Rus muhalif lider Navalni'nin cenaze töreni yoğun güvenlik önlemleri altında yapıldı

16 Şubat'ta cezaevinde öldüğü açıklanan Rus muhalif lider Aleksey Navalni için Cuma günü Moskova'da yoğun güvenlik önlemlerinin alındığı ve binlerce kişinin katıldığı cenaze töreni düzenlendi.

Binlerce Rus cenaze töreninde, 47 yaşındaki Navalni’nin adını haykırdı ve ölümü nedeniyle yetkilileri affetmeyeceklerini söyledi.

Navalni'nin anne ve babası da Moskova'da polisin çevrelediği kilisedeki törende hazır bulundu.

Navalni'nin sosyal medyada yayınlanan fotoğrafında, çiçeklerle kaplı tabutun içinde yatan naaşı, siyah başörtüsü takmış ve bir elinde mum tutan annesi ve babası görüldü.

Kısa ayini Ortodoks bir rahip yönetirken, dışarıda kilisenin etrafında kuyruk oluşturan ve içeri girmeleri engellenen insanlar alkış tutarak "Navalni! Navalni!" sloganları attı.

Tabutu dışarı taşındıktan sonra bazı kişilerin "Rusya özgür olacak", "Savaşa hayır", "Putinsiz Rusya", "Unutmayacağız" ve "Putin katildir" sloganları attığı duyuldu.

Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Rusya içindeki en sert muhalifi olan Navalni’nin 16 Şubat'ta Kuzey Kutup Dairesi’ndeki bir cezaevinde öldüğü açıklanmıştı.

Destekçileri, Navalni'nin öldürüldüğü yönünde suçlamalarda bulunmuştu. Kremlin, Navalni'nin ölümünde Rus devletinin rol oynadığı iddialarını reddetmişti.

Navalni'nin cenaze töreni, Rusya'nın en güçlü lideri olan ve 20 yılı aşkın bir süredir devletin tüm erklerini elinde bulunduran Putin'in altı yıllık bir başkanlık dönemini daha kolaylıkla kazanmasının beklendiği seçimlerin iki hafta öncesinde yapıldı.

Törenin düzenlendiği Moskova'nın güneydoğusundaki beyaz kubbeli görkemli Meryem Ana İkonası Kilisesi'nde yoğun güvenlik önlemleri vardı.

İnsanlar ellerinde çiçeklerle erkenden kilisenin kapısından içeri girmeye çalıştı; yas tutanlar ayinin başlamasını beklerken sıraya girdi.

“Korkmuyoruz”

İsmini vermeyen bir adam, bağımsız Novaya Gazeta gazetesinden bir muhabire, "Hepimiz burada birlikteyiz. Kimse korkmuyor. Ailesine destek olmak ve yalnız olmadıklarını göstermek için buradayım" dedi.

Elinde kırmızı çiçekler tutan ve 73 yaşında olduğunu söyleyen bir başka adam da Navalni'nin ölümünü kişisel bir kayıp olarak gördüğünü, korkusuzluğu ve açık sözlülüğü nedeniyle ona hayranlık duyduğunu söyledi.

Kuyrukta bekleyen bir başka kadın Navalni'nin kahramanı olduğunu söylerken, yakındaki genç bir adam Navalni'yi "direnişin sembolü" olarak selamladı ve Rusya'da yetkilileri herkesin desteklemediğini göstermek için geldiğini söyledi.

Navalni'nin cenazesi daha sonra Moskova Nehri'nin diğer yakasında, yaklaşık 2,5 km uzaklıktaki Borisovskoye Mezarlığı'na götürüldü.

Mezarlığın bariyerleriyle kapatıldığı görüldü. Yakın çevresinden Ivan Jdanov, sosyal medya platformu X’te Navalni'nin burada defnedildiğini paylaştı.

Yulia Navalnaya, definden kısa bir süre sonra X'te Rusça yaptığı paylaşımda "26 yıllık mutlak mutluluk" için eşine teşekkür etti.

Rusya dışında bulunan ve cenaze törenine katılmayan Navalnaya, paylaşımında, "Sensiz nasıl yaşayacağımı bilmiyorum ama seni orada benim için mutlu etmek ve benimle gurur duymanı sağlamak için elimden geleni yapacağım. Bunu başarıp başaramayacağımı bilmiyorum ama deneyeceğim" dedi.

250 binden fazla kişi töreni Navalni'nin Rusya içinde engellenen YouTube kanalından izledi. Video görüntülerinin yanında üzüntü ve kararlılık ifade eden mesajlar paylaşıldı.

Kremlin’den izinsiz gösteri uyarısı

Rusya dışındaki müttefikleri, Navalni'yi anmak isteyen ancak cenaze törenine katılamayanlara Cuma akşamı yerel saatle 19.00'da kendi şehirlerindeki simge yapılara gitmeleri çağrısında bulundu.

Kremlin, Navalni'yi desteklemek için izinsiz yapılacak her türlü toplantının yasaları ihlal edeceğini söyledi.

Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, "Sadece uyulması gereken bir yasamız olduğunu hatırlatmak isterim. İzinsiz her türlü toplantı yasayı ihlal edecek ve bu toplantılara katılanlar mevcut yasalar çerçevesinde sorumlu tutulacaktır" dedi.

Siyasi bir figür olarak Navalni hakkında herhangi bir değerlendirme yapmaktan kaçınan Peskov, Navalni'nin ailesine söyleyecek bir şeyi olmadığını belirtti.

Hak örgütleri yas tutanlara tavsiyelerde bulundu

Navalni'nin eşi Yulia, cenaze töreninin barışçı bir şekilde geçip geçmeyeceğinden ya da polisin katılımcıları tutuklayıp tutuklamayacağından emin olmadığını söyledi. Yulia Navalnaya ve iki çocuğu Rusya dışında bulunuyor.

Hak örgütleri cenazeye katılmak isteyenlere yanlarına pasaportlarını ve küçük bir şişe su almalarını tavsiye etti; gözaltına alınmaları ve bölgedeki cep telefonu sinyalinin kesilmesi durumunda kendilerine yardımcı olabilecek avukatların bilgilerini not etmelerini söyledi.

Kilise tartışması

Navalni, Putin'in Ukrayna'ya on binlerce asker gönderme kararını yalanlar üzerine kurulu çılgın bir girişim olarak kınayan bir Hıristiyandı. Cenazenin düzenlendiği kilise Rus ordusuna bağışta bulunmuş ve savaşa verdiği desteğin reklamını yapmıştı.

Navalni'nin müttefikleri, cenaze töreni öncesinde, yetkilileri daha büyük bir sivil anma töreni düzenleme planlarını engellemekle suçladı ve kimliği belirsiz kişilerin cenaze arabası kiralama girişimlerini bile engellemeyi başardıklarını söyledi.

Kremlin, Navalni'nin cenaze düzenlemeleriyle hiçbir ilgisi olmadığını söyledi.

VOA