İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, haziran ayında yapılacak Avrupa seçimleri öncesinde, hem merkez sağda Ursula von der Leyen hem de aşırı sağda Fransız Marine Le Pen tarafından ilgiyle karşılanan beklenmedik bir kilit rol üstleniyor.

Pazar günü Marine Le Pen, İtalyan gazetesi Corriere della Sera'ya, Avrupa Parlamentosu'ndaki aşırı sağ partileri bir süper grupta birleştirmek için Meloni'nin desteğini aradığını söyledi. Partiler şu anda Le Pen'in Kimlik ve Demokrasi (ID) grubu ile Meloni'nin milliyetçi Avrupalı Muhafazakarlar ve Reformcular (ECR) grubu arasında bölünmüş durumda.

Euronews'in haziran ayında yapılacak AB seçimleri öncesinde yaptığı anket, bu iki grubun birleşmesi halinde -geçen hafta ID'den ihraç edilen Almanya İçin Alternatif (AfD) partisi hariç- 144 sandalye alabileceğini ve birleşirlerse merkez-sol ve liberalleri geçerek parlamentonun ikinci büyük siyasi gücü haline gelebileceğini ortaya koydu.

Le Pen'in aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) partisi anketlerde önde gidiyor ve haziran ayındaki oylamada şaşırtıcı bir şekilde Fransa'daki oyların üçte birini elde edebilir. Parti yakın zamanda daha radikal, Rusya yanlısı AfD'den saflarını ayırdı ve ana akım sağ kanata yaklaşmak amacıyla Avrupa karşıtı duruşunu yumuşattı.

Ancak aynı zamanda merkez sağdaki Avrupa Halk Partisi'nden (EPP) Ursula von der Leyen de, bloğun yürütme kolu olan Avrupa Komisyonu başkanlığındaki ikinci dönemini güvence altına almak için Giorgia Meloni ve Fratelli d'Italia milletvekillerinin desteğini  istiyor. 

Von der Leyen, Avrupa genelindeki anketlerde üst sıralarda yer alması beklenen EPP'nin baş adayı olduğundan, önümüzdeki beş yıl boyunca yönetime liderlik edecek ilk sırada yer alıyor.

Von der Leyen, Meloni'nin 2022'de İtalya'da şiddetli bir Avrupa karşıtı kampanya yürüterek iktidara gelmesinden bu yana AB yanlısı ve Ukrayna yanlısı kimliğini gösterdiğini ve partisini Brüksel'de güvenilir bir ortak haline getirdiğini hissettiğini açıkça belirtti.

Meloni'nin yeni ikilemi analistleri de ikiye böldü. Bazıları İtalyan başbakanın von der Leyen veya Le Pen'den yalnızca birini seçerek flörtünü sürdürebileceğini söylüyor.

Siyaset bilimci Nicolai von Ondarza "Meloni kendini iki eli uzatmış halde buluyor (...) biri Le Pen'den, diğeri von der Leyen'den. Meloni yalnızca birini alabilecek," ifadelerini kullandı.

Von der Leyen, Le Pen'in RN'sini Rusya'ya karşı tarihsel olarak sempatik duruşu nedeniyle açıkça kara listeye aldı ve partiyi "Putin'in kuklaları ve vekilleri" olarak nitelendirdi. Bu, Le Pen'e yakınlaşmanın Meloni'nin Brüksel'de daha fazla nüfuz sahibi olma fırsatını hızla ortadan kaldırabileceği anlamına geliyor.

Von Ondarza, Meloni'nin von der Leyen'in "AB politikasını doğrudan yönlendirme" davetini kabul etmesi halinde "Le Pen, Orbán ve ortaklarını dışarıda tutmak"tan başka seçeneği olmayacağını söylüyor.

Ancak Bruegel'den Francesco Nicoli, euronews'e Meloni'nin hem Le Pen hem de von der Leyen'in önerilerine taktiksel olarak yanıt vererek mümkün olan en fazla siyasi nüfuzu elde etmek için yeni keşfettiği "pragmatizmi" kullanmak isteyeceğini söyledi.

Nicoli "Siyasi açıdan bakıldığında, bu iki seçeneğin (Le Pen ve von der Leyen) aslında mutlaka çelişkili olmadığına hâlâ inanıyorum," dedi.

