Sisi'nin Türkiye Ziyareti: Olağanüstülükten Normalleşmeye Doğru İlişkiler
Mısır'ın Talepleri ve Türkiye'nin Adımları
Editor
0
Sisi'nin Türkiye Ziyareti: Olağanüstülükten Normalleşmeye Doğru İlişkiler
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin 12 yıl aradan sonra Türkiye’ye gerçekleştirdiği ziyaret, bölge dengeleri ve iki ülke ilişkileri açısından dikkatle izlenen bir gelişme oldu. Ziyaret, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine gerçekleşti ve iki ülkenin yıllardır yaşadığı siyasi gerginliklerin ardından gelen bu buluşma, iki lider arasında başlayan normalleşme sürecinin yeni bir aşaması olarak değerlendiriliyor. Ancak eski Kahire Büyükelçisi Şafak Göktürk'e göre bu normalleşmenin ardında olağanüstü bir gelişme bulunmuyor; aksine, AKP'nin iç ve dış politikada sürekli olağanüstülük kurgusu yaratma ihtiyacına dayandığını savunuyor.
İlişkilerin Bozulmasından Normalleşmeye: Olağanüstülük Arayışı
Şafak Göktürk, Mısır ile Türkiye arasındaki ilişkilerin hem bozulmasında hem de onarılmasında olağanüstülük kurgusunun etkili olduğunu belirtiyor. Göktürk’e göre, AKP hükümeti 2013’te Mısır’daki darbeye sert tepki gösterirken, hem iç hem de dış politikada büyüyen bir "beka algısı" yaratmaya çalıştı. Bu dönemde Mısır, Türkiye’yi jeopolitik olarak izole etme çabasına girdi. Bugün gelinen noktada ise Türkiye’nin Mısır ile normalleşme süreci, özellikle bölgesel dinamikler ve ekonomik zorunluluklar nedeniyle hız kazandı.
Mısır'ın Talepleri ve Türkiye'nin Adımları
Mısır, Türkiye’den Müslüman Kardeşler’in liderlik yapısına ve propaganda aygıtına dair somut adımlar atmasını beklerken, Libya’daki Türk askeri varlığı da iki ülke arasında bir gerilim kaynağıydı. Göktürk’e göre, Türkiye Müslüman Kardeşler konusunda bazı adımlar attı ancak Libya’da, bölgesel dengelerin değişmesi ve Rusya’nın Kuzey Afrika’daki etkisi nedeniyle Türkiye’nin hareket alanı kısıtlandı.
Normalleşmenin Nedenleri: Gazze mi, Bölgesel Kırılmalar mı?
Bazı yorumcular, Gazze’de yaşanan çatışmaların Türkiye ve Mısır arasındaki normalleşmeye yol açtığını öne sürse de Göktürk, bu görüşe katılmıyor. Ona göre, Gazze savaşı bölgedeki kırılmaları keskinleştirdiği için iki ülke, birbirleriyle gerilimli bir ilişki sürdürmenin sürdürülebilir olmadığını fark etti. Ancak, Filistin konusunda yeni bir ortak zemin oluşmuş değil; iki ülke insanî felaketler karşısında ortak bir ses çıkarsa da bu, ilişkileri derinleştiren bir faktör değil.
17 Anlaşma: "Belge Fetişizmi" ve Stratejik İşbirliği
Göktürk, Türkiye ile Mısır arasında imzalanan 17 anlaşmaya da dikkat çekerek, bu belgelerin bağlayıcı olmadığını ve sadece iyi niyet beyanı taşıyan teknik belgeler olduğunu belirtiyor. AKP hükümetinin belge ve stratejik işbirliği kavramlarını abartılı bir şekilde sunduğunu vurgulayan Göktürk, bu tür belgelerin altının doldurulmasının asıl önemli olduğunu ifade ediyor.
Sonuç: Türkiye-Mısır İlişkilerinde Yeni Bir Dönem mi?
Sisi’nin hızlı bir şekilde Ankara’ya ziyarette bulunmasının ardında Türkiye ile Mısır arasında ilişkileri yeniden rayına oturtma isteği yatıyor. Ancak Göktürk’e göre, Türkiye’de hükümetin bu normalleşmeye yönelmesinin nedeni "niyet değişimi" değil, "ihtiyaç değişimi." Ekonomik zorunluluklar, Türkiye’nin Mısır ve bölgedeki diğer ülkelerle işbirliğini yeniden canlandırma ihtiyacını doğurmuş durumda.
Sonuç olarak, Mısır ve Türkiye arasındaki bu yeni süreç olağanüstülükten ziyade, iki ülkenin stratejik ve ekonomik çıkarları doğrultusunda şekillenen bir normalleşme olarak değerlendiriliyor.
