Seçiciler Kurulu, Demokrat Partili Joe Biden'ı ABD'nin 46'ıncı başkanı olarak resmen kabul etmek için Pazartesi günü toplanıyor. Ancak Başkan Trump, 3 Kasım seçimleri sonucuna göre koltuğunu koruduğuna ilişkin umudunu hala sürdürüyor.

Pazar günü Fox Haber kanalında yayınlanan bir programa katılan Başkan Trump, seçim sonucuyla ilgili olarak, "Hayır, daha bitmedi" dedi. Ancak Trump ekibinin seçimin sonucunu geri çevirmek için verdiği hukuk mücadelesi, şimdiye kadar sonuç vermedi. Trump, Fox Haber'de, "İleri gitmeye devam edeceğiz. Birçok yerel davamız var. Biliyorsunuz bazı eyaletlerde hileye kurban gittik, seçim bizden çalındı. Hepsini kazandık. Pennsylvania'yı kazandık. Michigan'ı kazandık. Georgia'yı açık ara kazandık" ifadelerini kullandı.

Başkan Trump'ın bu ifadelerine rağmen Pazartesi günü Amerika genelindeki eyalet başkentlerinde toplanacak olan Seçiciler Kurulu üyelerinin, 36 yıl Senato'da görev yapan, 8 yıl boyunca ise eski Başkan Barack Obama'nın yardımcılığı görevini üstlenen Demokrat Partili Joe Biden'ın 3 Kasım seçimlerinin galibi olduğunu tescillemesi bekleniyor.

Seçiciler Kurulu'nda Pazartesi günü yapılacak olan nihai sayımda Biden'ın zaferi, Trump'ın aldığı 232'ye karşı elde ettiği 306 oyla onaylanacak. 2016 başkanlık seçimlerinde Donald Trump da rakibi Hillary Clinton karşısında 306 Seçiciler Kurulu oyu elde etmiş ve bunu ”büyük bir seçim zaferi” olarak nitelemişti.

Amerika'da başkanlık seçimlerinin sonucunu adayların seçmenlerden aldığı toplam oy sayısı değil, eyaletlerin nüfusuna göre paylaştırılan Seçiciler Kurulu oyları belirliyor. Ancak Biden, ulusal çaptaki sayıma göre de Trump'ın 7 milyon oy önünde. 50 eyalet ve başkent Washington'u temsil eden seçicilerin sayısı, eyaletlerin nüfuslarına göre, Kongre'deki temsilci sayılarıyla orantılı olarak belirleniyor.

ABD Kongresi, 6 Ocak 2021'de toplanarak Seçiciler Kurulu'nda elde edilen kararı değerlendirip tescilleyecek. Bundan sonraki son adım ise Biden'ın 20 Ocak'ta ABD Kongresi'nin basamaklarında düzenlenecek yemin töreniyle başkanlık görevini devralması olacak.

Trump ve ekibinin kilit eyaletlerde 3 Kasım'da elde edilen seçim sonucunu geri çevirmek için eyalet mahkemelerinde ve federal mahkemelerde açtığı 50'den fazla dava, reddedildi. Son olarak Anayasa Mahkemesi, Teksas eyaletinin Biden'ın kazandığı dört kilit eyalet olan Georgia, Pennsylvania, Michigan ve Wisconsin'de seçim sonuçlarını geçersiz kılınması talebiyle yaptığı başvuruyu geri çevirdi.

Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı, bazı mahkemelerdeki davalar halen devam etmesine rağmen, Başkan Trump'ın seçim sonuçlarını geri çevirme girişimlerinin bundan böyle sonuç vermeyeceğinin en sağlam göstergesi.

Ancak Başkan, Pazar günkü Twitter mesajlarıyla, mücadeleye devam edeceğinin ve pes etmeyeceğinin sinyalini verdi.

Trump, bu mesajlarından birinde, "Eyaletler ve siyasetçiler, yolsuzlukların ve usulsüzlüklerin kapsamlı şekilde belgelendiği bir seçimi nasıl onaylar?" sorusunu sordu.

Trump, bir başka Twitter mesajında, herhangi bir kanıt sunmadan, "AMERİKAN TARİHİNİN EN HİLELİ SEÇİMİ!" ifadesini kullandı.

