TIR’lar kapıda, sektör endişe içinde bekliyor

Rusya’nın Türkiye’den yaş meyve ve sebze ithalatını ‘150 bin tonluk kota doldu’ gerekçesiyle durdurma kararı, bu alanda Türkiye’nin önde gelen illerinden olan Antalya’da da yakından izleniyor. Kota sorununun bir an önce çözülmesini bekleyen sektör temsilcileri, sorun birkaç gün içinde çözülmezse domatesler bozulacağın endişesi yaşıyor. CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer "Rusya kapısında kalan üreticimizin bu sıkıntısını Meclis’te de gündeme getireceğiz" dedi.

İsmail AKIN / Antalya

Üretilen yaş sebze ve meyvelerin yüzde 80’inden fazlasını Rusya'ya ihraç eden Antalya'da sektör temsilcileri 4 gündür diken üzerinde.

“İHRACATÇI NEZLE OLURSA, ÜRETİCİ ZATÜRRE OLUR”

Türkiye ile Rusya arasında 2015'te de bir kriz yaşandığını hatırlatan CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, Türkiye'nin hava sahasını ihlal eden Rus uçağını düşürmesi nedeniyle yaşanan bu krizin ardından yıllık 340 bin ton olan domates ihracatının sıfırlandığını söyledi.

CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer

2017 sonunda 50 bin tona çıkan yıllık ihracatın 2018'de 100 bin tona, Mayıs 2019'da ise 150 bin tona ulaştığını belirten Özer, “İşte Rusya'nın Türkiye'den domates alımında uyguladığı bu 150 bin tonluk kota geçtiğimiz günlerde doldu. Kotanın dolmasının ardından her an Rusya'nın alımı durdurması bekleniyordu, nitekim bu da üç gün önce maalesef gerçekleşti. Domatesler limanda ve serbest bölgede kaldı. Ticaret Bakanlığı bir an önce konuya el atmalıdır. Eğer kota artırımı olmazsa üretici büyük zarar edecek. Şunu unutmamak gerek; eğer ihracatçı nezle olursa, üretici zatürree olur” dedi.

“MECLİS'TE DE GÜNDEME GETİRECEĞİZ”

Domateste Rusya en büyük pazarı olduğuna işaret eden Özer, “Halihazırda başladıkları 150 bin dönümlük sera kurulumunun 60 bin dönümünü tamamladılar. Dolayısıyla Rusya'nın hala domatese ihtiyacı var. Bununla birlikte geleceği de görmeliyiz, ileriye dönük planlama yapmalıyız, bizim kendi üreticimizi düşünmemiz gerekiyor. Çünkü adamlar kendi seralarında tüm ihtiyaçlarını karşılamak için üretim planlaması yapıyorlar.

Seralarını tamamladıklarına bize ihtiyaçları kalmayacak. Bu yüzden şimdiden yeni pazar arayışına girmemiz gerek. Bir yandan da deniyor ki, bu durumda ihracata gitmeyen domates iç pazara döner, domates ucuzlar ve bu da enflasyonu düşürür. Yani enflasyonun düşmesi domatese mi kaldı? Eğer öyleyse yandık. Rusya kapısında kalan üreticimizin bu sıkıntısını Meclis'te de gündeme getireceğiz. Eğer bu konuyu bugün dikkate almazsak, yarın üretim yapacak çiftçi bulamayacağız” açıklamasında bulundu.

Antalya Tüccar ve Esnaflar Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Adem Özaydın

“DOMATESLER BOZULMAYA BAŞLAYACAKTIR”

Türkiye'den giden TIR'ların kapıda beklemeye alındığını kaydeden Antalya Tüccar ve Esnaflar Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Adem Özaydın, şunları söyledi:

“Şu an görüşmeler yapılıyor. Net bir gelişme yok. Durum bir iki gün içinde netleşecek. Kota 150 bin tondu. Daha sonra 50 bin ton daha ilave olduğu söylendi ama bunun imza altına alınıp alınmadığını bilmiyoruz.

Türkiye'ye çıkış izni verilmişti. Aksi takdirde Türkiye bu kadar aracı çıkarmazdı. Bizim de 2 TIR'ım vardı. Daha sonra geri çevirdik. Araçlarımız parklarda bekleme yapıyor. Türkiye'den izin verilip Rusya'ya sokulmayan sayısız araç var. Görüşmeler hızlı bir şekilde yapılması ve acil çözüm gerekiyor. Şu an açılmış olsa hiçbir şey olmaz. Eğer birkaç gün daha böyle giderse domatesler bozulmaya başlayacaktır”

Kumluca Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı ve sebze üreticiliği yapan Ahmet Kaya

“EN ÇOK ÜRETİCİ ETKİLENECEKTİR”

Türkiye'nin en çok sebze ve meyve ihracatı Rusya'ya yaptığını belirten Kumluca Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı ve sebze üreticiliği yapan Ahmet Kaya, yaşanan sıkıntının bir an önce bitirilmesini istedi.

Durumdan en çok üreticinin etkilediğini dile getiren Kaya şöyle konuştu, “Öğrendiğimiz kadarıyla Rusya'nın Türkiye'ye koyduğu kotanın dolması nedeniyle gönderilen tonlarca sebze ve domates sınırda kalmış. Rusya, Türkiye'nin en çok sebze ve meyve ihracatı yaptığı ülkedir. Bu yüzden Rusya ile olan ilişkiler biz üretici ve komisyoncular için önemli.

Birçok şey söyleniyor. Türkiye'nin, Suriye politikası nedeniyle olmuş olabilir deniliyor. Eğer Rusya ihracatını sınırlarsa bunun faturasını en ağır şekilde üretici öder. Üretici zaten zar zor ayakta duruyor. Birde ihracat krizi yaşanırsa durum hiç de iç açıcı olmaz. İhracatta yaşanan sorun iç pazarda fiyatların düşmesine neden olacaktır. Fakat üretici kazancı düşecektir”

SÖZCÜ