Pandeminin düşündürdükleri: İnsansız Ofis mümkün mü?

_{Evden çalışan iş arkadaşlarına duydukları özlemi ofise getirdikleri vitrin mankenleri ile sembolize ettiler.}

Ankara’da bir yazılım firması, pandemi tedbirleri nedeniyle evden çalışan iş arkadaşlarına duydukları özlemi sembolize etmek ve ofiste sosyal mesafeye dikkat çekmek adına sıradışı bir yönteme başvurdu. Masalara yüzleri maskeli cansız vitrin mankenleri yerleştirilince ortaya ‘sürreal olarak adlandırılabilecek’ görüntüler çıktı.

Bilkent Cyberpark Teknoloji Geliştirme Bölgesindeki bir yazılım firmasının modern ofisinde çalışanlar ile cansız vitrin mankenleri yan yana görmek insanı şaşırtıyor ilk bakışta. Ofisteki manzara adeta sürreal bir filmden kareleri çağrıştırıyor.

Firmanın giriş ofis bölümünde, toplantı salonlarında hatta kafeteryasında bile vitrin mankenleri görmek mümkün. Mankenlerin yakalarında ise evden çalışan iş arkadaşlarının isimleri ile ‘#ofistebuluşuruz’ ibaresinin yer aldığı kağıtlar dikkat çekiyor. Diğer yanda ise sınırlı sayıda çalışan ofiste yazılım geliştirme ve teknik destek çalışmalarına devam ediyor. Duvarlarda ise ‘Kovid-19 Öncesi’ sergisi fotoğrafları var. Kovid-19 virüsü, sosyal mesafe ve maskenin hayatımızda olmadığı dönemlerde düzenlenen etkinliklerden kareler… Futbol, bowling, paintball, playstation turnuvaları, piknikler, kahvaltılar, doğum günü kutlamaları…

Ofis çalışanları da bu manzara ile ilk karşılaştıklarında büyük bir şok yaşamışlar. Firmanın İhale ve Sözleşme Yöneticisi Selvi Yardım, bu görüntü sonrası duygularını şöyle anlatıyor. “Ofise geldiğimde yaşadığım şoku size anlatamam. İlk başta bir an içim ürperdi açıkçası ama sonra gerçeği öğrenince hem gülümsedim hem de duygulandım. Çünkü gerçekten de iş arkadaşlarımızla ofiste hep birlikte olduğumuz günleri çok özledik. Bu vitrin mankenleri bizlere iş arkadaşlarımızın yerinin asla dolmayacağını da gösteriyor bence. Umarım en kısa sürede tekrar bir arada oluruz.”

Önce insan anlayışı

“Bir yazılım firmasında cansız vitrin mankenleri neden masada oturur?” sorusu akıllara geliyor elbette. Firma aslında bir anlamda post-modern bir sanat anlayışıyla, pandemi ile birlikte değişen iş hayatının bir tespitini yapıyor. Cyberpark bünyesinde Elektronik Doküman ve Süreç Yönetimi konusunda çalışan firmalardan biri olan CBKSoft’un Genel Müdürü Salih Kanlı, uyguladıkları bu yöntemin amacını şöyle açıklıyor:

“Geçen yıl Haziran ayından itibaren çalışanlarımızın bir bölümünün ofisten bir bölümünün ise evlerinden uzaktan çalışma yöntemi ile çalışıyor. Çalışan motivasyonu açısından her firma gibi bizler de ‘yeni normal’ olarak adlandırılan bu süreçte adaptasyon sorunları yaşadık. O yüzden arkadaşlarımıza bir nebze olsun moral verebilmek adına böyle farklı bir uygulamaya gitme kararı aldık. Evden çalışan arkadaşlarımızı ofistelermiş gibi hissetmek istedik. Onlara duyduğumuz özlemin sembolik bir göstergesi olarak değerlendirebiliriz. Elbette bir diğer neden de ofiste çalışanlar için sosyal mesafe kuralını hatırlatmaktı.”

Her zaman ‘önce insan anlayışı’ ile hareket ettiklerini belirten Kanlı, yazılım firmalarının genel olarak evden çalışma kültürüne yatkın olmaları sebebiyle çabuk uyum sağladıklarını ifade ediyor. Kanlı, “Pandemi sonrası iş, ofis, çalışan denkleminde ve iş yapış şekillerinde ciddi dönüşümler yaşandığının farkındayız. Yakın gelecekte ofis bağımsız bir çalışma hayatı daha çok gündemde olacak. Bizim açımızdan bakıldığında gerek yazılım geliştirme gerekse teknik destek ve sistem konuları ofis bağımsız çözülebildiğimiz konular. Ancak firma aidiyeti, sosyalleşme ve bir problem karşısında birlikte çözüm geliştirme anlamında bizim için ofis hala önemini koruyan bir ortak mekan.” diyerek sözlerini noktalıyor.

Kağıtsız Ofis mümkün, peki İnsansız Ofis?

Projenin mimarı olan CBKSoft Kurumsal İletişim Müdürü Ayberk Yurtsever ise “Pandemi sürecinde çalışanların yalnızlaşmasını post-modern bir sanat anlayışı ile anlatmaya çalıştık aslında.” diye konuşuyor.

Yurtsever, şirketin temel motto’sunun ‘Kağıtsız bir ofis mümkün’ olduğunu hatırlatarak, şunları aktarıyor: “Gerçekten de dijital dönüşüm sayesinde gerekli yazılımlarla ofiste kağıt kullanımını minimuma indirmek ve kağıtsız bir ofis yaratmak mümkün. Ancak pandemiden çıkardığımız en önemli derslerden biri de ‘İnsansız bir ofis mümkün değil!’ oldu. O yüzden de pandemi öncesinde iş arkadaşlarımızla bir araya geldiğimiz şirket içi etkinliklerin, turnuvaların ve kutlamaların fotoğraflarını ofis duvarlarına astık. Hem geçmiş güzel günleri hatırlamak hem de geleceğe yönelik bir umut taşımak adına.”

Pandemi sonrası, bu sembolik vitrin mankenlerinin yerine iş arkadaşlarımızın masalarına oturacakları günü iple çektiklerini aktaran Yurtsever, “Çünkü tüm ekip bir arada olmayı, birlikte çalışmayı ve birlikte eğlenmeyi özledik.” diye konuşuyor.

Türkiye’de konuyla ilgili araştırmalar; uzaktan çalışmanın iş ortamını değiştirdiğini, bilgi teknolojileri altyapısı ihtiyacını doğurduğunu, paydaşların da uzaktan çalışmaya hazır olma kapasitelerinin işleri etkilediğini, çalışma zamanının esnediği ve uzadığını, çevrimiçi toplantıların yapılmasının çocuklu evlerde zor olduğunu ortaya koydu.