Rusya'nın Yeni Suriye'deki Geleceği: Stratejik Ortaklık mı, Geçici Varoluş mu?
Suriye’de Esad rejiminin çöküşü sonrası Rusya’nın rolü ne olacak? Yeni yönetimle işbirliği ve Rus askeri üslerinin geleceği tartışılıyor.
Editor
0
Rusya'nın Yeni Suriye'deki Geleceği: Stratejik Ortaklık mı, Geçici Varoluş mu?
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Suriye’de yıllarca Beşar Esad rejimini destekleyen Rusya, ülkedeki yeni yönetimle ilişkilerini sürdürebilecek mi? Geçici Suriye hükümeti işbirliğine açık görünse de birçok Suriyeli, Rus varlığının sona ermesini istiyor.
Rusya-Suriye İlişkilerinin Tarihsel Arka Planı
Rusya’nın Suriye ile stratejik ortaklığı, 2015 yılında savaşa müdahil olmasıyla daha görünür hale geldi. Tartus deniz üssü ve Hmeymim hava üssü gibi hayati askeri tesislere sahip olan Rusya, bu üsleri Akdeniz’deki varlığını güçlendirmek için kullanıyor.
Şam yakınlarındaki Duma’da muhalif liderlerden Ahmed Taha, Rusya’nın hava saldırılarıyla büyük bir yıkıma sebep olduğunu belirterek, “Rusya bu ülkeye yalnızca çıkarları için geldi,” dedi.
Geçmişten Günümüze Stratejik İşbirliği
Sovyetler Birliği döneminden beri Suriye Ordusu, Rusya’nın silah ve donanımlarıyla destekleniyor. 1956-1991 yılları arasında Moskova, Suriye’ye 26 milyar dolarlık silah ve ekipman sağladı. Bugün ise Suriye’nin yeniden yapılanma sürecinde Rusya ile ilişkilerini nasıl sürdüreceği merak konusu.
Suriye geçici hükümeti lideri Ahmed eş-Şara, Rusya ile işbirliğini “stratejik” olarak tanımlıyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da bu açıklamalara olumlu yanıt verdi ve ilişkilerin devamından yana olduklarını belirtti.
Suriyelilerin Görüşleri ve Umutları
Sıradan Suriyeliler içinse Rusya’nın ülkedeki rolü tartışmalı. Bazı Hristiyan liderler, Rusya’nın vaat ettiği korumayı yerine getirmediğini ifade ederken, diğerleri ülkenin barış sürecine katkıda bulunabileceğine inanıyor.
Şam sokaklarında görüştüğümüz Ebu Hişam, “Ruslar bu ülkeyi daha da yıktı,” derken, Ortodoks Patriği 2. Ignatius Aphrem, Rusya’nın ülkede kalmasının devletin güçlenmesine yardımcı olabileceğini söyledi.
Yeni Dönemde Rusya’nın Rolü
Uzmanlara göre Suriye’nin yeniden yapılanma sürecinde Rusya ile işbirliği kaçınılmaz görünüyor. Savunma uzmanı Turki el Hasan, “Suriye ordusunun donanımı büyük ölçüde Rusya’ya bağlı,” diyerek iki ülke arasındaki askeri bağların sürebileceğini vurguladı.
Yeni rejimin siyasi ve askeri işbirliğinde nasıl bir yol izleyeceği, Suriye’nin geleceğini belirleyecek kritik bir faktör olarak öne çıkıyor.
