Putin'den BRICS zirvesinde ''küresel çoğunluk için çalışma'' taahhüdü
BRICS para birimi gündemde yok
Putin'den BRICS zirvesinde ''küresel çoğunluk için çalışma'' taahhüdü
BRICS zirvesi olarak bilinen ve Rusya dahil gelişmekte olan 5 büyük ekonomiyi biraraya getiren üç günlük toplantı Güney Afrika'da başladı. Zirveye Brezilya, Hindistan, Çin ve evsahibi ülke Güney Afrika’nın liderleri katılıyor. Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'se toplantıya bizzat katılamıyor. Gündemde BRICS’in genişlemesi var.
Ukrayna’da savaş suçu işlediği iddialarıyla ilgili hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından çıkarılan tutuklama emri nedeniyle, Güney Afrika’ya seyahat edemeyen Putin, zirveye video bağlantısıyla katılıyor.
Putin banttan yayınlanan konuşmasında, grubun dünya nüfusunun büyük bir kısmının isteklerini karşılama yolunda ilerlediğini söyledi.
Putin, "Eşitlik, ortaklık desteği, birbirimizin çıkarlarına saygı ilkeleri üzerinde işbirliği yapıyoruz ve bu, birliğimizin geleceğe yönelik stratejik çizgisinin özüdür. Bu strateji, dünya toplumunun ana bölümünün yani küresel çoğunluğun isteklerini karşılayan bir çizgidir" dedi.
''ABD ve G7 ekonomilerine rakip olmayı hedeflemiyoruz''
Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva, BRICS uluslar bloğunun gelişmekte olan Küresel Güney'i organize etmeyi amaçladığını; zengin ABD ve G7 ekonomilerine rakip olmayı hedeflemediğini söyledi.
Brezilya lideri Lula bugün Johannesburg'dan yaptığı bir sosyal medya yayınında "G7, G20 ya da ABD'nin karşıtı olmak istemiyoruz. Biz sadece kendimizi örgütlemek istiyoruz” dedi. BRICS liderinin yorumları bir vizyon farklılığına işaret etti.
Ukrayna savaşıyla tırmanan küresel gerilim ve Çin'in ABD ile artan rekabeti, Pekin ve Moskova’yı BRICS bloğunu güçlendirme arayışına itti.
Suudi Arabistan üye olacak mı?
Dünyada daha fazla siyasi ve ekonomik zemin kazanmaya çalışan iki ülkenin Batı’ya karşı tutumu Suudi Arabistan’ı gruba çekmeye yönelik resmi bir hamleyle daha keskin bir hal alabilir.
Dünyanin en büyük ikinci petrol üreticisinin Rusya ve Çin’le birlikte ekonomik bir bloka dahil edilmesine yönelik herhangi bir girişimin, ABD ve müttefiklerinin dikkatini çekmesi ise kaçınılmaz.
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise bugün yaptığı açıklamada, ABD'nin BRICS ülkeleri bloğunun ABD'ye ya da başka bir ülkeye karşı jeopolitik bir rakibe dönüştüğünü düşünmediğini söyledi.
Sullivan, "Bu, kritik konularda görüş farklılıkları olan çok çeşitli bir ülkeler topluluğu" dedi.
Birçok ülke katılmak istiyor
Grubun gelişmekte olan dünyanın şampiyonu olma ve zengin Batılı ulusların hakim olduğu bir dünya düzenine alternatif sunma vaadi şimdiden yankı bulmaya başladı.
Güney Afrikalı yetkililer, Suudi Arabistan dahil 40'tan fazla ülkenin BRICS'e katılmak istediğini ifade ettiğini söylüyor. Bunlardan 20 kadarı resmen kabul edilmeyi talep etti ve bazılarının Johannesburg'a delegasyon göndermesi bekleniyor.
Suudiler’in yanısıra Arjantin’den Cezayir’e, Mısır’dan İran’a, Endonezya’dan Birleşik Arap Emirlikleri’ne kadar pek çok ülke yeni üye olmak için resmi başvuruda bulundu.
