Sri Lanka ve İngiltere’de gıda fiyatları artmış..
Kurban bayramı bana bizdeki durumu düşündürdü…
Editor
0
Sri Lanka ve İngiltere’de gıda fiyatları artmış.. Kurban bayramı bana bizdeki durumu düşündürdü…
Görüşlerini ilgiyle izlediğim ekonomi uzmanı bir YouTube yorumcusu, arefe günü sohbetini, ‘‘Umut ederim, izleyicilerim bayram günü kurban kesmek yerine fakir-fukaraya yardım etmeyi yeğlerler’’ anlamına gelen bir temenniyle bitirdi. Hayvanların boğazlanmasına karşı olduğu gerekçesiyle…
Olabilir. Zaten o sebeple pek çok genç insan hayvani gıdayı terk edip yalnızca sebzeyle yetiniyor.
Fakir-fukaraya gelince, pek çoğunun evine doğru dürüst et kurban bayramı vesilesiyle giriyor…
Kurban kesenler eti kendilerine saklamıyor, büyük bir bölümünü etraflarındaki kurban kesemeyen ailelere ulaştırıyor. Kimi bütününü bağışlıyor…
Özellikle ekonomik sıkıntıların had safhaya vardığı günümüzde kurban geleneği pek çok aile için bir can simidi…
Bazıları ülkemizde açlık sınırı altında kalan kişi olmadığı iddiasında. En kolay yola başvurup konuyu yıllardır ciddiyetle takip eden kurumların yayınladıkları raporlara kuşku düşürüyorlar…
Oysa durum açık: Enflasyon yalnız bizde değil bütün dünyada öncelikle gelişmemiş ülkeleri, sonra da gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerin dar gelirli sınıflarını tehdit ediyor.
Sri Lanka’da başbakan görevini bıraktı, evinin önünde hala binlerce insan protestolarını sürdürüyor. Bizim medya da bu haberi veriyor, ancak halkın birdenbire neden hareketlendiğinin sebebini medyadan öğrenmek zor.
İnsanlar geçim sıkıntısına düşünce bazı alışkanlıklarını terk etmek zorunda kalıyorlar; fakir-fukara ise ne yapsın, onlar da çareyi boğazdan kesmede buluyor.
Henüz açlıktan ölen yok, ancak acil çareler bulunmazsa onun haberini de alırız.
Geçmişte TV kanalları ve gazeteler bazı illerde hamiyetli vatandaşların da desteğiyle iyi niyetli kişilerin kaynattıkları çorbaları özellikle geliri az insanların yaşadığı muhitlerde dağıttıkları haberini verirlerdi.
Çoktandır o tür haberler yok. Halbuki o tür yararlı çabalara şimdi her zamankinden daha fazla ihtiyaç var.
Başbakan Boris Johnson’un istifasıyla gündem olan İngiltere’de yıllık enflasyon bizde bir aylık orana yakın. Orada en son yıllık oran %9.1 idi; bizde aynı oran TÜİK’e göre bile %78.68… Bu sebeple, İngiltere’de her il ve kasabada seyyar aşevleri faaliyette. Onlar buna ‘foodbank’ (gıda bankası) adını veriyorlar. Bazı sivil toplum kuruluşları da, zor durumda olduğunu tespit ettikleri evlere gıda paketleri götürüyorlar.
Norveç’te bile ‘foodbank’ faaliyeti yayılmaya başlamış.. ABD’de de var..
Yakın zamanlara kadar bizim hanede mutfakla ilgili alışverişler neredeyse bütünüyle eşimin ilgi alanındaydı. Ben marketlere uğrandığında eşime refakat ederdim; o da ara sıra. Şimdilerde roller büyük çapta değişti. Her hafta kurulan pazara ben de onun yanında gidiyorum ve market alışverişini de internet üzerinden yine ben yapıyorum.
Tereyağı eskisi kadar olmasa bile yine de kullanılıyor bizim evde. Son bir ay içerisinde 1 kg bilinen marka tereyağının fiyatı 80 TL’den başladı, 100 TL’ye, sonra 150 TL’ye çıktı ve bir an ürünün üzerinde 200 TL etiketi de görür gibi oldum. En son yine 150 TL’ydi.
Gazlı içecek kullanımına son verdim. Birkaç ay önce altı kutuluk paketi 15 TL’ye alırken, en son baktığımda fiyat 40 TL’nin üzerine çıkmıştı.
Canım sıkıldı ve o gün bugündür satın almıyorum.
Aç yok ya bizde, İngiltere’de ise var. Bir araştırmaya göre, bu yılın ilk ayında 4.7 milyon İngiliz gıdasız kaldığını söylemiş; aynı şikayeti yapan yetişkin kişi sayısı geçen ay 7.3 milyon kişiye çıkmış.
Fakirlik insanları daha önce göze almayacakları farklı davranışlara da itiyor. Lurpac marka geniş kitlelerin kullandığı terayağının fiyatı birdenbire 7.25 Sterline çıkınca, ne olmuşsa olmuş, marketler o tereyağlarını kilit altına alma yoluna gitmişler.
İngiliz Daily Mail gazetesi önceki gün bu yılın ocak ayı ile haziran ayı arasındaki pazar fiyatlarını karşılaştırmalı sunan bir araştırma yayımladı.
Birkaçını sunayım: Ocak ayında un 61 p imiş, bugün 69 p; domates 97 p imiş, şimdi 1.12 Sterlin; Çeddar peyniri 2.53 Sterlin imiş, bugün 2.64 Sterlin; 1 kg kıyma 6.42 Sterlin imiş, bugün 6.92 Sterlin; 1.9 kg tavuk 5.34 Sterlin imiş, bugün 5.91…
Ortalama artış altı ayda %12…
1 Sterlin bugün 20 TL 78 kuruş. Ocak ayı ile haziran ayı arasında fiyatlar değişmiş, ama artış bizdeki gibi mi olmuş, siz karar verin.
Kurban bayramında et dağıtımını biraz daha fakir-fukara gözeterek yapmakta yarar var.
Ekonomi uzmanının ‘‘Kesmeyin’’ temennisine karşılık ben de ‘‘Keşke kurban kesenler uzak ve yakın çevrelerindeki fakir-fukarayı daha fazla sevindirse’’ diyorum.
Aşocakları ve gıda yardımı işini de bu vesileyle ciddiye alalım.
FEHMİ KORU
