NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Polonya'da dün bir köye düşen ve iki kişinin ölümüne yol açan füzeyle ilgi olarak "Patlama muhtemelen Ukrayna'nın hava savunma sisteminden kaynaklandı" dedi.

Jens Stoltenberg, olayı değerlendirmek üzere toplanan NATO daimi büyükelçilerinin toplantısından sonraki açıklamasında "Bunun kasıtlı bir saldırı olduğuna dair bulgu yok. İlk bulgular, olayın Ukrayna topraklarını savunmak için fırlatılan Ukrayna hava savunma füzesinden kaynaklandığına işaret ediyor" diye konuştu.

Stoltenberg, "Ama bu Ukrayna'nın suçu değil. Nihai sorumluluk Ukrayna'ya karşı illegal bir savaş yürüten Rusya'ya ait" dedi.

Polanya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda da açıklamasında "Kesinlikle hiçbir şey bunun Polonya'ya yönelik kasıtlı bir saldırı olduğunu göstermez. Düşen, çok büyük olasılıkla hava savunma sisteminde kullanılan bir füzeydi. Bu da, füzenin Ukrayna savunma güçleri tarafından kullanıldığı anlamına geliyor" diye konuştu.

Daha önce de Reuters haber ajansı ABD Başkanı Joe Biden'ın, sanayileşmiş yedi ülkenin oluşturduğu G7 grubu ve NATO müttefiklerine füzenin Ukrayna'ya ait olduğunu söylediğini bildirmişti.

Biden daha önce, füzenin Rusya tarafından fırlatılmış olmasının "uzak ihtimal" olduğunu söylemişti.

Amerikan Associated Press haber ajansına konuşan üç ABD'li yetkili de füzenin, Rusya'nın fırlattığı bir füzeyi düşürmek için, Ukrayna tarafından ateşlenmiş olabileceğini belirtmişti.

Rusya Savunma Bakanlığı da Rusya'nın olayla ilgisinin olmadığını, dün Ukrayna'yı hedef alan füzelerin Polonya sınırına en fazla 35 kilometre mesafeye düştüğünü açıkladı.

Açıklamada "Przewodow köyündeki enkazdan sonra yayımlanan fotoğrafları inceleyen savunma sanayi uzmanları bunun kesin surette Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne ait S-300 hava savunma sistemine ait olduğunu tespit etti" denildi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, Moskova'daki Polonya elçisinin Çarşamba günü bakanlığa çağrıldığını açıkladı.

Daha önce Kremlin'den yapılan açıklamada da, Salı günü düşen ve iki kişinin ölümüne yol açan füzeyle ilgili olarak Polonya "tamamen histerik" bir şekilde tepki vermekle suçlanmıştı.

Olayla ilgili olarak Ukrayna Rusya'yı suçlarken, Polonya Dışişleri Bakanlığı da düşen füzenin Rus yapımı olduğunu duyurmuştu.

Hem Ukrayna hem de Rus ordusunun envanterinde Sovyet yapımı silahlar var. S-300'ler de Rus yapımı.

AB üyesi Polonya'nın aynı zamanda NATO üyesi olması nedeniyle, Rusya’nın buraya yapacağı bir saldırı, NATO’nun 5. maddesini tetikleme ihtimali taşıyordu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 Zirvesi için bulunduğu Endonezya'da düzenlediği basın toplantısı sırasında soru üzerine, "Rusya'nın açıklamasına saygı duymak durumundayım" demişti.

Polonya'da ordu ve polis teyakkuzda

Tarık Demirkan | Budapeşte

Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaş, ilk kez bir NATO ülkesi topraklarını da doğrudan etkileyen sonuçlara neden oldu.

Polonya'da Ukrayna sınırına altı kilometre uzaklıktaki bir köye füze düşmesi sonrası ülkede büyük bir gerginlik hakim.

Polonya hükümeti dün Ulusal Güvenlik Komitesi ile birlikte bir kriz toplantısı gerçekleştirdi. Bu oturumda silahlı kuvvetlerin bazı özel birimlerinin alarma geçirilmesi kararı alındı.

Buna bağlı olarak hava kuvvetleri radar ve gözlem çalışmaları da hızlandırıldı.

Polonya' da polis ve emniyet güçleri de teyakkuza geçirildi. Sınır güvenlik güçleri de dünden beri alarmda. Bugünkü Ulusal Güvenlik Komitesi'nin topantısında ise Ukrayna-Rusya savaşının komşu ülkelere de yayılması ihtimali her boyutuyla ele alınmış ve olası önlemlerin görüşülmüştü.

Olay nasıl oldu?

İddialar ilk olarak Polonya basınında yer aldı.

Haberlerin ardından Associated Press, adını açıklamak istemeyen üst düzey bir ABD istihbarat görevlisine dayandırdığı haberinde iki roketin sınırı geçerek Polonya’ya düştüğünü yazdı.

Bununla birlikte haber tüm dünya tarafından yakın olarak takip edilmeye başlandı.

Sosyal medyada paylaşılan bu fotoğrafı BBC doğrulatamadı.

Fakat bu fotoğraf hakkında BBC'ye bilgi veren güvenlik uzmanları bunun S-300 hava savunma sistemine ait bir parça gibi gözüktüğünü, S-300'ün hem Rusya hem Ukrayna ordusunda bulunduğunu, Ukrayna'nın bu roketleri hava savunma amacıyla kullanırken Rusya'nın saldırı amacıyla da kullandığını, bu parçanın hangi ülkeye ait olduğunu kestirmenin güç olduğunu söyledi.

BBC’ye konuşan Eski NATO Acil Güvenlik Sorunlarından Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Vekili Dr. Jamie Shea, Polonya yapmasa bile NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in NATO üyelerini toplantıya çağırabileceğini söyledi.

Shea, “Böylesi olaylara güçlü bir yanıt verilmesi lazım. Fakat bunun NATO’yu içine çekecek bir şiddet sarmalına da dönmemesi lazım. Burada ince bir çizgi var ve o dengenin bulunması gerek” dedi.

Shea, bundan sonra NATO ülkelerinin hem Ukrayna’ya göndermek hem de kendi hava sahalarını korumak için hava savunma sistemi üretim kapasitelerini artırması gerekeceğini belirtti.

G20 bildirisinde Rusya kınandı

Öte yandan, Endonezya'nın Bali Adası'ndaki yapılan G20 zirvesinin sonuç bildirisinde, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali kınandı ve Moskova'ya koşulsuz olarak birliklerini tamamen çekmesi çağrısı yapıldı.

Rusya'nın da üyesi olduğu grubun bildirisinde "Çoğu üye, Ukrayna'daki savaşı en sert şekilde kınadı ve bunun insanların ağır zarar görmesine, küresel ekonomideki kırılganlıkların artmasına- büyümeyi sınırlamasına, tedarik zincirine sekte vurmasına, enflasyonu artırmasına, enerji ve gıda güvensizliğini tırmandırmasına ve finansal istikrarsızlık riskini tırmandırmasına - yol açtığını vurguladı" denildi.

Sonuç bildirisinde "Bu durumla ve yaptırımlarla ilgili olarak başka görüşler de mevcut" ifadesi yer aldı.

Salı akşamı toplanan Çekya Parlamentosu ise Rusya hükümetini "terörist" ilan etmişti.

Baltık ülkeleri NATO'ya bağlılıklarını yinelemiş ve Polonya'nın yanında olduklarını aktarmıştı.

Pek çok Avrupa ülkesinin liderleri de gelişmeleri endişeyle izlediklerini belirten açıklamalar yapmıştı.

BBC TÜRKÇE