Türkiye, Ukrayna, Romanya, Kırım Sanayici İş İnsanları Derneği (TURKSİD) ve Synergia şirketinin düzenlediği “Yeni Dönemde Doğu Avrupa Ülkeleri Ticari İşbirliği Paneli”, bugün saat 16.00’da internet üzerinden geniş bir katılımla gerçekleştirildi.

Panelin konuşmacıları arasında, Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov, TURKSİD Başkanı Ertan Baştuhan, Kırım Tatar Milli Meclisi Üyesi, akademisyen Gayana Yüksel, Kırım Tatar Milli Meclisi Türkiye Temsilcisi Zafer Karatay, Dünya Kırım Tatar Kongresi Üyesi Metin Omer yer aldı. Doğu Avrupa ülkeleriyle ekonomik iş birliğinin ele alındığı panelin moderatörlüğünü ise Synergia şirketi kurucu ortağı, akademisyen Ali Kurt yaptı. Daha önce panelin konuşmacıları arasında duyurulan Ukrayna Milletvekili Rüstem Umerov ve Polonya Nursultan Büyükelçisi Doç. Dr. Selim Chazbijewicz yoğun çalışmaları nedeniyle panele katılamadı.

ÇUBAROV: YATIRIMLAR, HEM ÜLKELERİ HEM DE İŞ İNSANLARINI BİRLEŞTİRİYOR

Panel kapsamında konuşmacıların ardından genel bir değerlendirme yapan Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov, Doğu Avrupa ülkeleriyle iş birliği noktasında önemli bir fikir alış verişi yapıldığına dikkat çekti. Çubarov, “Yatırımlar ve ekonomik bağlantılar hem ülkeleri hem de iş insanlarını birleştirmektedir. 21. yüzyılda gelişen olaylar, farklı ülkeler arasındaki ekonomik bağlantılar faydalı bir hale getirdi. Özellikle Türkiye ve Ukrayna arasında farklı tarihsel süreçlerden geçmesine rağmen insanların birbirlerine yaklaştı. Ortak tarihi alanların restorasyonu, ekonomik bağlantılar, karşılıklı turizmin gelişmesi gibi faaliyetler, şu andaki politik gelişmeleri yansıtıyor ve iki ülke arasındaki yakın işbirliğini oluşturuyor. ” dedi.

KTMM Başkanı Çubarov, Ukrayna’nın AB’ye katılması konusunda, Ukrayna Anayasasına giren “Ukrayna’nın Avrupalı kimliği” maddelere dikkat çekerek; Ukrayna’nın şu anda bir kimlik sorunu yaşadığını vurguladı. Bu soruna dair en önemli noktanın da Kırım’daki Rus işgalinin sona ermesi ve Kırım’ın geleceği olduğunu kaydetti.

ERTAN BAŞTUHAN: AMACIMIZ DOĞU AVRUPA, TÜRK CUMHURİYETLERİ VE BÖLGE ÜLKELERİNDE YATIRIM İMKANLARI OLUŞTURMAK

TURKSİD Başkanı Ertan Baştuhan, panel kapsamında TURKSİD’in faaliyetlerinden bahsetti. Baştuhan, Türkiye’nin Doğu Avrupa, Türk Cumhuriyetleri ve ülke gruplarına göre, ithalat ve ihracat oranlarını  göstererek; karşılıklı ekonomik ilişkilerin durumunu ortaya koydu. Baştuhan, TURKSİD’in misyonu, vizyonu ve amaçlarını aktararak, bölge ülkeleriyle aktif ilişkiler yürütmek ve yatırım potansiyelini artırmanın önemine dikkat çekti.

TURKSİD üyelerinin büyük bir çoğunluğunun Türkiye ve diasporadaki Kırım Tatarlarından oluştuğunu kaydeden Baştuhan, “Biz Ukrayna olsun Romanya olsun, Büyükelçilerimiz ve bakanlıklarımız nezdinde yaptığımız görüşmelerde yatırımlara ilişkin değerlendirmelerimiz oldu. Ukrayna’da özellikle organize sanayi bölgesi ve tarım konusunda çalışmalarımız oldu. Maalesef, pandemi yüzünden bir çok sorunlar var ama 2021 yılında amacımız, bu bölgelerde ciddi çalışma ortamları yaratmak ve Doğu Avrupa’da, Türk cumhuriyetlerinde ve diğer ülkelerde Türk insanının girişimci ruhunu göstermek ve bizimle beraber olan üyelerimize sorunsuz bir pazar yaratmaktır” ifadelerini kullandı.

