Rusya, Türkiye’ye ait gemilerin araştırma yaptığı bölgelerde iki ayrı eğitim yapacak

Türkiye’nin, Rusya’nın Akdeniz’de yapacağı atış eğitimini Antalya istasyonu üzerinden duyurmasının ardından NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, Türkiye ve Yunanistan’ın görüşmelere başlayacaklarını açıkladı. Stoltenberg iki ülke lideriyle görüştüğünü belirtti.

Hüseyin Hayatsever

Doğu Akdeniz’de Türkiye-Yunanistan-Güney Kıbrıs Rum Kesimi (GKRY) üçgeninde gerilim sürerken Rusya, Antalya Körfezi açıklarında Oruç Reis gemisinin araştırma yaptığı bölgeyle kesişen bir alan ile Barbaros Hayrettin Paşa gemisinin araştırma alanıyla da kesişen Kıbrıs’ın doğusu ile Suriye arasında kalan bölgenin üzerinde iki ayrı hava atış eğitimi yapacak.

Rusya’nın Akdeniz’de hava faaliyetine yönelik NOTAM (havacılara ilan) yayımlamasının ardından Türkiye de Antalya istasyonu üzerinden Navtex (denizciler için seyrüsefer bildirimi) mesajıyla bölgede Rusya’nın atış eğitimini duyurarak bu bölgelerin Türkiye’nin sorumluluk sahasında olduğuna yönelik bir manevra yaptı.

Denizlerde güvenli seyir için denizcilere bilgi aktarmada kullanılan mesaj sistemlerinden biri olan Navtex, (seyrüsefer bildirimi) son dönemde Doğu Akdeniz’deki mücadelenin araçlarından biri haline geldi. Daha önce temmuz ayında Oruç Reis’in araştırma faaliyetine başlayacağının Türk Deniz Kuvvetleri Seyir, Hidrografi ve Oşinografi Daire Başkanlığı’na bağlı Antalya Navtex istasyonu tarafından duyurulmasıyla başlayan ‘Navtex diplomasisi’ daha sonra Yunanistan ve GKRY’nin karşı Navtex mesajları yayımlaması ve Türkiye’nin de buna karşılık vermesiyle devam etti.

Son olarak önceki gece Antalya Navtex istasyonu, yayımladığı mesajla 8-22 Eylül tarihleri arasında Antalya Körfezi açıklarında, 17-15 Eylül tarihleri arasında da Kıbrıs’ın doğusu ile Suriye arasında kalan bölgede Rusya’nın atış eğitimi yapacağını duyurdu. Antalya açıklarında yapılacak atış eğitimi sahasının bir bölümü, Oruç Reis’in araştırma yaptığı bölgeyle kesişiyor. Atış eğitiminin yapılacağı bölge, Yunanistan’ın hak iddia ettiği bölgede değil, Türk kıta sahanlığında, üzerinde ihtilaf olmayan bölgede yer alıyor.

Kıbrıs’ın doğusundaki atış eğitimi sahası ise Kıbrıs’tan Suriye’ye doğru uzanan bölgede Türk kıta sahanlığının dışında, KKTC’nin Türkiye Petrolleri’ne verdiği ruhsatlar doğrultusunda Barbaros Hayrettin Paşa gemisinin araştırma yaptığı bölgeye yakın bir alanda bulunuyor. GKRY açıklarındaki Rusya’nın atış eğitimini Türkiye, Antalya Navtex istasyonu üzerinden duyurarak GKRY’ye yönelik bir manevra yaptı.

GKRY’ye ait Larnaka Navtex istasyonu, Rusya’nın Kıbrıs’ın doğusunda yapacağı atış eğitimi için Türkiye’nin yayımladığı Navtex mesajının geçersiz olduğunu ve bu alan için kendilerinin yetkili olduğunu iddia eden bir mesaj yayımladı.

