Mustafa BİLDİRCİN

Yurttaşa 23 Eylül 2012 tarihi itibarıyla tanınan Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkına yönelik veriler, Türkiye’de giderek artan hak ihlallerine ayna tuttu. Yalnızca 2022 yılında AYM’de 109 bin 779 bireysel başvuru dosyası açıldı. 2022 yılında yapılan bireysel başvuruların sayısı, darbe girişiminin yaşandığı 2016 yılında yapılan 80 bin başvuruyu geride bırakırken 2022’de 35 bin 407 hak ihlali kararı alındı.

2013-2022 döneminde alınan hak ihlali kararları içinde, “İfade özgürlüğünün ihlali” konulu kararların ağırlığı yüzde 4,3 oldu. İfade özgürlüğün ihlali yönünde alınan karar sayısında 2022’de yaşanan dramatik artış ise dikkati çekti.

2022 REKOR YILI

AKP iktidarının toplum üzerindeki baskıcı tutumunu giderek artırdığını gözler önüne seren verilere göre, 2013-2022 döneminde AYM’den toplam 2 bin 653 ifade özgürlüğünün ihlali yönünde karar çıktı. Yalnızca 2022 yılında alınan ifade özgürlüğünün ihlali kararları, 2013-2022 döneminde alınan ifade özgürlüğünün ihlali kararlarının yüzde 75’ini oluşturdu.

GAZETECİLER HEDEF

Gazeteciler ve akademisyenler, Türkiye’de ifade özgürlüğüne yönelik baskının öncelikli hedefi arasında yer alıyor. Yüzlerce gazeteci ve akademisyen hakkında soruşturma açılırken birçoğu yalnızca haberleri ve düşünceleri nedeniyle mahkum ediliyor. 5 Mayıs 2023 itibarıyla Türkiye’de en az 47 gazeteci ve medya çalışanı tutuklu veya hükümlü olarak cezaevinde bulunuyor.

YAŞANAN İHLALLER

•2020: 35

•2021: 98

•2022: Bin 990

BİRGÜN