Putin, Çin'de Batı karşıtı koalisyonu güçlendirmeyi hedefliyor
Çin'de Ukrayna savaşı propagandası
Putin, Çin'de Batı karşıtı koalisyonu güçlendirmeyi hedefliyor
- Stephen McDonell
- Unvan,BBC News
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesinin en önemli müttefiki Çin’e yönelik önemli bir seyahat gerçekleştiriyor. Putin’in bu ziyareti Batı'ya karşı bir ittifakı güçlendirmeyi amaçlıyor.
Küçük bir şehir olan Heihe, Çin'in Rusya sınırında yer alıyor. Buraya gelen yerel turistler nehri geçip komşu Blagoveshchensk'e uğruyor, ancak sayıları epey az.
Bir tur teknesi suyun üzerinde salınırken, müşteri çekmek için neşeli Çince şarkılar çalıyor. Ancak bilet alacak kimse olmadığı için hareketsiz kalışı gün boyu sürecek gibi.
Suyun karşısında, bir Rus sahil güvenlik gemisi demirlemiş durumda. Görevliler ise güvertede sonbahar güneşinin altında egzersiz yaparak zaman geçiriyor.
Vladimir Putin geçen sene başında Kış Olimpiyatları'nın açılışı için Pekin'i ziyaret ettiğinde, kendisi ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping iki ülke arasında yeni bir "sınırsız" ortaklık ilan etmişlerdi.
Rus liderin şimdi Pekin’de olmasıyla birlikte Çin devlet medyası da bu ilişkinin meyvelerine dikkat çekiyor.
Bu bir bakıma, her iki hükümet için de faydalı oldu.
Dünya sahnesinde dışlanma hissetmeleri durumunda birbirlerine güvence verebilirler.
İki liderin el sıkışmalarından kameralara yansıyan görüntüler, kendi halklarına her şeyin normal olduğunu göstermeye çalışmak için de kullanışlı olabilir.
Ancak sınır bölgelerindeki ticari faaliyetlerin, siyasi retorikle aynı ölçüde olmadığı da görünüyor.
“İşler iyi gitmiyor"
Heihe'den Blagoveshchensk'e yeni inşa edilen bir köprü, sınır ötesi ticarette yeni bir dönemin simgesi olarak nitelendirildi.
Gelgelelim bir saat boyunca izleseniz, her iki yönde de hiçbir aracın hareket ettiğini göremezsiniz.
Şehrin kalbinde, nehrin karşısında fotoğraf çeken küçük turist gruplarının arkasında iki büyük AVM, müşterileri olmaması nedeniyle kapanmış durumda. Bir tanesi birkaç ay önce kapanırken diğerinin ise yedi yıldır boş olduğu söyleniyor.
Bazı eski tezgah sahipleri, arabalarının arka kısımlarında Rus hediyelik eşyaları satıyor.
Bir kadın, “İşler iyi gitmiyor. Yeterli turist yok” diyor.
Pandemiden sonra sınırların uzun süredir açık olmadığını belirten kadın, “Yeterince Rus gelmiyor. Fakirler ve savaş halindeler" diye devam ediyor.
Diğer satıcılar da kadının bu sözleri sarf ettiği esnada başlarını sallıyor.
Yakındaki bir sokakta, küçük bir dükkanda, Çin'de Rus kürklerinden üretilmiş şapkalar satan bir kadın var.
Eskiden hem Rus hem de Çinli müşterileri arasında çok popüler olduklarını ancak son zamanlarda işlerinin zorlandığını söylüyor.
“Şimdi ile geçmiş arasında mukayese etmek olanaksız” diyor ve şöyle devam ediyor:
“Sadece sokaklara baksanız yeter. Bomboş. Geçmişte müşterilerle doluydu."
Liman girişi yoğun
Ancak, Rusya-Çin ticareti konusunda daha iyimser olan bir grup var: Nehir limanına girmeyi bekleyen kamyon şoförleri.
Bir şoför, "Rusya'dan soya fasulyesi, buğday ve arpa taşıyorum ve işler önceye göre daha yoğun," diyor.
Başka biri ise, “Rusya'dan kum ve kömür taşıyorum. Diğerleri ise gıda konteynerleri taşıyor" diye devam ediyor.
