Türkiye son günlerde kripto para borsasında yaşanan skandalları konuşuyor. Kripto para alım satımı yapılan Thodex’in sahibi Faruk Fatih Özer’in internet sitesini kapatıp borsada işlemleri durdurarak, yaklaşık 2 milyar dolar değerinde kripto para ile Arnavutluk’un başkenti Tiran’a gittiği öne sürüldü.

Thodex skandalında, hesaplarına ulaşamayan 400 bin kişinin mağdur olduğu iddia edildi. Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, Fatih Özer hakkında kırmızı bülten çıkartarak soruşturma başlattı.

Açıklamada, 2017 yılında Özer’in Koineks Teknoloji A.Ş. ismiyle bir firma kurduğu ve 2020 yılında da bu firmanın yurt dışına açıldığı aktarıldı. Savcılık, Koineks ismiyle kurulan şirketin isminin daha sonra Thodex olarak değiştirildiğini ve 120'den fazla ülkede faaliyet gösterdiğini belirtti.

Bahsi geçen olaylardan dolayı adı geçen şirkete ve şüpheli şahsa ait banka hesaplarına tedbir konulduğu açıklandı.

DOGECOIN KAMPANYASI SON İŞARETİ

Thodex, aralarında oyuncu, şarkıcı, modellerin de olduğu birçok ünlü isimle çalıştığı reklam kampanyalarıyla gündeme gelmişti. Thodex’in en dikkat çeken kampanyası ise 15 Mart-15 Nisan tarihlerinde gerçekleştirildi. Toplamda 2 milyon Dogecoin dağıtacağını duyuran Thodex, her yeni kullanıcıya 150 Dogecoin (şaka kripto para birimi) vereceğini açıkladı.

Söz konusu borsa, 19 Nisan tarihinde sosyal medyadan yayınladığı açıklamada, Dogecoin işlemlerinde kısa süreli bakım çalışmasına gittiğini duyurdu. 20 Nisan’da ise site bakıma alındı. 21 Nisan günü işlemler tamamen durduruldu.

Borsada işlem yapan kullanıcılar çeşitli mecralarda, siteye erişemedikleri yönünde çok sayıda şikâyet yazdı.

Kripto para borsalarını takip eden “coinmarketcap.com” sitesine göre, Thodex’in son güncellemesinden elde edilen veriler baz alındığında, işlem hacminin (alım-satım işlemi) yüzde 51.93’ünü Dogecoin’in oluşturduğu görüldü.

İkinci sırayı ise yüzde 12.57 ile Tether izliyor. “Tradingview” tarafından sağlanan verilerde dikkat çeken başka bir ayrıntı ise şirketin 15 Nisan-15 Mart dönemi arasındaki kampanya döneminde Dogecoin’in değeri yüzde 254 artış göstermiş olması.

CÜZDAN BAKİYESİ SÜPÜRÜLMÜŞ

Türk Kripto para borsalarına giren ve çıkan önemli transferlerin paylaşıldığı sitede 22 Nisan tarihinde dikkat çeken bir paylaşımda bulunuldu. Thodex’in borsada kullandığı cüzdanlarından birinden transfer işlemi gerçekleştirildiği belirtildi.

Etherscan.io üzerinden Thodex’e ait bu cüzdan adresinin yaptığı işlemler görülebiliyor. Cüzdandaki hareketlerden 20 Nisan’dan itibaren yapılan işlemlerin dışarıya aktarıldığı yani süpürme işleminin gerçekleştirildiği dikkat çekiyor.

Thodex tarafından 22 Nisan tarihinde 25 milyon 708 bin 232 adet Holo Token’ın (ERC-20 tabanında üretilmiş olan kripto para) transfer edildiği görülüyor. Söz konusu transfer küresel bir borsa olan Binance’e yapılıyor. Gönderildikten sonra Binance hesabından bu miktarda bir çıkış olmaması dikkat çekiyor.

Dikkat çeken başka bir ayrıntı ise 22 Nisan günü Thodex'in kurucusu ve CEO'su Faruk Fatih Özer’in Thodex sosyal medya hesabından saat 15:49’da açıklamada bulunmuş olması.

Thodex’in HOT transferi ise saat 12:53’te gerçekleştirildikten sonra cüzdanda en son 34 farklı Holo Token kaldığı ve bunların değerinin 326 dolar olduğu görüldü. Bu durum, Özer’in açıklamada bulunduğu gün söz konusu cüzdanı boşalttığı ihtimalini kuvvetlendirdi.

İŞLEMLER TESPİT EDİLEBİLİR Mİ?

Bir kripto para alım-satım platformunun Araştırma Müdürü olan Helin Çelik, işlemlerin tespitinin nasıl gerçekleştirildiği ve mağduriyetlerin neden yaşandığını Cumhuriyet’e değerlendirdi. Çelik, “Blokzincir teknolojisinin şeffaf olması sayesinde cüzdanlar arası yapılan transferler tespit edilebilir. Bunun için aktarım yapmak adına kullanılan cüzdanların bulunması yeterli olur. Ancak, sonraki süreçte transferi yapılan coinlerin çeşitli yollarla farklı cüzdanlara aktarılması söz konusu olabilir. Bu noktada, çok küçük parçalar halinde yapılan transferler ya da farklı yöntemlerle coinlerin izinin kaybedilmesine sebebiyet verebilir” dedi.

NEDEN KULLANICILAR MAĞDURİYET YAŞADI?

Son dönemdeki yaşanan olaylara ilişkin Çelik, “Kripto para alım satım platformlarının risk dengelerini iyi bir şekilde ayarlamaları gerekir. Kripto paraların yüksek oynaklığa sahip olması nedeniyle hem kullanıcılar hem de platformlar yüksek oranda kar/zarar yazabilir. Eğer platform riskini iyi ayarlayamazsa ya da doğru tercihler yapamazsa kullanıcıya mağduriyet yaşatabilir. Başka bir açıdan, yeni bir alan olduğu için bazı düzenleme eksikliklerinden kaynaklı boşluklar doğmaktadır. Bu boşluklar, ne yazık ki son dönemde yaşadığımız olaylara neden oldu” değerlendirmesinde bulundu.

KULLANICILAR NE YAPMALI?

“Bu durumdan kaçınmak için geçiş sürecinde olduğumuzu düşündüğümüz dönemde kullanıcıların birtakım unsurları araştırması gerekir” diyen Çelik, “Özellikle, işlem yapılacak olan kurumun finansal geçmişi, vergi levhası, ödenmiş sermayesi, platformun güvenliği ve soğuk cüzdan kullanımı sorgulanmalıdır. Bunların yanı sıra, para giriş çıkışını sıkıntısız bir şekilde gerçekleştirebildiği ve gereken durumlarda profesyonel cevaplar alabildiği kurumlar arasından tercih yapabilir. Düzenleme geldikten sonra da hizmet verebilecek ve şartları sağlayabilecek platformlar tercih edilmelidir. Ek olarak, kişisel soğuk cüzdan kullanımı da düşünülebilir” dedi.

150 MİLYON DOLAR İDDİASI

DataPool'un kurucusu Tufan Poyraz ile bir araya gelen analistler, Thodex borsasından başka bir borsaya transfer işlemi gerçekleştirmiş kullanıcıların cüzdan bilgilerini sosyal medyadan topladı.

Bağımsız araştırma sonucunda, gerçek zararın 2 milyar dolar değil 150 milyon dolar olduğu öne sürüldü.

CUMHURİYET