Ukrayna Nükleer Silah Sahibi Olmayı Yeniden İstiyor mu?
Rusya'nın Tepkisi ve Nükleer Silah Endişeleri
Editor
0
Ukrayna Nükleer Silah Sahibi Olmayı Yeniden İstiyor mu?
ŞEHİTLER ÖLMEZ / TÜRKİYE
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, geçtiğimiz hafta Avrupa Birliği (AB) Konseyi'nde yaptığı konuşmada, ülkesinin güvenliği için tek gerçek seçeneğin NATO üyeliği ya da nükleer silahlara sahip olmak olduğunu belirterek dikkat çekici bir tartışma başlattı. Zelenskiy, "Nükleer silahlarından kim vazgeçti? Ukrayna. Bugün kim savaşıyor? Yine Ukrayna," ifadeleriyle, Ukrayna'nın içinde bulunduğu zor durumu vurguladı.
Bu açıklamalar, Ukrayna’nın yeniden nükleer silah edinmek istediği yönünde algılanarak büyük bir etki yarattı. Ancak Zelenskiy, aynı günün ilerleyen saatlerinde NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile yaptığı görüşmede, Ukrayna'nın nükleer silah yapmayı planlamadığını ve amacının sadece ülkesinin güvenliğini sağlamak olduğunu açıklamak zorunda kaldı.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, Kiev’in kitle imha silahları geliştirme gibi bir planının olmadığını ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na (NPT) bağlı kaldığını belirtti. Ukrayna, 1994 Budapeşte Memorandumu ile dünyanın üçüncü en büyük nükleer cephaneliğinden vazgeçmişti ve o zamandan beri uluslararası güvenlik anlaşmalarına sadık kalıyor.
Budapeşte Memorandumu ve Nükleer Güvenlik
Budapeşte Memorandumu, Ukrayna’nın nükleer silahlarından vazgeçmesi karşılığında ABD, İngiltere ve Rusya’nın ülkenin toprak bütünlüğüne saygı göstereceği ve koruyacağı garantisini verdiği bir anlaşma olarak biliniyor. Ancak, Moskova'nın 2014 yılında Kırım’ı ilhak etmesi ve ardından doğu Ukrayna’da başlattığı askeri harekâtlar, bu garantilerin ne kadar geçerli olduğunu sorgulatıyor.
Rusya, bu yılın başlarında, yeni kıtalararası balistik füzesi RS-28 Sarmat’ı test etmeye çalıştı. Bu silah, Rus yetkililer tarafından "dünyanın en ölümcül nükleer silahı" olarak tanımlandı. Ukrayna, 30 yıl önce Sovyetler Birliği’nden devraldığı nükleer altyapıyı terk etmesine rağmen, Moskova’nın sürekli olarak nükleer tehditlerle karşılık vermesi, Zelenskiy’nin NATO dışında başka güvenlik seçenekleri aramasına neden oluyor.
Rusya'nın Tepkisi ve Nükleer Silah Endişeleri
Zelenskiy’nin nükleer silahlarla ilgili açıklamaları, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından sert bir şekilde eleştirildi. Putin, Ukrayna’nın nükleer silah edinme yönünde herhangi bir girişimde bulunmasının mümkün olmadığını ve Moskova’nın buna kesinlikle izin vermeyeceğini belirtti. Putin, Ukrayna'nın böyle bir adımının saklanamayacağını ve Rusya'nın uygun bir yanıt vereceğini ifade etti.
Ancak Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Ofisi Başkanı Andrii Yermak, Zelenskiy’nin açıklamalarının yanlış anlaşıldığını ve Ukrayna’nın aslında nükleer silah istemediğini, sadece güvenlik garantileri peşinde olduğunu vurguladı. Budapeşte Memorandumu'na atıfta bulunan Yermak, "Biz hakkımız olan güvenlik garantilerini istiyoruz," dedi.
Sonuç
Ukrayna, nükleer silahlardan vazgeçme kararını 1994 yılında vermişti ve bu karar, ülkenin uluslararası güvenlik anlaşmalarına sadakatini gösteriyor. Ancak Rusya’nın saldırgan politikaları ve Kırım’ın ilhakı gibi olaylar, Ukrayna’yı güvenlik konusunda daha sert ve kararlı adımlar atmaya zorluyor. Zelenskiy’nin NATO’ya katılma isteği, bu kararlılığın en açık göstergesi olarak karşımıza çıkıyor.
Ukrayna'nın nükleer silahlarla ilgili tartışmalara girmesi, bölgedeki güvenlik dengesini derinden etkileyebilecek nitelikte. Ancak Ukrayna'nın asıl isteği, bu silahlar değil, hakkı olan güvenlik garantilerini elde etmek ve Moskova’nın tehditlerinden korunmak.
Kaynak: Euro News
