Kritik NATO Zirvesi hızlı başladı: Erdoğan, Stoltenberg ve Kristersson biraraya geldi

VİLNİUS — 

Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta 11-12 Temmuz tarihlerinde yapılacak NATO Zirvesi resmi olarak başlamadan Türkiye’den gelen açıklamalar zirveye damgasını vurdu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Vilnius’a hareket etmeden önce "Siz önce AB’de Türkiye’nin önünü açın, biz de İsveç’in önünü açalım" sözleri, NATO kulislerinde hızla yankı buldu.

Zirveye Türkiye’den, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun katılıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Vilnius’taki temaslarına, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile, zirvenin yapıldığı Vilnius Sergi Sarayı’nda yapılan üçlü toplantı ile başladı.

Bir yıl önce İspanya’nın başkenti Madrid’de yapılan NATO Zirvesi’ne damgasını vuran İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği konusu, "Ukrayna’nın üyeliği"nin tartışılacağı liderler zirvesi resmen başlamadan yeniden gündem oldu.

Erdoğan’ın AB çıkışına Stoltenberg’den "destekliyorum" yanıtı

Zirveden bir gün önce, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, uçağı Vilnius’e hareket etmeden önce havalimanında yaptığı, "Siz önce AB’de Türkiye’nin önünü açın, biz de İsveç’in önünü açalım" sözleri zirve öncesi kulisleri belirledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile görüşmesi öncesi yaptığı bu açıklamayı, "Bize verilen sözlerin tutulmasını istiyoruz. 50 yıldır AB kapısında bekletilen bir Türkiye var" sözleriyle sürdürdü.

Evsahibi Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda ile ortak basın toplantısı düzenleyen NATO Genel Sekreteri’ne Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu açıklaması soruldu. Stoltenberg, "Türkiye'nin AB'ye katılma hedefini destekliyorum. Türkiye’nin güvenlik kaygılarını da anlıyoruz. Ancak İsveç'i NATO'ya sokmak için çok çalışıyoruz. İsveç'in üyeliği konusunda Vilnius zirvesinde olumlu bir karara varmak hala mümkün" dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Stoltenberg ve Kristersson ile yerel saatle 17.45’te Litvanya Sergi Sarayı LitExpo’da biraraya geldi. Erdoğan, üçlü görüşmenin ardından, AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile de biraraya geldi.

Bu görüşmenin ardından Erdoğan, Stoltenberg ve Kristersson bir kez daha üçlü toplantıya geçti.

Gözler Biden-Erdoğan görüşmesinde

Zirve nezdinde ikili temaslarda da bulunacak olan Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO liderleriyle görüşmesine yarın Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile başlayacak. Ardından, İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüşecek. Son olarak, zirvenin en önemli görüşmelerinden birisi olarak değerlendirilen Biden-Erdoğan ikili görüşmesi yapılacak. Erdoğan, ABD Başkanı Joe Biden ile yerel saatle akşam 18.00’de biraraya gelecek. Joe Biden bugün İngiltere’de Rishi Sunak ile görüşmesinin ardından beraberindeki heyetle Vilnius’a geçti.

Erdoğan, zirvenin ikinci gününde de Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve İtalya Başbakanı Giorgio Meloni ile görüşecek.

Vilnius kale gibi korunuyor

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın hızını arttırması ve Litvanya’nın her iki bölgeye de coğrafi yakınlığı nedeniyle NATO zirvesinin yapıldığı başkent Vilnius’ta yoğun güvenlik önlemleri alındı.

NATO Zirvesi, Rusya sınırına yaklaşık 300 kilometre mesafedeki Vilnius’ta düzenleniyor. Bu nedenle en üst seviyeye çıkarılan güvenlik önlemleri çerçevesinde, yarın başlayacak zirve öncesinde Vilnius Havalimanı’na Patriot füze savunma bataryaları yerleştirildi.

NATO üyesi 31 ülke liderinin yanı sıra, zirveye davet edilen Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski’nin NATO’ya hitap ederek, NATO-Ukrayna Konseyi’nin ilk toplantısına katılacak olması da güvenlik önlemlerinin artmasına neden oldu.

Asya-Pasifik bölgesinden zirveye davet edilen Japonya, Güney Kore, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın liderlerinin de zirveye gelecek olması, olağanüstü önlem alınmasına yol açtı.

Adeta kale gibi korunan zirvenin yapılacağı salon ve kent içinde güvenliği sağlamak için 3 bin Litvanya polisi görev yapıyor.

Arzu Çakır / VOA