Latin Amerika'da 4 Kızdan Biri Çocuk Yaşta Evleniyor 

CARACAS — Latin Amerika ve Karayipler’de sivil toplum örgütlerinin mücadele ettiği sorunlardan biri de Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bir insan hakkı ihlali olarak değerlendirilen kız çocuklarının çocuk yaşta evlenmesi ya da bir erkekle birlikte yaşamaya başlaması. Başta Karayip Denizi’ndeki ada ülkeleri olmak üzere bölge ülkelerinin çoğunda çocuk yaşta evlilikler hakkında resmi rakamlar bulunmasa da BM ve UNICEF’in ortak yaptığı bir araştırma, bölgedeki her 4 kız çocuktan birinin 18 yaşından önce başka biriyle birlikte yaşamaya başladığını ortaya koyuyor.

Rapor Dominik Cumhuriyeti, Nikaragua, Honduras ve Belize’de çocuk yaşta evlilik oranlarının yüzde 30’un üzerinde olduğunu gösteriyor.

Son 25 yılda çocuk yaşta evliliklerin önüne geçmek için birçok Latin Amerika ülkesinde gerekli yasal düzenlemeler yapılmış olsa da bugün özel durumlarda aralarında Arjantin, Kolombiya ve Küba’nın bulunduğu 6 ülkede16 yaşından önce; Brezilya, Peru, Venezuela ve Peru gibi toplamda 13 ülkedeyse 16 yaşından itibaren evliliklere izin veriliyor.

Raporda çocuk yaşta evliliklerin daha çok kırsal alanlarda ve sosyoekonomik sorunların ağır olduğu bölgelerde yaşandığını, ten rengi ya da kültürel farklılıklarından dolayı ayrımcılığa uğrayan siyahi ve yerli kızlardaysa bu oranın ten rengi beyaz olanların yaklaşık 3 katı olduğunu gösteriyor.

Çocuk yaşta evliliklerin nedenleri arasında zorla evlendirilmeden yoksulluğa, düşük eğitim düzeyinden ataerkil kültüre ve çocuk yaşta hamileliğe kadar birçok neden bulunuyor.

Her üç kişiden birinin ayda 143 dolardan daha az gelire sahip olduğu bölgede sosyoekonomik problemlerin daha ağır olduğu ülkelerdeki kız çocuklarının evlenmeyi yaşadığı zor koşullardan kurtulmak için bir fırsat olarak gördüğü belirtiliyor.

Örneğin Dominik Cumhuriyeti’nde en yoksul beşte birlik kesimde yer alan kızların yüzde 58,6’sı 18 yaşından önce, yüzde 23’ü 15 yaşından önce evleniyor. Meksika’da çocuk yaşta evlenen kızların yüzde 37,3’ü toplumun en düşük gelirli tabakasını oluştururken, bu oran üst tabakaya mensup olanlarda yüzde 4,2’ye düşüyor.

Kız çocuklarının ayrıca eğitimde fırsat eşitsizliğinden daha düşük ücretle çalışmaya kadar gündelik yaşamın birçok alanında yaşadığı cinsiyet ayrımcılığını bir nebze kırmak amacıyla toplumda kız çocuklarına göre daha fazla saygı gören “anne” rolüne ulaşabilmek için evlenme ve çocuk sahibi olma eğiliminde olduğuna dikkat çekiliyor.

Çocuk yaşta evlenen kızların erken yaşta doğum yapma, okullarını terk etme, şiddete maruz kalma, düşük ücretlere çalışma gibi bir dizi ağır insan hakları sorununa neden olmasından ötürü BM, 2030’a kadar bu soruna tamamen son vermek için gerekli düzenlemelerin hayata geçirilmesi çağrısı yapıyor.

VOA