Reuters: “ABD yaptırımından çekinen bazı Türk bankaları, Rusya’ya petrol ödemelerini geciktiriyor”

Reuters haber ajansına bilgi veren sekiz kaynağa göre Çin, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki (BAE) bankaların ABD’nin yeni yaptırımlar getirmesinden çekinmesi nedeniyle, Rus petrol firmalarına yapılan ödemelerde birkaç aya varan gecikmeler yaşanıyor.

Ödemelerdeki gecikmeler Kremlin'in gelirlerini azaltıp düzensiz hale getirerek Washington'un ikili yaptırım hedefine ulaşmasını sağlıyor.
Bu hedef; Kremlin'e giden parayı keserek Rusya’yı Ukrayna'daki savaş nedeniyle cezalandırmak ama aynı zamanda küresel enerji akışını kesintiye uğratmamak.

Sekiz bankacılık ve ticaret kaynağına göre Çin, BAE ve Türkiye'deki bazı bankalar son haftalarda yaptırımlara uyum gerekliliklerini artırarak Moskova'ya yapılan para transferlerinin gecikmesine ve hatta reddedilmesine neden oldu.

Bu üç ülkedeki bankalar, müşterilerinden ABD'nin “Özel Belirlenmiş Vatandaşlar" (çeşitli yaptırım programları uyarınca engellenen kişi ve kuruluşlar) listesindeki hiçbir kişi veya kuruluşun bir anlaşmaya dahil olmadığına veya bir ödemenin yararlanıcısı olmadığına dair yazılı garanti vermelerini istemeye başladı.

Reuters’a konuşan kaynaklar, konunun hassasiyeti ve medyaya konuşmalarına izin verilmemesi nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemedi.

Ziraat Bankası ve Vakıfbank

İki kaynak, BAE'de First Abu Dhabi Bank (FAB) ve Dubai Islamic Bank’in (DIB) Rus mallarının ticaretiyle bağlantılı bazı hesapları askıya aldığını söyledi.

Dört kaynağa göre BAE bankası Mashreq, Çin bankaları ICBC ve Bank of China ve Ziraat Bankası ve Vakıfbank, ödemeleri hâlâ işleme alıyor ancak bu işlemlerin tamamlanması haftalar ya da aylar sürüyor.

Mashreq Bank yorum yapmayı reddetti. BAE'nin FAB ve DIB bankaları, ICBC ve Bank of China ve Ziraat Bankası ve Vakıfbank Reuters’ın yorum taleplerine yanıt vermedi.

Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, Çin'deki bankaların ödemeleri yavaşlattığına dair haberler sorulduğunda ödeme sorunlarının var olduğunu söyledi.

Peskov günlük basın brifinginde, "Elbette ABD ve Avrupa Birliği'nin Çin Halk Cumhuriyeti üzerindeki benzeri görülmemiş baskısı devam ediyor. Bu elbette bazı sorunlar yaratıyor, ancak Çin ile ticari ve ekonomik ilişkilerimizin daha da gelişmesinin önünde bir engel oluşturamaz” diye konuştu.

Rusya’ya yönelik ikinci yaptırım ihtimali

Batı, Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Rusya'ya çok sayıda yaptırım uyguladı. Rus petrolüyle ticaret yapmak, Batı'nın dayattığı varil başına 60 dolarlık fiyat sınırının altında satıldığı sürece yasadışı değil.

Rus petrol ihracatı ve ödemeleri savaşın ilk aylarında sekteye uğramış ancak daha sonra Moskova'nın petrol akışını Avrupa'dan Asya ve Afrika'ya yönlendirmesiyle normalleşmişti.

Ancak bir ticaret kaynağına göre Aralık’tan itibaren ödemelerde tekrar sorun yaşanmaya başladı çünkü bankalar ve şirketler, ABD'nin ikincil yaptırım tehdidinin gerçek olduğunu anladı.

Kaynak, ABD Hazinesi'nin 22 Aralık 2023'te yayınladığı ve yabancı bankalara Rusya'nın fiyat sınırını aşmaları halinde yaptırım uygulayabileceği uyarısında bulunan ve bankaları uyumluluğu artırmaya çağıran idari emrine atıfta bulundu.

Bu, Rusya'ya yönelik ikinci bir yaptırım olasılığına ilişkin ilk doğrudan uyarı oldu ve Rusya'yı bazı ticaret alanlarında İran ile aynı seviyeye getirdi.

Ticaret kaynakları, ABD'nin talimatının ardından Rusya ile çalışan Çin, BAE ve Türk bankalarının kontrolleri arttırdığını, ekstra belgeler istemeye başladığını ve anlaşmaların fiyat sınırına uygun olduğundan emin olmak için daha fazla personel eğittiğini söyledi.

Ek belgeler, anlaşmaya dahil olan tüm şirketlerin mülkiyetine ilişkin ayrıntıları ve kuruluşları kontrol eden bireylerin kişisel verilerini de içerebilir, böylece bankalar SDN listesine herhangi bir maruziyet olup olmadığını kontrol edebilir.

Konuya aşina bir bankacılık kaynağına göre, Şubat ayı sonunda BAE bankaları, bir Rus kuruluşu adına Çin'e giden işlemleri varsa, ABD muhabir bankalarına ve ABD hazinesine veri sağlamaları istendiği için ödeme incelemelerini arttırmak zorunda kaldı.

Kaynaklardan biri, "Bu, Rusya'ya yapılan ödemelerin işlenmesinde gecikmeler anlamına geliyordu" dedi.

Bir kaynak bir ödemenin iki ay geciktiğini söylerken, bir diğeri gecikmelerin iki ila üç haftayı bulduğunu söyleyerek, "Sadece dolar işlemleri için değil, bazen doğrudan yuan ve ruble ile yapılan işlemlerin bile gerçekleşmesi haftalar alıyor" dedi.

VOA