Ancak mahkemelerin Trump aleyhine aldığı kararlara rağmen Cumhuriyetçi Partili Kongre üyelerinin çok azı, Biden'ı Amerika'nın seçilmiş başkanı olarak kabul ettiklerini açıkladı. Temsilciler Meclisi'ndeki 106 Cumhuriyetçi Partili Kongre üyesi ise Anayasa Mahkemesi tarafından reddedilen Teksas davasında Trump'ın safında yer aldı. Senato'daki hiçbir Cumhuriyetçi ise bu kampanyaya katılmadı.

Temsilciler Meclisi'ndeki kıdemli Cumhuriyetçi Partili üyelerden Louisiana Temsilcisi Steve Scalise, Pazar günü Fox Haber kanalında yayınlanan bir programa katıldı ve Seçiciler Kurulu'nun oylamasından sonra bile Joe Biden'ın zaferini hemen kabul etmeyeceğini söyledi.

Scalise, "Bakalım, süreç hele bir tamamlansın" dedi.

Öte yandan Başkan Trump, Cumartesi günü başkent Washington'da toplanan ve görevde kalması için sloganlar atan binlerce destekçisine teşekkür etti. Benzer gösteriler, birkaç eyalette daha düzenlendi.

Washington'daki gösterilerde Trump destekçileri ve muhalifleri arasında arbede çıktı. Washington Polis Teşkilatı'na göre dört kişi bıçaklama sonucu yaralandı ve hastanede tedavi altına alındı, 23 kişiyse tutuklandı.

Seçiciler Kurulu nedir? Seçiciler Kurulu oylaması nasıl yapılacak?

Amerika'yı kuranlar, Anayasa'yı oluştururken ülkenin liderini nasıl seçeceği konusunda anlaşmazlığa düşmüş, bunun üzerine nihai bir kararla Electoral College yani Seçiciler Kurulu sistemini oluşturmuştu. Bu sistem, başkanı seçmen oylarının toplamına göre seçmekle, başkanı Kongre'nin seçmesi arasında bir uzlaşma olarak değerlendirilmişti.

ABD Anayasası'na göre eyaletler, Seçiciler Kurulu'nda, Kongre'de sahip oldukları sandalye kadar üyeye sahip. Bu da bir eyaletin nüfusuna oranla Temsilciler Meclisi'nde sahip olduğu sandalye sayısına ek olarak Senato'da sahip olduğu iki sandalyenin toplamına denk geliyor. Maine ve Nebraska hariç her eyalet, tüm Seçiciler Kurulu oylarını, eyalette en çok oyu toplayan adaya tahsis ediyor.

Seçiciler Kurulu sistemi neden çok eleştiriliyor?

Seçiciler Kurulu, 200 yıldır eleştirilerin odağında yer alıyor. Bunun nedeni, ulusal çapta daha fazla oy alan bir başkan adayının başkanlık seçimini kaybetme olasılığı. Bu durum, son 20 yılda iki kez yaşandı. 2000 yılı seçimlerinde Cumhuriyetçi Partili George W. Bush, 2016 seçimlerindeyse Donald Trump, Seçiciler Kurulu'nda daha fazla oy alarak Demokrat Partili rakipleri Al Gore ve Hillary Clinton ulusal oy sayımında üstünlük sağlasa da seçimin galibi oldu.

Donald Trump, Amerikan tarihinde ulusal oy sayımında geride olsa da Seçiciler Kurulu'nda üstünlük sağlayarak seçilen 5'inci başkan olmuştu.

Seçiciler Kurulu kimlerden oluşuyor?

Seçiciler Kurulu üyeleri, genellikle seçimle işbaşına gelen yetkililer ya da partilere uzun yıllardır sadakatle bağlı olan kişilerden oluşuyor.

Bu yıl Seçiciler Kurulu üyeleri arasında Trump destekçisi Güney Dakota eyaleti Valisi Kristi Noem ve Biden'ın Georgia eyaletindeki zaferinde önemli payı olan, 2018 Georgia eyaleti vali adayı Demokrat Partili Stacey Abrams da yer alıyor.