Yaptırımlarla cezalandırılan ve dışlanan İran ve Venezuela, izolasyonlarını azaltmaya çalışıyor ve zayıf ekonomilerini, blokun rahatlatabileceğini umuyor.
Afrikalı adaylar Etiyopya ve Nijerya, blokun Birleşmiş Milletler’de, kıtaya daha güçlü bir ses kazandıracak reformlara bağlılığından umutlu. Diğerleri ise Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası’dan değişiklik istiyor.
Ancak ABD ve Avrupa'nın küresel hakimiyetine rakip olabilecek genişletilmiş bir BRICS vizyonu bazı üyeler tarafından şüpheyle karşılanıyor. Genişleme tartışmasının sonucu, uzun zamandır uyum eksikliği nedeniyle eleştirilen bir bloğun geleceğini belirleyebilir.
Zirveye evsahipliği yapan Güney Afrika, BRICS'in genişlemesinin önde gelen savunucusu olan Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'i, grubun diğer liderleriyle planlanan toplantılardan önce bu sabah devlet ziyaretinde ağırladı.
Xi Güney Afrika'ya varışından kısa süre sonra yaptığı açıklamada, "Yaklaşan zirvenin BRICS mekanizmasının gelişiminde önemli bir kilometre taşı olacağından eminim" demişti.
Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa Xi ile yaptığı görüşmede, iki ülkenin genişleme konusunda "benzer görüşlere" sahip olduğunu söyledi.
Ramaphosa, ”BRICS'in küresel yönetişim reformunda ve dünya çapında çok taraflılığın ve işbirliğinin teşvik edilmesinde önemli bir rol oynayan hayati derecede önemli bir forum olduğu görüşünüzü paylaşıyoruz" dedi.
24 Ağustos’a kadar sürecek zirveye Hindistan Başbakanı Narendra Modi de katılıyor.
BRICS para birimi gündemde yok
Genişleme konusunun ötesinde, üye ülkelerin yerel para birimlerinin kullanımının arttırılması da zirvenin gündeminde. Ancak zirveye organize eden Güney Afrikalı yetkililer, Brezilya tarafından bu yılın başlarında dolara bağımlılığa alternatif olarak ortaya atılan BRICS para birimi fikrinin tartışılmayacağını söylüyor.
BRICS, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan ve şu anda yavaşlama ile boğuşan Çin'den, günlük elektrik kesintilerine yol açan bir elektrik kriziyle karşı karşıya olan olan Güney Afrika'ya farklı bir grup ülkeyi biraraya getiriyor.
Ukrayna'daki savaşı nedeniyle yaptırımlara maruz kalan Rusya ise Batı'ya hala dostları olduğunu gösterme niyetinde.
Yeni lideriyle Brezilya gibi Hindistan ise, Batı’ya giderek daha fazla yaklaşıyor.
Hindistan ve Çin, tartışmalı sınırlarında dönem dönem çatıştı ve bu da fikir birliğine dayanan grupta karar alma süreçlerini zorlaştırdı.
Liderler bu akşam mini bir toplantı ve akşam yemeği düzenleyerek yeni ülkelerin kabulüne ilişkin çerçeve ve kriterleri tartışacaklar.
Çin'in hakimiyetine ve aceleci genişlemeye karşı temkinli olan Hindistan'ın Dışişleri Bakanı Vinay Kwatra dün yaptığı açıklamada,"olumlu niyete ve açık fikirliliğe" sahip olduğunu söyledi.
Dünya nüfusunun yüzde 40'ı, küresel ekonominin yüzde 26’sını oluşturuyor
Brezilya da BRICS'in genişlemesinin kendi etkisini azaltacağından endişe ediyor, ancak Lula komşusu Arjantin'in de bloğa katılmasını istediğini yineledi.
BRICS grubu dünya nüfusunun yüzde 40’ından fazlasını ve küresel ekonominin yaklaşık yüzde 26’sını oluşturuyor.
Buna rağmen blokun küresel bir siyasi ve ekonomik oyuncu olma hedefleri, uzun süredir varolan iç bölünmeler ve tutarlı bir vizyon eksikliği nedeniyle baltalanıyor.
VOA