Liman girişi, epey yoğun görünüyor. Vinçler, gemilerden çelik çerçeveler, kömür ve kumu kamyonlara indiriyor.
Sürücüler, iki ülke arasını tekne ile geçmenin yeni köprüyü kullanmaktan daha ucuz olduğunu söylüyor.
Heihe'deki diğer iş insanları, Rusya'nın bazı Çin malları üzerine yeni tarifeler koymasının ticari atmosferi olumsuz etkilediğini söylüyor.
Çin'de Ukrayna savaşı propagandası
Çin, Ukrayna'nın işgalinin ardından yaptırımlarla karşılaşan ortağına, daha fazla Rus doğal gazını Kuzeydoğu eyaleti Heilongjiang'a borularla taşıyarak destek oldu.
Ayrıca Şi Cinping yönetimi Çin halkının çoğunluğunun Ukrayna savaşında Putin'e destek vermesini sağladı.
Bu devlet kontrolündeki medya aracılığıyla yapıldı.
Söz konusu medya Ukrayna'daki “işgal” ya da “savaş” hakkında konuşmadığı gibi NATO'nun genişleme eğilimlerine ve özellikle de Amerika Birleşik Devletleri'ne karşı haklı olduğunu düşündüğü bir Rus operasyonundan bahsediyor.
Bu propaganda stratejisinin başarısını ölçmek için, Heilongjiang bölgesinin başkenti Harbin'de sokaktaki insanlarla konuşmanız yeterli.
Burası, yüz yıl önce Rus halkı ve Rus kültürü tarafından domine edilmiş bir şehir.
Ancak bu ailelerin torunları bile artık buradan ayrıldı.
Günümüzde burası tamamıyla bir Çin şehri, Rus geçmişi sadece kalıntılardan ibaret.
Rus Ortodoks katedralinin önünde, Çinli yerel turistler fotoğraf çektiriyor.
Bir kadın, "Rusya ve Çin iyi bir dostluğa sahip" diyor.
Yanındaki adam devam ediyor:
"Putin sorumlu bir lider. Adalet duygusu olan bir adam."
Arkadaşıyla şehri ziyarete gelen bir başkası ise, “Putin sert bir yönetime sahip. Sert bir adam. Sert olmak iyidir” diye konuşuyor.
Peki Rusya'nın liderinin neden Ukrayna ile savaş halinde olduğunu biliyor mu?
"Bizim gibi sıradan insanlar bunun hakkında yorum yapmamalı" diye cevap veriyor.
Bazı insanların gözünde Rusya'nın savaşı, NATO kaynaklarını tüketerek Pekin'in jeostratejik amaçlarına yardımcı olabilir; ABD ile ilişkilerin potansiyel olarak tehlike ve hatta kaos getirdiği yönünde bir görüşü de destekleyebilir.
Madalyonun öteki yüzünde ise Ukrayna çatışmasının aynı zamanda NATO'nun gücünü artırabileceği, zaten zor durumda olan Rus ekonomisini aşağı çekebileceği var.
Hatta zorla Tayvan’ı ele geçirme hamlesiyle birlikte Çin Komünist Partisi’ne kişisel bir sefalet ve ekonomik acı bile tattırabilir.
Vladimir Putin bu hafta resmi olarak Kuşak ve Yol Girişimi'nin ilerlemesini değerlendiren foruma katılmak üzere Çin'de.
Söz konusu proje Çin'i batısındaki diğer ülkelerle bağlayan küresel bir ulaşım altyapısı.
Ancak zaman zaman daha yoksul ülkeleri borç tuzağına sürüklemesi nedeniyle de eleştirildi.
Çin ve Rusya liderleri bu konferans vesilesiyle buluştuğunda, diğer benzer düşüncede hükümetlerle birlikte Batı'ya karşı daha geniş bir koalisyon oluşturma çabasıyla bağlarını güçlendirme fırsatını elde edecek.
Bunun onlar için getirdiği faydaları görebilirsiniz.
Öte yandan Çin’in Rusya ile ticaretinin, Batılı ülkelerle olan ticareti karşılayabilmesi için kat edeceği uzun bir yol var.
BBC TÜRKÇE