Milyonları İlgilendiren Değişiklik: Kira Sözleşmelerinde Yeni Dönem Başlıyor! Ücretler Kontrol Altına Alınabilir mi?
Kira Sözleşmelerinde Dijital Dönem: Avantajlar Neler?
Milyonları İlgilendiren Değişiklik: Kira Sözleşmelerinde Yeni Dönem Başlıyor! Ücretler Kontrol Altına Alınabilir mi?
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Kira sözleşmeleri, kiracı ve ev sahibi arasında uzun vadeli bir ilişkinin temelini oluşturan kritik belgelerden biridir. Bu sözleşmeler, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini güvence altına alarak, olası anlaşmazlıklarda hukuki bir referans noktası sağlar. Ancak, kira piyasasında yaşanan dalgalanmalar ve kiracı-ev sahibi arasındaki artan anlaşmazlıklar, bu alandaki düzenlemeleri daha da önemli hale getirdi.
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, kira sözleşmelerinin artık e-Devlet üzerinden yapılabileceğini açıkladı. Bu yeni uygulamanın yıl sonuna kadar hayata geçirilmesi planlanıyor ve milyonlarca kiracıyı ve ev sahibini yakından ilgilendiriyor. Peki, bu yeni sistem ne gibi avantajlar sağlayacak? Kira ücretleri gerçekten kontrol altına alınabilir mi? Bu soruların yanıtını Gayrimenkul Hukukçusu Ümit Yasin Kısa ile değerlendirdik.
Kira Sözleşmelerinde Dijital Dönem: Avantajlar Neler?
E-Devlet üzerinden kira sözleşmesi yapma imkanı, kira işlemlerinin dijital ortamda düzenlenip kaydedilmesini sağlayacak. Ümit Yasin Kısa, bu uygulamanın en büyük amacının kayıt dışı kira ödemelerini engellemek olduğunu belirtiyor. Kısa, "Bu uygulama, devletin tüm kira sözleşmelerini takip etmesine olanak tanıyacak ve böylece kira gelirlerinin eksik bildirilmesinden kaynaklanan vergi kaybı önlenecek" dedi. Ayrıca, bu sistemle birlikte kira sözleşmesinin yazılı olarak yapılmadığı durumların da ortadan kalkacağını ifade eden Kısa, "Sözlü kira anlaşmalarının getirdiği hukuki belirsizlikler bu düzenleme ile sona erecek" diye ekledi.
Kira Uyuşmazlıklarında Azalma Olur mu?
Son yıllarda ev sahipleri ve kiracılar arasında artan dava sayıları, kira sözleşmelerine yönelik bu tür düzenlemelerin önemini daha da artırdı. Ancak Kısa, yalnızca bu düzenlemenin kira uyuşmazlıklarını azaltmada yeterli olmayacağını belirtiyor. Ülkemizde kira uyuşmazlıklarının temelinde kiralık konut stokunun yetersizliği ve talebin yüksek olması yatıyor. Bu sorunlar çözülmedikçe dava sayılarında kayda değer bir azalma beklenmiyor.
Kira Ücretleri Kontrol Altına Alınabilir mi?
Kira artış oranlarına yapılan müdahaleler gibi, kira üst sınırlarının belirlenmesi konusu da gündeme geliyor. Ancak Kısa, kira bedellerine üst sınır getirilmedikçe sözleşmelerin dijital ortamda kayıt altına alınmasının tek başına kira ücretlerini düşürmeyeceğini vurguluyor. "Sözleşme serbestisi ilkesiyle uyumlu bir çözüm bulmak zor olacak" diyen Kısa, barınma hakkının korunmasının her geçen gün daha da zorlaştığını belirtiyor.
E-Devlet Üzerinden Sözleşme Yapılmaması Durumunda Ne Olacak?
Yeni düzenlemeyle birlikte e-Devlet üzerinden sözleşme yapmanın zorunlu hale getirilmesi planlanıyor. Kısa, bu durumda e-Devlet üzerinden yapılmayan kira sözleşmeleri için idari para cezası gibi yaptırımların olabileceğini söylüyor. Ancak bu düzenleme yapılmazsa, yazılı sözleşmelerin hüküm ve kurallarının aynen devam edeceğini belirtiyor.
Taraflardan Birinin Süreç İçinde Harekete Geçmemesi Durumunda Ne Olur?
Eğer e-Devlet üzerinden kira sözleşmesi yapmak zorunlu hale getirilirse, bu işlemi gerçekleştirmeyen tarafın hukuki sorumluluğu olabilir. Kısa, bu durumda karşı tarafın uğradığı zararların tazmin edilmesi gerekebileceğini ifade ediyor.
Yeni Sistemde Nelere Dikkat Edilmeli?
Yeni sistemde tarafların dikkat etmesi gereken en önemli nokta, sözleşmenin gerçeğe uygun olarak düzenlenmesidir. Kısa, "Gerçeğe uygun olmayan bir sözleşme, sonrasında çıkacak uyuşmazlıklarda ispat açısından büyük zorluklar yaratabilir" uyarısında bulunuyor.
Bu yeni düzenleme, kira piyasasında daha şeffaf bir ortam yaratmayı amaçlasa da, kira ücretlerinin kontrol altına alınması ve kira davalarının azaltılması gibi konularda daha kapsamlı çözümlere ihtiyaç duyuluyor. Kira sözleşmelerinde dijital dönemin başlamasıyla birlikte, milyonlarca kiracı ve ev sahibinin bu yeni sisteme uyum sağlaması gerekecek.
KAYNAK: İSMAİL SARI / HÜRRİYET