Taleban’ın siyasi büro sözcüsü Muhammed Naim, El Cezire televizyonuna verdiği demeçte “Bugün Afgan halkı ve mücahidler için büyük bir gün. 20 yıldır süren çabalarının meyvesini aldıklarına şahit oluyorlar. Şükürler olsun ki bu ülkede artık savaş bitti” dedi.

Naim, ülkede yeni yönetimin kısa bir süre içerisinde oluşturulacağını söyledi. Sözcü, Taleban’ın bir izolasyon altında yaşamak istemediğini bu sebeple uluslararası alanda barış yanlısı diyaloglar kurmaktan yana olduklarını dile getirdi.

Naim “Halkımız ve ülkemiz için çabaladığımız barış ve özgürlüğe ulaştık. Ülkemiz topraklarının başkalarının hedef alınması için kullanılmasına izin vermeyeceğiz. Başkalarına zarar vermek istemiyoruz” dedi.

Ancak bu ılımlı mesajlara rağmen ülkede yaşayan Afgan halkının büyük bir kesimi Taleban’ın 1996 ve 2001 yılları arasındaki yönetimi sırasındaki sert şeriat uygulamalarına geri dönülmesinden endişe ediyor. O dönemde Taleban tüm dünyada sokaklarda insanların asılarak idam edilmesi ya da özellikle kadınların taşlanarak öldürümesiyle gündeme gelmişti.

Geride bıraktığımız hafta hem Birleşmiş Milletler hem de ABD, Taleban’ın teslim aldıkları yerlerde Afgan ordusu mensuplarını infaz ettiklerine dair ellerinde bilgiler olduğunu açıkladı.

Taleban yetkilileri merkezi bir yapı oluşturmak için tüm yabancı güçlerin ülkeden tamamen ayrılmasına kadar bekleyeceklerini dile getiriyorlar.

Taleban sözcüleri, ülkenin çeşitli noktalarında yakalanan askerlere ve kadınlar yönelik kötü muamele uygulamaları iddialarınıysa şiddetle reddediyorlar. Taleban yönetimi, militanlara halkın normal hayatına devam etmelerine müsade edilmesi talimatı verildiğini söylüyorlar.

Taleban’ın açıklamalarına göre şu an ülkede hiçbir yerde herhangi bir silahlı çatışma yaşanmıyor ve huzur hakim.

Başkent Kabil’in sessiz bir sabah uyandığı sokakların adeta sokağa çıkma yasağı varmışçasına bomboş olduğu belirtiliyor. Esnafın şehirdeki endişe ve korku nedeniyle kepenklerini açmadığı haber veriliyor.

Tahliyeler sürüyor

Şehrin uluslararası havalimanından gelen görüntülerse tam bir kaos ortamını çağrıştırıyor. Geceden bu yana binlerce insan Afganistan’dan kaçmak için havalimanına akin etmiş durumda.

ABD yönetimi havalimanında güvenliği sağlamak ve tahliyelerin sorunsuz sağlanması amacıyla bölgeye takviye bin asker daha gönderdi. Böylece havalimaında görevli ABD askeri sayısı 6 bine ulaştı.

ABD Dışişleri Bakanlığı aralarında büyükelçi Ross Wilson’ın da bulunduğu elçilik personelinin havalimanına transferinin yapıldığını açıkladı. ABD elçilik çalışanlarının büyük bir kısmını ülkeden çıkarıyor. Sadece çekirdek bir kadronun havalimanında kalacağı belirtildi. ABD büyükelçilik binası boşaltılırken binadaki ABD bayrağı da dün indirildi.

Birçok ülke de benzer şekilde elçilik binalarını boşaltarak çalışanlarını ülkelerine geri getirmek üzere havalimanına transfer etti.

Havalimanındaki kargaşa nedeniyle zaman zaman ABD askerlerinin havaya ateş açarak kalabalığı kontrol altında tutmaya çalıştığı belirtiliyor. Görgü tanıkları, havalimanında açılan ateş sonucu en az 5 kişinin hayatını kaybettiğini iddia ediyor.

Sosyal medyaya da yansıyan görüntülerde binlerce kişinin havalimanında apron bölgesinde bekleyişini sürdürdüğü görülüyor.

ABD yönetimi, havalimanında uçuş kontrolünün de ABD askerlerinin denetimine alınacağını söyledi. Ancak şu aşamada ülkenin hava sahasında da bir karmaşa yaşandığı belirtilirken uluslararası hava taşımacılığı yapan uçaklardan Afganistan hava sahasını kullanmamaları tavsiyesinde bulunulduğu iddia ediliyor.

Ülkede şu aşamada elçilik binalarının halen açık olduğunu belirten iki ülke Türkiye ve Rusya oldu. Türkiye’yle, birlikte Rusya da elçiliğinin normal faaliyetlerine devam ettiğini açıkladı. Rusya lideri Putin'in Afganistan Özel Danışmanı Zamir Kabulov, ülkesinin büyükelçilik binasında çalışan 100 kadar kişiden bir kısmını tahliye edeceğini açıkladı.

Türk Dışişleri Bakanlığı da Kabil Büyükelçiliği'nin "+93 79 782 82 83" nolu telefon numarasını paylaşarak ülkeden ayrılmak isteyen Türk vatandaşlarının süratle elçiliği arayarak durumları hakkında bilgi vermelerini istedi.

ABD Başkanı Biden açıklama yapacak

Beyaz Saray yetkilileri, Afganistan'da yaşanan son gelişmelerle ilgili olarak ABD Başkanı Joe Biden önümüzdeki birkaç gün içerisinde ABD halkına bilgi vermek üzere açıklama yapacağını söyledi.

Biden yönetimi, Afganistan'da Taleban'ın yeniden denetimi eline alması nedeniyle suçlanıyor. ABD'de yönetimse, Taleban'la söz konusu anlaşmanın Trump yönetimi tarafından yapıldığını eğer anlaşmaya uyulmasa çok sayıda Amerikalı askerin hayatının tehlikeye gireceğini savunuyor.

Eski ABD Başkanı Donald Trump, yaptığı yazılı açıklamada Afganistan'da gelinen noktadan Başkan Joe Biden'ı sorumlu tuttu ve istifa etmesini istedi.

voa