Ukrayna’daki savaşın Batı kamuoyunda unutulmaya yüz tuttuğunu ve bunda, Batılı devletlerin askeri harcamalardan yorulması kadar, Gazze-İsrail Savaşı’nın da etkili olduğunu yazmıştık. Nitekim, Batı dünyasından yorgunluk sinyalleri giderek daha belirgin şekilde kendisini gösteriyor. ABD Savunma Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Sabrina Singh, ABD’nin Ukrayna’yı desteklemeye devam edeceğini, fakat bu yardımın miktarının önceki dönemlere göre daha az olacağını söyledi. Üstelik de ABD, bu savaşı Rusya’yı yıpratmak için fırsat olarak gören, bu nedenle, savaşın sürmesini en fazla isteyen ülke idi. Diğer Batılı ülkelerde yorgunluk, tahmin edileceği üzere, daha fazla.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, yaz aylarında yaptığı açıklamada, sonbahardan itibaren Ukrayna’nın uluslararası alanda zorluklarla karşılaşabileceğini, bazı ülkelerin Ukrayna’ya Rusya’yla barışma çağrısında bulunabileceğini söylemişti (üstelik o zaman Gazze Savaşı çıkmamıştı daha); bu öngörüsü, gerçekleşmeye başladı.

Ukrayna’daki savaş, tabii ki, sadece bir Rusya-Ukrayna Savaşı değil; burası, büyük güçlerin çatışma alanı. O nedenle, bu savaşın akıbeti, sadece burada sahadaki çatışmalara değil, hatta bundan daha fazla, bütük güçlerin alacakları tavra bağlı. ABD’ye giden Çin Halk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şi Cinping’in Biden’la yapacağı görüşme, bu açıdan büyük önem taşıyor. Çin, bir taraftan Batı’nın Rusya’ya ambargo uyguladığı şartlada Rusya’nın ayakta kalmasına yardımcı oldu. Ne var ki, Çin’in Rusya’nın Ukrayna’daki işgalini desteklediğini söyleyemeyiz. Çin, sınırların değişmesini istemiyor ve Ukrayna ile de ticari ilişkilere sahip. Bu nedenle, Rusya’nın istilası, Çin’in destekleyeceği bir durum değil. Ne var ki, Ukrayna’yı destekleyen Batı dünyasının galip gelmesi ve Doğu Avrupa’nın ABD’nin nüfuz alanına girmesi, Çin’in hiç isteyeceği bir durum değil. O nedenle Çin, burada yıkılan dengeleri bir şekilde yeniden kurmaya çalışıyor. Rusya üzerinde etkisi fazla olduğu için ABD, Rusya’yı, Çin üzerinde etkilemeye, Rusya’ya geri adım attırmaya çalışıyor.

İşte bu şartlarda Ukrayna yönetimi, Orta Doğu’daki savaşın gölgesinde kalmamak ve Batı’dan yardımı sürdürebilmek için, tamamen İsrail yanlısı açıklamalar yapmayı tercih etti. Zelenski, Hamas’la Rusya’yı kıyasladı ve ikisinin de terörist olduğunu söyledi. Ne var ki, bazı Ukraynalı uzmanların da söylediği üzere, Zelenski’nin bu politikası, Batı’dan istediği sonucu almasını sağlamadığı gibi, Arap ülkeleri ve Latin Amerika ülkeleri gibi pek çok ülkenin de desteğini kaybetmesine neden oldu. Ukrayna yönetimi, özellikle Birleşmiş Milletler’deki oylamalarda, bu ülkelerin desteğini sağlamaya çalışıyordu. Şimdilik Ukrayna açısından durum, olumsuz oldu.

Bir taraftan Batılı yetkililerin bazıları, Ukrayna Savaşı'nın uzun süreli olacağını söylüyor. Ne var ki, Batı’daki yorgunluğa bakacak olursak, tahmin edilenden çok daha erken bir zamanda bir ateşkese varılma ihtimalini de göz ardı etmememiz gerekecek.

https://www.gazeteyenigun.com.tr/makale/17650733/deniz-berktay/ukrayna-ve-israil

DENİZ  BERKTAY / YENİGÜN