Popülist Liderler Neden Başarılı Oluyor? Bilim ve Psikoloji Perspektifi
Popülist liderlerin başarısının ardındaki bilimsel gerçekleri keşfedin. Entropi, bilgi kaosu ve kesinlik arayışı, popülist politikaların yükselişini nasıl açıklıyor?
Popülist Liderler Neden Başarılı Oluyor? Bilim ve Psikoloji Perspektifi
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Bilgi, Belirsizlik ve Popülizmin Yükselişi
ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın yeniden zafer kazanması, dünyada popülist liderlerin yükselişini bir kez daha gündeme getirdi. Peki, popülist liderlerin başarısının ardında yatan temel nedenler nedir? Surrey Üniversitesi Matematik Profesörü Dorje C. Brody, bu fenomeni “entropi” ve “bilgi kontrolü” kavramlarıyla açıklıyor.
Entropi Nedir ve Siyasette Ne Anlama Gelir?
Fizik biliminde entropi, bir sistemdeki düzensizlik ve belirsizliğin ölçüsü olarak tanımlanır. Brody, siyasi sistemlerin de tıpkı fiziksel sistemler gibi bu yasaya uyduğunu belirtiyor.
- Bilgi Kaosu: İletişim teknolojilerinin gelişmesiyle doğru ve yanlış bilgilerin hızla yayılması, toplumsal belirsizliği artırıyor.
- Kesinlik Arayışı: İnsanlar, artan bilgi kaosunda belirsizlikleri azaltmak için içgüdüsel olarak kesinlik arıyor. Bu noktada popülist liderler, net ve kesin ifadelerle seçmenlerin bu ihtiyacını karşılıyor.
Popülist Söylemin Etkisi
Trump ve diğer popülist liderler, toplumsal belirsizlik ortamında insanlara kesinlik ve güvence sağlayan söylemleriyle öne çıkıyor.
- Net Mesajlar: Trump’ın “Gazze’de savaşı bitireceğim” ya da “Ukrayna’daki savaşı sona erdireceğim” gibi vaatleri, belirsizlikten bunalmış seçmenlere hitap ediyor.
- Rakiplerin Hatası: Demokratların daha genel geçer söylemlerle belirsizliği azaltmada yetersiz kalması, popülist liderlerin etkisini artırıyor.
Sosyal Medya ve Entropinin Artışı
Elon Musk’ın liderliğinde X (eski Twitter), Trump’ın seçim kampanyasında güçlü bir araç haline geldi. Ancak bu süreçte yanlış bilgilerin yayılması ve platforma yönelik tepkiler, alternatif uygulamaların yükselmesine zemin hazırladı.
- Bluesky’ın Yükselişi: Trump’ın zaferinin ardından, X’i terk eden kullanıcıların büyük bir kısmı Bluesky’a yöneldi. Bu uygulama, Trump sonrası dönemde 5 milyon yeni kullanıcı kazandı.
- Medyanın Tepkisi: İngiltere’nin The Guardian gazetesi ve Fransız medya devleri, X’in aşırı sağ propagandalarına tepki olarak platformdan çekildiklerini duyurdu.
Popülist Başarının Arkasındaki Bilimsel Gerçekler
- Belirsizlik Yönetimi: Brody’ye göre, popülist liderlerin başarısı entropiyi azaltabilme yeteneklerinden kaynaklanıyor. Onlar, belirsizlikle başa çıkmak için net ve güven verici bir dil kullanıyor.
- Bilimsel Temeller: İkinci yasa olarak bilinen entropi yasası, bu liderlerin söylemlerinin neden bu kadar etkili olduğunu anlamamıza yardımcı oluyor.
Kaynak: Karar