Nicoli'ye göre Meloni'nin Le Pen ile güçlerini birleştirerek Avrupa Parlamentosu'nda güçlendirilmiş bir aşırı sağ grup oluşturması ve grubun bazı kısımlarının von der Leyen liderliğindeki koalisyona "destek vermesi" "kesinlikle mümkün."

Nicoli "Ortak bir grup oluştursalar bile, bu, ortak grubun tutarlı bir şekilde oy vereceği anlamına gelmez," yorumunu yaptı.

Aşırı sağcı süper grubun, parlamentonun eylül ortasında yapılması beklenen ve bir sonraki Komisyon başkanını seçecekleri oylamadan sonra bile kurulabileceğini belirten Nicoli bu hamlenin von der Leyen'in geleneksel merkezci ve solcuların yanısıra Meloni'nin ılımlı sağcı milletvekillerinin de desteğine güvenmesine olanak sağlayabilecek.

Ancak özellikle merkez soldaki bu tarihi müttefikler, son zamanlarda von der Leyen'e Meloni ve benzeri aşırı sağcı müttefiklerle flört etmemesi yönündeki uyarılarını iki katına çıkardı.

Cuma günü, merkez sol ve liberallerden oluşan üçlü bir koalisyon hükümetine liderlik eden Almanya Başbakanı Olaf Scholz, von der Leyen'i yeni Komisyonunu oluştururken aşırı sağcı ortaklara güvenmemesi konusunda uyardı.

Mayıs ayının başlarında, von der Leyen'in geleneksel müttefikleri (merkez sol Sosyalistler ve Demokratlar (S&D), liberal Renew Europe grubu ve Yeşiller), aşırı sağla hiçbir zaman "hiçbir düzeyde" işbirliği yapmayacaklarına dair bir deklarasyona imza attı ve Komisyon başkanını "aşırı sağ ve radikal partilerle her türlü normalleşmeyi, işbirliğini veya ittifakı kesin bir şekilde reddetmeye" çağırdıklarını vurguladı.

Aşırı sağ kendisini aşırılıkçılardan arındırmaya çalışıyor

AfD'nin baş adayı Maximilian Krah'ın tüm Nazi SS militanlarının " otomatik olarak” suçlu olmadığı yorumları sonrası Le Pen'in partiyi ihraç etmesi Kimlik ve Demokrasi (ID) partileri grubunda çalkantı yaşandığı bir dönemde geldi.

Meloni'nin hükümet ortakları Lega'nın yanı sıra Geert Wilders'in Hollanda Özgürlük Partisi'ni (PVV) de barındıran ID, daha önce liberallerin hemen ardından yeni parlamentodaki üçüncü büyük siyasi güç olarak sandık başına gidiyordu. Ancak AfD'nin ihraç edilmesi, sayılarının yaklaşık 17 sandalye azalması anlamına geliyor ve anketlerde Meloni liderliğindeki ECR'nin ID'nin önünde olduğu görülüyor.

Ancak AfD'nin ayrılması aynı zamanda sağ kanatta bir değişiklik olasılığını da ortaya çıkardı.

Geçen hafta ID'nin Avrupa seçim kampanyasındaki baş tartışmacısı ve Le Pen müttefiki Anders Vistisen euronews'e Avrupa Parlamentosu'ndaki iki aşırı sağ grubun birleşmesinin "bir gün gerçekleşeceğini" söyledi.

Bir RN kaynağına göre Le Pen, Viktor Orbán ve 2021'de EPP'den çıkarıldığından beri Avrupa Parlamentosu'nda siyasi olarak evsiz kalan iktidardaki Fidesz partisi ile güçlerini birleştirme olasılığını da değerlendiriyor. Fidesz'in haziran ayında yaklaşık 10 sandalye kazanması bekleniyor.

Ancak Orbán'ın, dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna kuvvetlerine silah satın almak için kullanılması ve Kiev'in AB katılım müzakerelerinin resmi olarak başlatılması da dahil olmak üzere, Avrupa'nın Ukrayna ile ilgili önemli kararlarını engellemeye devam etmesi nedeniyle, bu hareket Le Pen'in geleneksel Rusya bağlarından arınmasını engelleyebilir.

Nicoli "Marine Le Pen, nihai hedefi olan Fransa'nın bir sonraki cumhurbaşkanı olma konusunda gerçek bir şansa sahip olmak istiyorsa, Meloni yaklaşımının muhtemelen en yüksek başarı şansını sağlayacak yaklaşım olduğunu anlamıştır," dedi.

EURO NEWS