TBMM yeni yasama yılına bombalı saldırı gölgesinde başladı, Erdoğan konuşmasında 'yeni anayasa' vurgusu yaptı
Yeşil Sol’dan “Kürt sorununa çözüm” çağrısı
TBMM yeni yasama yılına bombalı saldırı gölgesinde başladı, Erdoğan konuşmasında 'yeni anayasa' vurgusu yaptı
- Ayşe Sayın
- Unvan,Ankara
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 28. Dönem ikinci yasama yılına, İçişleri Bakanlığı’na yönelik saldırı nedeniyle geniş güvenlik önlemleri altında başladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni yasama yılını açış konuşmasında, “Vatandaşın huzuruna ve güvenliğine kast eden alçaklar, emellerine ulaşamamıştır, asla ulaşamayacaktır” sözleriyle saldırıya tepki gösterdi. Erdoğan konuşmasında “yeni anayasa” çağrısına geniş yer verdi ve siyasi parti, sivil toplum, akademi dünyası dahil, tüm kesimleri yeni anayasa masasına oturmaya çağırdı. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun bu çağrıya yanıtı ise, “Çağrıyı yapanların önce anayasaya uyması lazım” oldu.
Ankara, TBMM’nin yeni yasama yılının başladığı 1 Ekim sabahına, Meclis kampüsünün yaklaşık 150 metre uzağındaki, İçişleri Bakanlığı’na yönelik saldırıyla uyandı. Saldırının ardından, İçişleri Bakanlığı, Kızılay’ın yanısıra, TBMM’nin giriş çıkışlarında geniş güvenlik önlemleri alındı. Genel Kurul binası ve çevresinde bomba araması yapıldı, bu nedenle bir süre Meclis kampüsüne giriş çıkışlara izin verilmedi.
Meclis’te ilk tören saat 13.00’de TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un başkanlığındaki heyetin Atatürk Anıtı’na çelenk koyması ile başladı. Meclis’in İçişleri Bakanlığı’na bakan tarafında yer alan Atatürk Anıtı’ndaki törene, Başkanlık Divanı üyeleri, siyasi partilerin grup yöneticileri ve milletvekilleri katıldı.
Kılıçdaroğlu, Davutoğlu, Karamollaoğlu locadan izledi
TBMM Genel Kurulu ise saat 14.00’de Numan Kurtulmuş’un başkanlığında toplandı. Genel Kurul’a ilk gelen lider MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Milletvekili olmayan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ile locada yan yana oturdu, iki isim bir süre de sohbet etti.
Bir süre önce rahatsızlık geçiren İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan Meclis açılışına katılmadı. Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ise eski TBMM Başkanları’na ayrılan locadan genel kurulu izledi. Bakanlar, yabancı misyon temsilcileri de katılımcılar arasında yer aldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Genel Kurul’a girişinde teamül gereği en yaşlı Başkanlık Divanı üyesi sıfatıyla MHP’li TBMM Başkanvekili Celal Adan eşlik etti. Erdoğan’ı AKP ve MHP’liler alkışlarla karşılarken, geçmiş yıllarda olduğu gibi Kılıçdaroğlu’nun yanısıra CHP grubu ve Yeşil Sol Parti grubu ayağa kalkmadı.
Erdoğan’dan “sistemi iyileştirme” mesajı
Sabah saatlerinde yaşanan saldırının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu konuda ne mesaj vereceği merak konusuydu. Erdoğan Meclis’i açış konuşmasında bu konuya kısaca değindi, saldırıyı, “Vatandaşın huzuruna ve güvenliğine kast eden alçaklar, emellerine ulaşamamıştır, asla ulaşamayacaktır” sözleriyle kınadı.
Erdoğan’ın konuşmasında yeni anayasa, Avrupa Birliği ile ilişkiler, terörle mücadele, “Kanun Hükmü” adlı belgesel nedeniyle iptal edilen Antalya Film Festivali’nde yaşanan tartışmalara ilişkin değerlendirmeler öne çıkan konu başlıkları oldu.
Yeni anayasa tartışmasının yaklaşık 10 yıldır ülke gündeminde olduğuna işaret eden Erdoğan, Cumhur ittifakı ortakları olarak 2021 yılında, kendi anayasa çalışmalarını yaptıklarını, muhalefete de bu konuda kendi hazırlıklarını yapmaları çağrısında bulunduklarını anımsattı. Bu konuda muhalefetin tutumunu eleştiren Erdoğan, “Lafa gelince sürekli darbe anayasasından şikâyet edenler, iş somut adım atmaya gelince, ne yazık ki, konfor alanlarının dışına çıkmak istemedi. Buna rağmen biz ümidimizi asla kaybetmedik” görüşünü dile getirdi.
Anayasaların başarısının her siyasi partinin, her toplum kesiminin benimseyeceği, her bireyin kendini içinde bularak sahipleneceği kapsayıcı bir metin olmasıyla doğru orantılı olduğunu belirten Erdoğan, “Cumhur İttifakı partileri olarak grubu olsun olmasın tüm partileri, tüm milletvekillerini tüm toplumsal kesimleri bu konuda sözü ve teklifi olan herkesi yapıcı bir anlayışla yeni anayasa çağırımıza katılmaya davet ediyoruz” dedi.
