1 Ekim Pazartesi günü varılan ve 'Steinmeier Formülü' adı verilen uzalaşı ile Donbas bölgesi yerel seçimlerini Ukrayna kanunları çerçevesinde gerçekleştirecek ve sonuçları AGİT tarafından onaylanacak.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky'e göre seçimlerin gerçekleşebilmesi için Rus askerleri ve Rusya destekli militanların bölgeden çıkmaları ve Rusya ile olan doğu sınırınının yeniden Ukrayna'nın kontrolüne girmesi gerekiyor.

"Seçimler silah namlusunun ucunda gerçekleşmeyecek" diyen Zelensky, 'militanlar' bölgede olduğu sürece seçim olmayacağı sinyalini verdi.

AGİT onay verirse Donbas otomatikman özerk statüye kavuşacak

AGİT gözlemcileri tarafından takip edilecek süreç Ukrayna Merkez Seçim Komisyonu tarafından yönetilecek. Bu süreçte ayrıca Ukraynalı gözlemcilere, uluslararası basına ve çeşitli siyasi organizasyonlara da bölgede bulunma ve faaliyet izni verilmesi bekleniyor.

AGİT seçimlerin adil ve şeffaf olarak tamamlandığına onay verirse, bölge otomatik olarak kendi kendini yöneten özerk bir statüye kavuşacak. Ne var ki, bunun tam olarak ne tür bir özerklik olacağı konusu netlik kazanmış değil.

Ukrayna teslimiyet görüntüsü oluşturmayan yeni bir yasa yapacak

Zelensky konuşmasında Rus işgali altındaki Donbas bölgesinin statüsüne dair varolan geçici yasaların 31 Aralık 2019'da süre aşımına uğrayacağını, bu nedenle Ukrayna Parlamentosu'nun kamuoyunu da tartışma sürecine katarak Donbas için yeni bir yasa düzenleyeceğini duyurdu.

"Bu yeni yasada 'kırmızı çizgiler' geçilmeyecek. Dolayısıyla -savaş sonrası- herhangi bir yenilgi ve teslimiyet durumu da oluşmayacak." diyen Zelensky, 'kırmızı çizgiler'in ne olduğuna dair bir açıklama yapmadı. Zelensky, Steinmeier Formülü'nün de bu yeni yasayla birlikte uygulamaya gireceğini kaydetti.

Kremlin'den 'barış planı' onayı

Kremlin'den çarşamba günü yapılan son açıklamadaysa Kiev'in adımları 'barış planı' olarak nitelendirildi ve RIA Haber Ajansı'nın aktardığına göre, Zelensky hükümetinin Ukrayna'nın doğusunda bulunan Rusya yanlısı ayrılıkçılarla bir barış planı adımı atmasından duyulan memnuniyet dile getirildi.

Normandiya dörtlüsü için yeşil ışık

Steinmeier Formülası'nın onaylanması ile 'Normandiya Dörtlüsü' denilen Ukrayna, Almanya, Rusya ve Fransa zirvesine giden yol da açılmış oldu. Ancak henüz kesin bir tarih belirlenmiş değil. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov Kiev'in attığı bu adım sonrası zirveye dair kısa zaman içinde bir tarih belirlenmesini beklediğini söyledi.

Karşılıklı geri çekilme süreci devam edecek

Uzlaşıya ilişkin açıklamalarda bulunan Zelenskiy'e göre iletişim grubu içinde taraflar ayrıca ön cepheler olarak bilinen Luhansk Oblast bölgesindeki Zolote ve Petrivske mahallelerinde karşılıklı silahlı güçlerini ve kurulu büyük kalibre silahlarını geri çekme konusunda da anlaştı.

Zelenskiy bu iki yerleşim yerinde yaşayan ve Ukraynalı askerlerin geri çekilmesinden endişe duyan vatandaşlarına seslenerek "Güvende olacağınıza dair kişisel garanti veriyorum. Askeri çekilme sizin güvenliğinize olumsuz bir etki oluşturmayacak" mesajı verdi.

Halihazırda benzeri bir karşılıklı geri çekilme girişimi Ukrayna'nın en doğu noktası olan Stanytsia Luhanska bölgesinde gerçekleşmiş ve başarılı olmuştu.

Tüm esirlerin takas edilmesi söz konusu

Bununla birlikte Trilateral İletişim Grubu Ukrayna ile Rusya arasında esir takası üzerinde de çalışmalar yürütüyor. Son olarak 7 Eylül'de az sayıda bir grup insan karşılıklı değiş tokuş edilmişti. Yakında bunun tüm esirlerin karşılıklı iadesi ile sonuçlanabileceği belirtiliyor.

Zelensky basın toplantısında yaptığı konuşmada Rusya'da tutulan kişilerden birinin de iki yıldır hapiste olan Ukraynalı gazeteci Stanislav Aseyev olduğunu dile getirdi ve "Onu ve diğer vatandaşlarımızı vatanlarına geri getirmek için elimizden gelen tüm çabayı gösteriyoruz" dedi.

Steinmeier Formülası

Steinmeier Formülü ilk kez 2016 yılında Almanya'da önerildi ancak Rusya ve Ukrayna arasında son birkaç aydır görüşülüp tartışılıyordu.

Dönemin Alman Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier'in çerçevesini çizdiği plan, Şubat 2015'te Minsk barış görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanması sonrası yeniden ele alınmıştı.

EURONEWS