MAKEDONYA TÜRKLERİNİN SEÇİM HEYECANI

Hazırlayan: Aybala POLAT / QHA

Kuzey Makedonya seçimleri, 2011 yılından beri halen tamamlanamayan nüfus sayımı nedeniyle, mecliste etnik nüfusa göre adil temsilin olmadığı kaygısı ile yapılıyor. Bu durum ülkenin tüm demokratikleşme çabalarına ve vatandaşların hükumetlere olan güvenine gölge düşürüyor.

KUZEY MAKEDONYA CUMHURİYETİ

Yunanistan’la aralarındaki isim sorununun çözümüne Avrupa Birliği ülkeleri ve NATO tarafından destek verilen ülke, 2018 yılında resmi olarak ”Kuzey Makedonya” adını aldı. Sonraki süreçte AB’nin siyasi ve ekonomik taleplerini yerine getirerek AB ve NATO üyeliği müzakerelerinin başlatılmasını bekleyen Makedon hükumeti geçen sürede hayal kırıklığına uğradı. Hükumet ekonomik sorunlarına çözüm desteği sözü veren AB’nin vaatlerini yerine getirmemesi sonucunda ülkede oluşan hoşnutsuzluğa ve kamuoyunun baskılarına daha fazla dayanamayarak erken genel seçim kararı almak durumunda kaldı.

Daha önce 11 Aralık 2016 tarihinde yapılan son genel seçimlerde VMRO-DPMNE (İç Makedon Devrimci Örgütü) koalisyonu 120 sandalyelik parlamentoda 51 milletvekiliyle birinci parti olmuştu. Ancak hükumeti kuramayarak yönetimi 49 milletvekili çıkaran SDSM (Makedonya Sosyal Demokratlar Birliği) koalisyonu ve Arnavut partisi DUİ (Demokratik Bütünleşme Birliği) ittifakına bırakmak durumunda kalmıştı.

MAKEDONYA TÜRK AZINLIĞI SAYIM KURBANI

2011 yılındaki nüfus sayımının tamamlanamamasının en büyük mağduru olan Makedonya Türkleri, 2002 sayımlarındaki gibi halen 80 bin kişi olarak sayılmaktadırlar. Güncel nüfus oranlarını yansıtmayan bu rakamlara göre mecliste temsil edilerek siyasi varlıklarını devam ettirmeye çabalayan Türk azınlık, seçimlerde farklı kooalisyonlar deneyerek siyasete söz sahibi olmaya çalışıyor.

Toplam 6 seçim bölgesine ayrılan Kuzey Makedonya’da Türk nüfusu dağınık olarak yaşıyor. Hem büyük şehirlerde hem de kırsal bölgelerde varlık gösteriyorlar. Türkler’in en yoğun olduğu bölgeler ise; Kalkandelen, Gostivar, Kırçova, Plasnitsa, Merkez Jupa, Ohri ve Resne, Veles, İştip, Radoviş, Konçe, Pirlepe, Doyran, Valandova, Usturumca, Vasilevo olarak sayılabilir.

Bununla beraber Torbeşler (Türkbaşlar) ve Romenler gibi soyca ve kültürel olarak Türk nüfusuna dahil kabul edilen başka etnik topluluklar da var.

MAKEDONYA TÜRK PARTİLERİ

Üç siyasi parti ve bazı bağımsız kişilerce siyasi arenada temsil edilen Türkler, mecliste var olabilmek adına büyük siyasi partilerle ittifaklar yaparak seçime girmekteler.

Bunlardan ilki; Dr. Beycan İlyas’ın Başkanlığındaki en eski Türk partisi olan Türk Demokratik Partisi (TDP)

İkinci etkin siyasi oluşum ise; tecrübeli siyasetçi Erdoğan Saraç’ın başkanlığındaki Türk Milli Birlik Hareketi (TMBH)

Ayrıca Türk Hareket Partisi (THP) de yakın zamanda siyasette yer bulan yeni bir parti.

MAKEDONYA SEÇİMLERİNDE SİYASİ İTTİFAKLAR

Devlet Seçim Komisyonununa göre Makedonya’da 15 Temmuz’da yapılacak erken genel seçimlerde 15 koalisyon ve siyasi partinin, 87 listesinden 1598 adayı milletvekilliği için yarışacak.

1- “Yapabiliriz” Koalisyonu:

Türk Demokratik Partisi (TDP), şuan iktidarda olan SDSM ile seçim ittifakı yapmış durumda. Bu ittifaktan Parti Başkanı Dr. Beycan İlyas ve Parti Genel Sekreteri Enver Useinov meclise girebilme beklentisi içerisinde.

Türk Hareket Partisi (THP) de yine SDSM ittifakı ile mecliste yer bulabilme ümidinde.

2- “Makedonya”nın Yenilenmesi Koalisyonu:

Türk Milli Birlik Hareketi (TMBH) ise VMRO-DPMNE (İç Makedon Devrimci Örgütü) ile seçim ittifakı yapıyor. Parti Başkanı Erdoğan Saraç, eski Devlet Bakanı Furkan Çako ve eski Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği Başkanı Tahsin İbrahim meclise girmek için çalışıyor.

3- “Arnavut İttifakı ve Aliyansa” Koalisyonu:

Herhangi bir Türk partisi ile ittifakı bulunmuyor. Uzun süredir Makedon partileri ile ittifaklar kurmayı tercih eden Türk partileri, Arnavut partileri ile bir seçim ittifakına yanaşmıyorlar.

MAKEDONYA’DAKİ TÜRKLER BAKANLIK İSTİYOR

Mecliste 2016’dan beri yalnızca iki Türk vekil bulunuyor. Yaklaşan seçimlerde ister SDSM ister se VMRO-DPMNE hükümet kursun, Türk seçmenin beklentisi daha çok vekille temsil edilmek ve en az bir bakanlığa sahip olarak mecliste söz sahibi olabilmek.

Makedonya Türk azınlığının tüm siyasi temsilcileri seçim propagandalarında güçlerini Türkiye’den aldıklarını özellikle vurguluyorlar. Bu durum Makedonya siyasetinde güçlü olmalarını sağlarken Türkiye’nin de Balkan siyasetinin içinde aktif rol oynadığını göstermesi bakımından bir tür mesaj niteliği taşıyor. Seçim sürecinde Türk Dışişleri yetkilileri ve sivil toplum örgütleri Makedonya gündeminde etkin yer buluyorlar.

qha.com.tr