Türkiye’ye ait Antalya Navtex istasyonu ise karşı bir mesaj yayımlayarak “GKRY’nin Larnaka radyo MA14-333/20 nolu Navtex duyurusu ile kanunsuz iddialarını meşrulaştırma çabaları geçersizdir ve Türkiye tarafından kabul edilmemiştir, edilmeyecektir. Denizcilerin emniyeti gözetilerek Türkiye tarafından Navtex yayını yapılmaya devam edilecektir” dedi.

GKRY’ye ait Larnaka Navtex istasyonu, dün akşam saatlerinde Rusya’nın atış eğitiminin yapılacağı koordinatları duyuran yeni bir Navtex mesajı yayımladı.

‘RUSYA İLE TATBİKAT YOK’

Milli Savunma Bakanlığı ise konuyla ilgili yaptığı açıklamada Rusya’yla ortak tatbikat ya da atış eğitiminin olmadığını, Rusya tarafından bölgedeki hava faaliyetine ilişkin NOTAM yayımlanmasının ardından NOTAM’da belirtilen sahaların Türk Navtex servis bölgesi içinde bulunması nedeniyle Antalya istasyonunun Navtex mesajı yayımladığını bildirdi.

Açıklamada “Navtex ilanları seyir emniyetinin sağlanması açısından yapılan rutin bir uygulamadan ibarettir” denildi.

NATO, AKDENİZ İÇİN DEVREYE GİRDİ

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye ve Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’de çatışmayı önleme mekanizmaları kurmak için ‘teknik görüşme’ yapmak üzere mutabakata vardığını açıkladı. Ankara’dan yapılan açıklamada “Ayrıştırma (de-confliction) odaklı bu görüşmeler, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ikili meselelerin çözümüne değil, esasen iki ülke askeri makamları arasında evvelce ikili düzeyde de ele alınan düzenlemelerle alakalıdır” denildi.

Stoltenberg, Doğu Akdeniz’de artan gerilimle ilgili yaptığı açıklamada, “Yunan ve Türk liderlerle yaptığım görüşmelerin ardından, iki müttefik, Doğu Akdeniz’de çatışma çözme mekanizmaları oluşturmak ve olay ve kaza riskini azaltmak için NATO nezdinde teknik görüşmeler yapmayı kabul etti” ifadesini kullandı.

Türkiye ve Yunanistan’ı “iki değerli müttefik” olarak niteleyen Stoltenberg, NATO’nun, ortak güvenliğini etkileyen konular için en önemli istişare platformu olduğunu belirtti. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Stoltenberg’in, Doğu Akdeniz’de yaşanan gerilimin azaltılması, istenmeyen kazaların önlenmesi için inisiyatif aldığı belirtildi.

Türkiye’nin de desteklediği belirtilen bu inisiyatifin, “iki ülke arasında NATO bünyesinde askeri-teknik nitelikteki görüşmelerin başlatılmasına matuf” olduğu kaydedildi. Açıklamada, “Yunanistan’ın, NATO Genel Sekreteri’nin bu inisiyatifine destek vermesini bekliyoruz. Diğer taraftan, ülkemizin Yunanistan ile aramızdaki tüm meselelere, uluslararası hukuk çerçevesinde, adil ve hakkaniyete uygun kalıcı çözümler bulunması için, önkoşulsuz olarak diyaloğa hazır olduğunu bu vesileyle bir kez daha hatırlatmak isteriz” ifadeleri kullandı.

YUNAN BASINI YALANLADI

Yunanistan’da yayımlanan Kathimerini gazetesinin haberine göre ise Yunan diplomatik kaynaklar, Stoltenberg’in açıklamasını yalanladı. Haberde “Stoltenberg’in gerilimi azaltmak için NATO içerisinde mekanizmalar kurulması niyetini dikkate alıyoruz. Ancak gerilimin azaltılması ancak tüm Türk gemilerinin Yunan kıta sahanlığından derhal çekilmesiyle mümkün” ifadeleri kullanıldı.

CUMHURİYET