"Ukrayna Krizi Avrupasız Çözülemez" 

PARİS — Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransa'nın altı ay sürecek AB dönem başkanlığını başlatmak için, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile 27 Komisyon üyesini Paris'te ağırladı. Fransa'nın dönem başkanlığı önceliklerini doğrudan Komisyon üyeleriyle paylaşan Macron, Avrupa savunmasından, Avrupa asgari ücretine kadar pek çok konuda komisyon üyelerini Fransa'nın hedefleri hakkında bilgilendirdi.

Paris'teki bir dizi etkinlik ve toplantının ardından Cumhurbaşkanı Macron ve AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Elysee Sarayı'nda ortak basın toplantısı düzenledi. Macron ve Von der Leyen, Kazakistan'daki şiddet ve olağanüstü hal uygulamasına son verilmesi çağrısında bulundu. İki siyasetçi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile, AB'nin tümüyle dışlandığı Ukrayna konusu dahil olmak üzere, çeşitli konuları ele almak için yeni görüşmeler yapılacağını bildirdi.

12 Ocak'ta NATO-Rusya zirvesi toplanacak. Bu toplantıdan sonra da Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) içinde konu ele alınacak. Fransa ve Almanya, Rusya'ya Avrupa sınırında yaşanan bu güvenlik tehdidini görüşmek için Normandiya Formatı (Rusya, Ukrayna, Almanya, Fransa) çerçevesinde "4'lü masaya oturmayı" öneriyor. Ancak Rus lider, Ukrayna konusunda doğrudan ABD ile müzakere etmeyi tercih ediyor.

"Putin'e Normandiye formatını teklif ettik"

Macron basın toplantısında, konuya ilişkin yöneltilen bir soruyu yanıtlarken, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Putin'e "önümüzdeki haftalarda" Ukrayna ile Normandiya formatında yeni bir görüşme yapmayı teklif ettiğini açıkladı. Macron, "Avrupa güvenlik mimarisi vizyonumuzu önermek için birlikte hareket ediyoruz" dedi.

AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen de, "Avrupa bu müzakereden dışlanıyor mu?" sorusuna, "Bir şey çok net, çözüm yolu ne olursa olsun, Avrupa'dan geçmek zorunda. AB Ukrayna ile son derece yakın. Ekim ayında ben bizzat oradaydım, Ukrayna'yı finansal olarak son derece büyük destek veriyoruz. 6 milyar Euro yardım yaptık. Ukrayna'nın enerji güvenliği için AB vazgeçilmez. Rusya'ya bu konuda yaptırım uyguladık. Bunlar yapıldı. Normandiya formatı çerçevesinde, Fransa, Almanya biraraya gelebilir. AB ülkeleri NATO'nun çoğunluğunu oluşturuyor ve NATO bu diyalogda vazgeçilmez. Fransa'nın dönem başkanlığında, Avrupa güvenliğini düşünmek de önemli" dedi.

Macron da, "ABD ve Rusya'nın müzakere etmesi olumlu bir durum, umarım bu müzakere gelişir. AB olarak, Başkan Biden ile bu konuda örnek ve yakın bir çalışma yürüttük. Biden ile defalarca Putin ile görüşmeden önce biraraya geldik. Avrupa'nın güvenliği öncelikle Avrupalılar'ın konusudur. Öncelikle biz kendi güvenliğimizle ilgili önerileri kendi aramızda konuşmalı, belirlemeli, daha sonra NATO ve komşularımızla paylaşmalıyız. Çünkü Avrupa, jeopolitik bir güçtür" diye konuştu.

Putin ile iki uzun telefon görüşmesi yaptıklarını, bir kaç gün içinde de yeniden konuşacaklarını vurgulayan Macron, "Ben, AB'nin Rusya ile diyalog içinde olması gerektiğini düşünüyorum. Diyalog, izin vermek anlamına gelmiyor. Rusya, coğrafyası ve tarihi nedeniyle, Avrupa güvenliğinin önemli bir unsurudur" dedi.

Kazakistan'da "şiddete son" çağrısı

Von der Leyen ve Macron'a, Kazakistan'da akaryakıt zamlarına karşı başlayan gösterilere karşı, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in polise "halka uyarıda bulunmadan ateş edilmesi" talimatı vermesine ilişkin sorular da yöneltildi. Von de Leyen, "Kazakistan'daki durumu büyük bir endişe ile izliyorum. Yurttaşların güvenliği ve hakları öncelikli önem taşıyor ve garanti edilmeli. Şiddetin son bulması çağrısı yapıyorum. AB'nin yardım edebileceği her alanda yardıma hazır olduğunu belirtmek isterim" dedi. Macron da, Kazakistan’daki durumu "Son derece endişeli ve dikkatle izliyoruz. Şiddetin durması çağrısı yaptık" diye değerlendirdi.

Toplantıda, AB'nin pandemiyle mücadelesine ilişkin bilgi veren Komisyon Başkanı Alman politikacı Ursula von der Leyen, "Avrupa halkına 1,2 milyar doz aşı tedarik ettik. Ayrıca 1,5 milyar dozu da 150 ülkeye gönderdik. Pandemi sonrası ekonomilere 800 milyar Euro destek sağladık. Önümüzde çok büyük bir şantiye var. Öncelik iklim değişikliği alanındaki hedefleri gerçekleştirmek ve dijital geçişi sağlamak. Avrupa savunması konusunda yapılacak zirveyi de heyecanla bekliyoruz" dedi.

ARZU ÇAKIR / VOA