NATO Rus İHA’larını Düşürmeli mi? İhlaller Artarken Tartışmalar Derinleşiyor
NATO İhlalleri Görmezden Mi Geliyor?
NATO Rus İHA’larını Düşürmeli mi? İhlaller Artarken Tartışmalar Derinleşiyor
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Rusya’nın insansız hava araçları (İHA) ve füzelerle NATO hava sahasını ihlal etmesi, Avrupalı güvenlik uzmanları arasında ciddi tartışmalara neden oldu. Son haftalarda artan bu ihlaller, NATO üyesi ülkeler üzerinde daha güçlü önlemler alınması yönünde baskı oluşturuyor.
Geçtiğimiz Pazar günü, Romanya Hava Kuvvetleri’ne ait iki F-16 savaş uçağı, Romanya’nın radar sistemlerinin bir Rus İHA’sını tespit etmesiyle acil durum müdahalesi başlattı. İHA, Ukrayna sınırına yakın bir bölgede uzun süre havada kaldıktan sonra Ukrayna’ya geri döndü. Bu olay, NATO üyesi Romanya’da yaşanan ilk ihlal değil; bir gün önce Letonya sınırlarına da bir Rus İHA’sı düşmüştü.
Rusya’nın NATO’nun doğu sınırlarında daha fazla risk aldığına dair işaretler artarken, NATO’nun bu ihlallere nasıl yanıt vereceği tartışılıyor.
NATO İhlalleri Görmezden Mi Geliyor?
NATO, Rusya'nın bu ihlallerini "sorumsuz ve tehlikeli" olarak nitelendirdi, ancak ittifak şu ana kadar doğrudan bir askeri karşılık vermekten kaçındı. NATO Genel Sekreter Yardımcısı Mircea Geoana, Rusya’nın müttefiklere kasıtlı saldırı gerçekleştirdiğine dair bir işaret olmadığını belirterek durumu yatıştırmaya çalıştı. Ancak birçok güvenlik uzmanı, Rusya’nın NATO’nun tepkilerini test ettiğini ve ittifakın hareketsizliğini sınadığını öne sürüyor.
Brüksel merkezli düşünce kuruluşu Friends of Europe’ta çalışan eski NATO Genel Sekreter Yardımcısı Jamie Shea, NATO’nun bu duruma mutlaka yanıt vermesi gerektiğini savunuyor. Shea, NATO'nun doğu sınırlarına daha fazla hava savunma sistemi konuşlandırarak ve gözetleme kapasitesini artırarak müttefiklerini koruması gerektiğini belirtiyor.
Polonya’dan NATO’ya Çağrı
Polonya Dışişleri Bakanı Radoslav Sikorski, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, Polonya ve Ukrayna’ya komşu diğer NATO ülkelerinin, yaklaşan Rus füzelerini kendi hava sahalarına girmeden imha etme sorumluluğu taşıdığını savundu. Ancak, bu öneri NATO müttefikleri arasında tartışmalı. Birçok ülke, böyle bir adımın NATO'yu Rusya ile doğrudan bir savaşa sürükleyebileceği endişesi taşıyor.
Kristine Berzina, Alman Marshall Fonu’ndan güvenlik politikaları uzmanı, NATO’nun çatışmayı tırmandırma endişesinin hem ittifakın kendi savunmasını hem de Ukrayna’ya verdiği desteği sınırladığını ifade ediyor.
Tampon Bölge Çözüm Olur Mu?
Polonya ve Romanya’nın hava savunma sistemlerini Ukrayna’nın doğusuna kadar genişletmesi, sadece bu iki ülkenin güvenliğini değil, aynı zamanda Lviv gibi Ukrayna’nın sınır kentlerindeki sivillerin güvenliğini de artırabilir. Uzmanlar, bu tarz bir tampon bölgenin Ukrayna’nın özellikle enerji altyapısına yönelik Rus saldırılarına karşı da etkili olabileceğini vurguluyor.
Shea, NATO’nun Ukrayna sınırında hava savunma sistemleri kullanmasının savaşın tarafı olarak algılanmaması için sınırlı bir bölgede yapılması gerektiğini belirtiyor. Ancak, böyle bir adımın atılabilmesi için NATO’nun Ukrayna içinde en az 100 kilometrelik bir tampon bölge oluşturması gerektiği vurgulanıyor.
Siyasi Engeller
ABD’de yaklaşan başkanlık seçimleri ve Fransa ile Almanya’daki siyasi zorluklar, hükümetlerin bu tür riskli kararlar almalarını zorlaştırıyor. NATO’nun savaşa daha fazla dahil olması, bu ülkelerde hükümetleri iç siyasi eleştirilerin hedefi haline getirebilir.
Sonuç olarak, NATO’nun Rus İHA’larına yönelik tutumu belirsizliğini koruyor. Shea, "Ruslar kasıtlı olarak bizi hedef almadığı sürece bu durumu görmezden geleceğiz" diyor. Ancak, "Bir Rus İHA'sının bir NATO ülkesinde bir süpermarkete düşmesi gibi ciddi bir olay yaşanırsa, bu durumda NATO’nun tepkisi çok daha farklı olabilir" şeklinde uyarıda bulunuyor.
Rusya'nın artan ihlalleri karşısında NATO’nun nasıl bir yol izleyeceği, ittifakın gelecekteki stratejisi açısından kritik bir önem taşıyor.
Kaynak: Voa