GAYANA YÜKSEL, UKRAYNA’NIN AB’YE ENTEGRASYONUNU VE DOĞU AVRUPA ÜLKELERİYLE YAKIN İLİŞKİLERİNE DİKKAT ÇEKTİ

Panelde konuşan KTMM Üyesi ve Ukrayna Taras Şevçenko Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gayana Yüksel, katılımcılara teşekkür ederek ticari diplomasinin önemini vurguladı. Ukrayna’nın Avrupa Birliğine katılımı konusundaki çalışmalarına değinen Yüksel, Doğu Avrupa ülkelerinin, Sovyetler Birliğinin yıkılmasından itibaren kurulan devletler olmaları bakımından Ukrayna halkıyla sosyolojik olarak yakın olduklarını kaydetti. Ukrayna’nın Avrupa Birliğine tam üyeliği noktasında 5 aşamalı bir faaliyet planının olduğunu dile getiren Yüksel, “Şu anda Ukrayna, Avrupa Birliğine yönelen bir politika yürütüyor. Bu süreç, bazı uzmanların söylediğine göre 15 yıl sürebilir. Ancak ben, Ukrayna için bu durumun daha hızlı gerçekleşeceğine inanıyorum. AB’nin Ukrayna’ya vizesiz rejim uygulaması da bu durumun en net göstergesidir. Bence Ukrayna bu aşamaları hızlı bir şekilde geçerek AB üyesi olacaktır. “ değerlendirmesini yaptı.

ZAFER KARATAY: KÜLTÜREL ALTYAPI AVANTAJI OLAN TURKSİD, BU COĞRAFYADA ÖNEMLİ BİR BOŞLUĞU DOLDURACAK

Panelin bir diğer konuşmacısı olan KTMM Türkiye Temsilcisi, Emel Kırım Vakfı Başkanı Zafer Karatay ise TURKSİD ve Türk iş insanlarının, Doğu Avrupa ülkelerinde önemli yatırım potansiyelleri bulunduğunu dile getirdi. Özellikle Bulgaristan, Romanya, Ukrayna ve Polonya gibi ülkeler ile Türkiye arasında ciddi tarihi ilişkilerin bulunduğunu dile getiren Karatay, bu ülkelerin Türkiye ve Türk iş adamlarına sempatiyle baktığını dile getirdi. Zafer Karatay, “Doğu Avrupa hattı, tarihi Dest-i Kıpçak bölgesidir ve bu coğrafya tarihi Türk topraklarıdır. Bu bağlamda, coğrafyada TURKSİDin faaliyetleri çok önemli. Bölgede Türk işadamlarına karşı sempatiyle bakan bu coğrafyada katalizörlük yapacak bir kitle mevcut.” dedi. Bu kültürel altyapının ciddi bir avantaj olduğunu kaydeden Karatay, Türk iş adamlarının ve TURKSİD’in alternatif yatırımlar ve iş birliği noktasında önemli bir boşluğu dolduracağını vurguladı. KTMM Türkiye Temsilcisi, Kırım’ın işgaline ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne bugün en büyük desteği Baltık ve Doğu Avrupa ülkelerinin verdiğine dikkat çekerek, bu açıdan Türk iş insanlarına söz konusu ülkelerde sıcak bir atmosferin beklediğini vurguladı.

METİN OMER, ROMANYA’DAKİ İŞ İMKANLARI VE YATIRIMLARI ANLATTI

Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu Üyesi, akademisyen Metin Omer, Romanya’nın azınlıklara tanınan haklar bağlamında gelişmiş bir ülke olduğunu aktardı. Omer, Romanya Meclisinin Kırım Tatar azınlığa senelik 1 milyon Euro ayırdığını kaydetti. Metin Omer, Romanya ekonomisi ve Romanya’daki yatırım fırsatları noktasında, Polonya’nın başını çektiği Baltık, Adriyatik ve Karadeniz’i bir birine bağlayan ekonomik iş birliği projesini ifade etti. Bu tür ekonomik iş birliği faaliyetlerinin, Romanya’da ciddi destek bulacağını ve bu konuda karşılıklı yatırımların önemli olduğunu dile getirdi.

Panelin moderatörlüğünü yapan Synergia şirketi kurucu ortağı olan Ali Kurt, TURKSİD ile Synergia arasında yatırım ve iş modellemesi anlamında ortaklık kuracaklarını anlattı. Ali Kurt, TURKSİD’in bölge ülkelerinde önemli bir potansiyeli bulunduğunu vurguladı.

TURKSİD üyeleri ve temsilcileri ile iş fırsatlarına ilgi duyan iş insanlarının katıldığı panelin sonunda katılımcılara TURKSİD tarafından katılım belgesi verileceği duyurularak, panel katılımcılarına teşekkür edildi.