Eski Cumhuriyetçi Partili Kongre üyesi 93 yaşındaki Paul McCloskey de Biden seçici üyelerinden biri olarak görev yapacak. McCloskey, 1972 yılındaki seçimlerde Cumhuriyetçi Parti'nin önseçim sürecinde Vietnam Savaşı karşıtlığı platformunda yer alarak Richard Nixon'a karşı mücadele etmişti. Cumhuriyetçi Parti kurultayında yaptığı konuşmada Biden'ın Amerikası'nın anarşi ve komünizme yenik düşeceği kaygılarını dile getiren Küba asıllı Maximo Alvarez ise Trump seçicilerinden biri. Minnesota eyaletinden seçici üye Muhammed Abdurrahman ise 2016 seçimlerinde seçici oyunu Hillary Clinton yerine Bernie Sanders'a vermeye çalışarak gündeme gelmişti.

Seçiciler Kurulu nerede bir araya gelecek ve ne yapacak?

Seçiciler Kurulu tek bir noktada toplanmıyor. Her eyaletin ve başkent Washington'un seçici üyeleri, genellikle eyalet başkentlerindeki meclis binalarında bir araya geliyor.

Seçim sırasında seçiciler kağıt oy pusulalarıyla oylarını kullanıyor. Bir pusula başkan, bir diğer pusula ise başkan yardımcısı için atılıyor. Pusulalar sayılıyor ve seçiciler, sonuçların yazılı olduğu altı adet sertifika imzalıyor. Her bir sertifika, eyalet valilerinin, eyalette elde edilen oy toplamlarının ayrıntılarını içeren bir sertifikayla eşleştiriliyor.

Bu altı paket, daha sonra yasalarla belirlenen farklı kişilere postalanıyor. En önemli kopya ise Senato'nun başkanına, yani görev başındaki Başkan Yardımcısı'na gönderiliyor. Bu kopya, daha sonra Kongre'de yapılacak sayımda kullanılıyor.

Seçiciler Kurulu üyelerinin eyaletlerini kazanan adaya mı oy vermeleri gerekiyor?

32 eyalet ve başkent Washington'da yasalar uyarınca seçicilerin en çok oyu alan adaya oy vermeleri şart koşuluyor. Anayasa Mahkemesi, bu yasayı Temmuz ayında oybirliğiyle onaylamıştı. Mensup oldukları siyasi partiye sadık olan seçiciler, hemen hemen istisnasız, eyaletlerde en çok oyu alan aday lehine oy kullanıyor.

Bunun bir istisnası, 2016 seçimlerinde yaşanmış, 10 seçici üye, başka adaylara oy vermeye çalışmıştı. Clinton'a oy verme taahhüdünde bulunan bazı seçiciler, Cumhuriyetçi Partili seçicileri Trump'tan vazgeçmeleri ve onun yerine başka bir adayı tayin etmeleri karşılığında Clinton'a oy vermeme kararı almıştı.

Sanders için oy kullanmak isteyen Abdurrahman'ın yerine ise başka bir seçici atanmıştı. Abdurrahman, bu yıl oyunu Biden ve Harris'e vereceği taahhüdünde bulundu.

Sonra ne olacak?

Seçiciler Kurulu oyları, Kongre'ye gönderilecek. Kongre'nin her iki kanadı 6 Ocak 2021'de Başkan Yardımcısı Mike Pence başkanlığında bir araya gelecek. Her eyaletten ve başkent Washington'dan gönderilen zarflar açılacak, oylar sayılacak.

Kongre'nin her iki kanadından en az bir üyenin bazı Seçiciler Kurulu oylarına yazılı olarak itirazda bulunması durumunda Temsilciler Meclisi ve Senato, konuyu tartışmak için ayrı ayrı toplanacak. Yapılacak herhangi bir itirazın dikkate alınması için her iki kanadın da onayı gerekiyor. Ancak Demokrat Parti kontrolundaki Temsilciler Meclisi'nin Biden aleyhine yapılacak herhangi bir itirazı dikkate alması beklenmiyor.

Kongre'deki sayımdan sonra ise geriye sadece yeni başkanın yemin ederek görevi devralması kalıyor.

voa