İstanbul Ticaret Odası (İTO) Türk dizi sektörünün haritasını çıkardı. İTO’nun öncülüğünde hazırlanan rapora göre, Türk dizileri dünyada 700 milyon civarında izleyiciye ulaşıyor, dizileri izleyen Türkiye’yi görmeye geliyor. İTO öncülüğünde ve Doç. Dr. İbrahim Sarıtaş ile Prof. Dr. Aydan Özsoy editörlüğüyle yürütülen ‘Kültürel Değişim ve Endüstrileşme Sürecinde Türk Dizileri’ başlıklı rapordan çarpıcı veriler elde edildi. Rapora göre, Türkiye’de üretilen dizilerin yüzde 75’i yaklaşık 150 ülkeye ihraç edilirken, 700 milyon civarında izleyiciye ulaşıldı.

Raporda, Türk dizilerinin ihracat hacminin ise önümüzdeki dönemde 1 milyar dolarları aşmasının beklendiği belirtildi. Araştırmada ayrıca Global Agency verileri doğrultusunda, 2020 yılı itibariyle en çok ihraç edilen Türk dizileri ve kaç farklı ülkeye ihraç edildiği bilgisi de paylaşıldı. Verilere göre, Türkiye ‘Muhteşem Yüzyıl’ dizisi 88, ‘Binbir Gece’ dizisi 73, ‘Paramparça’ dizisi 66, ‘Kaderimin Yazıldığı Gün’ 62, ‘İffet’ ile ‘Suç ve Ceza’ dizileri 59’ar ülkeye ihraç edilerek ilk beşte yer alıyor. Araştırma kapsamında Türk dizilerinin yabancı ülkelerdeki izleyiciler üzerinde Türkiye’yi tanıtma noktasındaki rolü de incelendi. Türkiye’yi ziyaret eden 470 turistle Arapça, Almanca, Rusça, İngilizce ve Türkçe yapılan anketlere göre, turistlerin Türkiye’yi ziyaret etmelerinde Türk dizilerinin de etkin olduğu görüldü.

Ankete göre, yurt dışında izlenen Türk dizileri turizm hareketliliğinde, ülke tanıtımında ve pek çok mal ve hizmet satışları üzerinde olumlu etkilere sahip. Raporda, Türk dizilerinin 2010-2020 yılları arasındaki on yıllık periyodunda gerçekleşen endüstriyelleşme süreci, sektörün aktörleri, çalışanları ve içeriklerden hareketle üretim süreçleri ele alındı. Yaklaşık 2 yılda tamamlanan çalışmada, 2 editör, 1 editör yardımcısı, 22 akademisyen, 8 araştırmacı, 2 proje asistanı, 43 anketör, 7 süpervizör, 5 telefon ekibi, 2 grafiker, 1 istatistik uzmanı, 1 veri analiz değerlendirme uzmanı, 2 tashih uzmanı görev aldı. Çalışmada medya ve iletişim uzamanı olan akademisyenlerin yanında, işletmeciler, ekonometriciler ve psikologlar da görev aldı.

Dizi sektörüne yönelik bugüne dek gerçekleştirilen en kapsamlı araştırma olan rapor İTO tarafından kitaplaştırıldı. Raporun İngilizce özeti ise çok sayıda ülkeden profesyonellerin buluştuğu ve Fransa’nın Cannes şehrinde gerçekleştirilen MIPCOM fuarına katılan ülke temsilcilerine dağıtıldı. Tamamı İngilizceye çevrilen 460 sayfalık rapor ayrıca 186 ülkedeki oyuncu, yapımcı gibi sektör profesyonellerine ulaştırılacak. Raporu incelemek isteyenler İTO’nun resmi sitesinde yer alan e-kitaptan görebilir.

GENÇLER UYARLAMALARDAN ETKİLENİYOR

Araştırmada, yabancı yapımdan uyarlama dizilerin 18-29 yaş arasında sınırlandırılan genç bireylerin kültürel yabancılaşmasında bir etkisinin olup olmadığı da 302 genç bireye uygulanan anketler aracılığıyla irdelendi. Sonuçlar üzerinden yapılan değerlendirmeye göre, genç bireylerin yarısından fazlası yabancı yapımdan uyarlama dizilerini izledikten sonra kendi kültürleri dışında yabancı bir kültüre ait değer ve unsurları günlük hayatlarına geçirmek istiyor. Bunlar arasında özellikle yaşam tarzı unsuru başta yer alırken devamında; giyim stilleri, sanat ve sanat eserlerinin kullanımı yer alıyor. Kadınların erkeklere oranla uyarlama dizilerindeki yabancı kültürel sanat ve sanat eserleri daha fazla ilgisini çekiyor. Yine kadınların yabancı kültürel değerleri hayatlarına geçirmek istemeleri erkeklere oranla daha yüksek. Öte yandan genç bireyler uyarlama dizilerini izledikten sonra kendi kültürleri dışında yabancı ahlaki değerleri ve farklı kimlik/kişilik gibi unsurları günlük hayatlarına eklemeyi tercih etmiyor.

KARAR