Erdoğan, anayasa değişikliği kapsamında cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde de iyileştirmeye gidilebileceğini ifade etti:
“Hatta bu vesileyle Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ilk dönemindeki tecrübelerin ışığında ortaya çıkan iyileştirme ihtiyacını da, yeni anayasa çalışmaları kapsamında değerlendirebileceğimizi ifade etmek istiyorum. Böylece, yeni anayasayla birlikte yönetim sistemi tartışmalarını ilanihaye sona erdirme imkânı bulacağız.”
Erdoğan, iptal edilen Altın Portakal Film Festivali’nde tartışma yaratan “Kanun Hükmü” filmine de göndermede bulunarak, “Özellikle sanat öne sürülerek milli iradeye kast edenlerin propagandasının yapılmasını kabul edemeyiz” dedi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) “ByLock” ve “Bank Asya” kararları da Erdoğan’ın hedefindeydi:
“AİHM’in verdiği son kararlar, adeta bardağı taşıran damla olmuştur. Bu karardan cesaret alan terör örgütü mensupları ve yandaşları beyhude yere heveslenmesinler. Maşeri vicdanda zaten mahkum olan FETÖ’cü alçaklara bu karardan ekmek çıkmaz. Bazı ülkelerin etkisi altında kalarak yetkilerini aşan, Türkiye’nin egemenlik haklarını hiçe sayan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne, sistemin kurucu üyesi İngiltere bile tahammül edememiştir.”
“Kopenhag Kriterleri’ni gerekirse Ankara Kriterleri yapar, yolumuza devam ederiz.”
AB ile ilişkilere de değişen Erdoğan, Birliği Türkiye’ye karşı tarafgir ve önyargılı davranmakla suçladı, AB’nin vize konusunda Türkiye’ye örtülü yaptırım uyguladığını belirtti.
Erdoğan, tam üyelik sürecine ilişkin de şu görüşlere yer verdi:
“Eğer, artık iyice lafta kalan tam üyelik sürecini sonlandırmak gibi bir niyetleri varsa, işin o tarafı da kendi bilecekleri iştir. Biz, demokrasi, adalet ve özgürlükler noktasında Kopenhag Kriterleri’ni gerekirse Ankara Kriterleri yapar, yine yolumuza devam ederiz.”
Kurtulmuş: Saldırının 1 Ekim’de yapılması tesadüf değil
TBMM’nin açış konuşmasını yapan Kurtulmuş, İçişleri Bakanlığı’na saldırıyı kınadı. Saldırının 1 Ekim’de gerçekleşmesinin tesadüf olmadığını belirten Kurtulmuş, “Milletimizin, milli iradenin karargâhı olan TBMM'nin açılış gününde hem de TBMM'ye birkaç yüz metre ötede böyle bir terör saldırısının yapılmasının ne anlamlar içerdiğini çok iyi biliyoruz. Türkiye ve TBMM, asla ve asla terörün gündemine teslim olmayacak. TBMM, gündemine sahiptir ve bugün gündemi millet adına takip etmeye kararlılıkla devam edecektir” görüşünü dile getirdi.
Kurtulmuş’un konuşmasındaki ikinci önemli konu başlığı da yeni anayasa ve Meclis içtüzük değişikliği çağrısı oldu. Yeni anayasa tartışmalarının zemininin TBMM olduğunu ve bu çalışmalar öncülük yapacağını belirten Kurtulmuş, tüm siyasi partiler ve toplum kesimlerinin sürece katılımın sağlayacaklarını söyledi.
Kılıçdaroğlu’ndan tek cümlelik yanıt
Erdoğan'ın konuşmasının ardından Genel Kurul kapandı. Meclis kulisinde gazeteciler, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na, Erdoğan’ın yeni anayasa çağrısını sordular. CHP liderinin bu soruya yanıtı, “Çağrı yapanların önce anayasaya uyması lazım” oldu.
Genel Kurul’un kapanmasının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, ittifak ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli ile görüştü.
Çıkışta gazetecilerin saldırıya ilişkin sorusu üzerine Erdoğan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya sahip çıkarak, “İçişleri Bakanı görevini yaptı” dedi.
Muhalefet cephesinde de Saadet Partisi Genel Başkanı Karamollaoğlu ile Gelecek Partisi Genel Başkanı Davutoğlu, Kılıçdaroğlu’nu ziyaret ettiler.
Yeşil Sol’dan “Kürt sorununa çözüm” çağrısı
Yeşil Sol Parti milletvekilleri, Genel Kurul’un açış konuşması öncesinde saat 11.00’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “Kürt sorununun çözümü” için çağrıda bulunmayı planlamıştı.
Ancak bakanlığa yönelik saldırı nedeniyle Eş Başkanlar Çiğdem Kılıçgün Uçar ve İbrahim Akın’ın öncülüğündeki Yeşil Sol Milletvekilleri saat 16.00’da açıklama yaptı.
Kürt sorunun çözümü için iktidara adım atma çağrısı yapan Yeşil Sol Partililer, çözüm için de Abdullah Öcalan’a uygulanan görüş yasağının kaldırılması ve çözümü kolaylaştırıcı rol üstlenmesine olanak sağlanmasını istediler.
TBMM yasama çalışmalarına 3 Ekim Salı günü başlayacak.
BBC TÜRKÇE