Ortadoğu’da Dalgalar Yükseliyor: Esad Sonrası Sıradaki Ülke Kim Olacak?
Ortadoğu’da lider değişimlerinin kronolojik analizi: Saddam Hüseyin, Kaddafi, Mursi ve Esad sonrası sıradaki lider kim olacak? İran ve Türkiye tehlike altında mı?
Ortadoğu’da Dalgalar Yükseliyor: Esad Sonrası Sıradaki Ülke Kim Olacak?
YUSUF İNAN / YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Tarihi Tekerrür mü Ediyor? Saddam, Kaddafi, Mursi ve Şimdi Esad
Ortadoğu, son 30 yılda bir liderden diğerine geçen siyasi depremlere sahne oldu. Irak’ta Saddam Hüseyin’in devrilmesiyle başlayan süreç, Mısır’da Muhammed Mursi, Libya’da Muammer Kaddafi ve şimdi de Suriye’de Beşar Esad ile devam ediyor. Peki, eğer Şam düşerse ve Esad başka bir ülkeye sığınırsa, bu domino taşları kimi ve hangi ülkeyi hedef alacak?
Ortadoğu'da Liderler ve Devrimler: Kronolojik Bir Bakış
-
Irak ve Saddam Hüseyin (2003)
ABD öncülüğünde gerçekleşen Irak işgali, Saddam Hüseyin’in devrilmesine ve ülkenin uzun yıllar sürecek bir kaosa sürüklenmesine yol açtı. Gerekçe: Kitle imha silahları iddiası. -
Mısır ve Muhammed Mursi (2013)
Arap Baharı dalgası Mısır’da demokratik değişim beklentisi yaratırken, ordu tarafından gerçekleştirilen darbe Mursi’yi devirdi ve ülke, otoriter yönetimlere geri döndü. -
Libya ve Muammer Kaddafi (2011)
NATO destekli bir ayaklanma sonucu Kaddafi rejimi yıkıldı. Sonrası ise istikrarsızlık ve iç çatışmaların damgasını vurduğu bir dönem oldu. -
Suriye ve Beşar Esad (Devam Ediyor)
2011’de başlayan iç savaş, Suriye’yi bölgesel ve uluslararası bir çatışma alanına dönüştürdü. Şam üzerindeki baskı giderek artıyor. Eğer Esad devrilirse, Suriye’deki dengeler tamamen değişebilir.
Sıradaki Ülke: İran mı Türkiye mi?
İran: Bölgesel Liderlik ve Direnişin Merkez Üssü
İran, uzun süredir Batı’nın hedefinde. Bölgedeki etkisini artıran Tahran yönetimi, nükleer programı nedeniyle yoğun baskı altında. Ancak İran’ın halk tabanı ve bölgesel direniş ağı, hızlı bir çöküşü engelleyebilir.
Türkiye: Yeni Bir Hedef mi?
Türkiye, Ortadoğu’nun en önemli jeopolitik aktörlerinden biri. Son yıllarda ekonomik dalgalanmalar ve dış politikadaki meydan okumalar, bazı çevrelerde "Türkiye sıradaki hedef mi?" sorusunu gündeme getirdi. Ancak Türkiye’nin NATO üyeliği ve güçlü ordusu, bu tür bir senaryonun gerçekleşmesini zorlaştırıyor.
Devrimlerin Ortak Noktası: İstikrarsızlık ve Dış Müdahaleler
Ortadoğu’daki rejim değişiklikleri genellikle halk ayaklanmaları, dış müdahaleler ve liderlerin uluslararası yalnızlaşmasıyla başlıyor. Ancak sonuçlar, çoğunlukla istikrarsızlık, iç çatışmalar ve bölgesel dengelerin bozulması oluyor.
Sonuç: Tarih Yeniden Yazılıyor
Şam düşerse ve Esad ülkeyi terk etmek zorunda kalırsa, Ortadoğu yeni bir döneme girecek. Ancak bu değişimlerin bölge halkları için barış ve istikrar getirip getirmeyeceği hâlâ büyük bir soru işareti.