‘Türkiye’nin Operasyonları PKK’yı İran’a Yakınlaştırabilir’

ISTANBUL — 

Türk ordusu, jetler ve insansız hava araçlarının da desteğiyle Irak’ın kuzeyinde operasyonlar düzenleyerek PKK’yı bu bölgedeki üslerinden sürüyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Iraklı yerel Kürt güçlerinin desteğine sahip olduğunu iddia ederken, PKK'nın Kandil dağlarında bir zamanlar ele geçirilemez olarak görülen karargahı şimdilerde Türk ordusunun hedefi konumunda.

Türkiye’nin eski Erbil Başkonsolosu Aydın Selcen, Erdoğan’ın Kandil’deki operasyona ilişkin açıklamaları için, “Çünkü politikacılar sembollerle konuşmak zorundalar, bir şeyler söylemek zorundalar. Nihai hedefimiz veya amacımız Kandil dediğinizde bu, nihai adımın PKK'nın varlığını tamamen durdurmak olduğu anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.

PKK üsleri, Türkiye'nin bölgesel rakibi İran'a komşu Kandil dağlarında bulunuyor.

Türk ordusu Kandil’e operasyonlarını yoğunlaştırırken, bazı analistler PKK'nın destek için yüzünü İran'a çevirebileceğini öne sürüyor.

Tahran, kendi sınırlarında ayrılıkçı Kürt azınlığa sahip olmasına rağmen, geçmişte nüfuzu Irak ve Suriye Kürtleri’ne kadar uzanan PKK ile ortak bir zemin bulmuştu.

Ankara’daki Dış Politika Enstitüsü Başkanı Hüseyin Bağcı PKK’nın İran ile yakınlaşması ihtimalini, “İran 80'li ve 90'lı yıllarda PKK'yı çok güçlü bir şekilde destekledi. Şimdi Ruslar sahneden çekilince, ki Ruslar o kadar güçlü değiller, muhtemelen İran ve tabii ki PKK ve PYD onların yerini alacak. İran, Türkiye ile ilişkilerinde PKK'yı bir koz olarak kullanmaya çalışacak" ifadeleriyle değerlendirdi.

Uzmanlar, Halk Seferberlik Birlikleri (HSB) diye bilinen Irak’ta İran’ın desteklediği milislerin halihazırda PKK ile bağlantılı gruplarla temas halinde olduğuna dikkat çekiyor.

Selcen İran’ın desteklediği milisler ve bölgedeki diğer yerel aktörler için, “Şengal ve Sincar bölgesindeki Irak sınırının hemen içinde, HSB ve bölgedeki PKK bağlantılı Sincar Direniş Birlikleri (YBŞ), dostane ilişkilere sahip ve bazen birbirlerine bağımlı. Dolayısıyla tüm bu yerel aktörlerin ayakta kalabilmek için Türkiye, İran gibi kendilerinden daha büyük aktörlere ya da ABD gibi küresel güçlere ihtiyacı olacak” ifadelerini kullandı.

Suriye'de PKK ile bağlantılı Kürt güçleri, IŞİD'e karşı savaşta Amerikan askerleriyle işbirliği yapıyor.

Şam rejimini destekleyen Tahran için PKK ile işbirliğini derinleştirmek, Suriye'deki Amerikan varlığını baltalama fırsatı sunuyor.

Öte yandan İran ve PKK’nın işbirliği dikkatli bir denge politikasını da içerebilir.

Bonn Üniversitesi'nden Rusya uzmanı Zaur Gasimov, "PKK ile Tahran arasındaki bağların sağlam duracağını, sürdürüleceğini ve belki de güçleneceğini tahmin edebiliyorum. Ancak Tahran'ın gereğinden fazla buna yöneleceğini, PKK'nın destekleyicisi veya bölgede destekçisi olacağını, Ankara ile ilişkilerini tehlikeye atacağını hayal edemiyorum” dedi.

Türkiye ile İran arasındaki ilişkiler genellikle rekabet ve işbirliğinin bir karışımı olarak nitelendiriliyor.

İran'ın zarar görmüş ekonomisi büyük ölçüde Türkiye ile ticaretine dayanıyor.

Erdoğan'ın önümüzdeki haftalarda Tahran'a yapacağı ziyarette bu noktayı vurgulaması muhtemel görülüyor.

VOA