suya ulaşma sıkıntısı ile asgari hijyen standartlarında banyo/tuvalet ve benzeri sıhhi mekanların eksikliğinin de hastalıkla mücadeleyi zorlaştırdığı kaydedildi.

Özellikle çocukların kızamığa yakalanma riskinin çok daha yüksek olduğunu belirten DSÖ, son 20 yılda bu hastalıktan hayatını kaybedenlerin sayısının ise büyük oranda düştüğünü, bunun da aşılamalar sayesinde başarıldığını bildirdi. Buna göre 2000 senesinde dünya çapında bir milyondan fazla insan kızamıktan yaşamını yitirirken, bu rakam 2020'de 60 bin 700 olarak kayıtlara geçti. 

Bir yılda 21 kızamık salgını

DSÖ ile UNICEF'in açıklamasına göre 2021 yılının Nisan ayından bugüne dek geçen bir yılda, dünya üzerinde 21 büyük kızamık salgını yaşandı. Bunların büyük bölümünün Afrika ve Doğu Akdeniz ülkelerinde görüldüğü kaydedilirken, tespit edilen rakamların, söz konusu ülkelerdeki iletişim sistemlerinin zaman zaman kesintiye uğraması nedeniyle bilinenden çok daha yüksek olabileceği vurgulandı.

Gerekli hijyen koşullarının olmadığı ortamlarda süratle yayılabilen kızamık hapşırma, öksürme ve konuşma esnasında ağızdan çıkan damlacıklarla bulaşıyor. Hastalığa yakalananlarda önce grip hastalığına benzer semptomlar görülürken, daha sonra ciltteki tipik döküntüler ve artan ateş, kızamığın başlıca belirtileri olarak biliniyor. Orta kulak ve akciğer iltihabına yol açabilen kızamık, nadir durumlarda beyin iltihaplanmasına da neden olabiliyor.

dw