Türkiye'deki büyükelçiler, uluslararası örgütlerin temsilcileri bir süredir birbirlerine "Sana bir şey geldi mi" diye sorup duruyorlar.

Merak ettikleri, 29 Ekim için özel olarak nasıl bir faaliyet yapılacağı. İki haftadan az bir süre kalmış ne davet var ne bir şey.

İktidar unutmak istese de 29 Ekim'de Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yılının kutlanacağının yabancılar bile idrakinde. İhtimal bu aralar, çok da özel bir coşkuyla kutlanmayacağının farkına varmaya başladılar.

Aslında seçimlerden beri yabancı büyükelçiler, 29 Ekim'e üst düzey katılım sağlamak gerekebilir diye, Ankara'yı yoklayıp durdular.

Çünkü normalde, devletler kuruluşlarının, 75, 100, 200. yıl dönümlerinde özellikle yabancı liderlerin de katıldığı görkemli kutlamalar yaparlar. Mümkün olduğu kadar çok sayıda ve üst düzey katılım tercih edilir. Bir anlamda diğer devletlerce ne kadar önemsendiğinizin, ne kadar saygı duyulduğunuzun da bir göstergesi olur. İçinde yaratıcılığın da olduğu kutlamalar dosta düşmana ülkenin zenginliğine, özgüvenine dair bir nevi gösteriş yapma fırsatı da verir.

Cumhurbaşkanı yemin törenine yabancı liderler davet edilmişti

Ankara'daki nahif büyükelçiler de, kendi ülkelerinin devlet başkanları, başbakanları ya da bakanlarının takvimi dolmadan, 29 Ekim'i Türkiye için tutmak için ön almak istediler.

Ama sanırım bizim kadar onlar da mevcut iktidarın 1923 ile 2003 arasını neden basit bir parantez olarak gördüklerini, sırf Cumhuriyetin İkinci Yüzyılı ifadesini kullanmamak için niye Türkiye yüzyılı diye bir slogan çıkarttıklarını, Cumhuriyet'in 100 yıllık birikimini neden bu kadar hiçe saydıklarını anlamakta, algılamakta zorlanıyorlar.

Bir iktidar kendi ülkesinin yakın tarihine bu kadar mı mesafeli durur, bu kadar mı geçmiş dönemle barışmaktan imtina eder?

Hadi geçmişteki laik yönetimlere diş bileyerek, içeride yarattığı kutuplaşmadan yararlanıyorsun anladık; ve lakin bu durum dışarıya da zaafiyet mesajı veriyor. Kendi cumhuriyetine sahip çıkmazsan, kendi Cumhuriyetine saygı duymazsan, kimse de senin devletine, Cumhuriyetine saygı duymaz.

Türkiye'de tek bir lider var, Türkiye'de parti devleti var; o nedenle yabancı liderlerin cumhurbaşkanlığı yemin törenine gelmeleri önem ve öncelik taşır mı diye bakılıyor?

Malum; yemin töreni için yabancı liderler davet edilmişti ve Azerbaycan cumhurbaşkanının yanı sıra Afrika ve Latin Amerika'dan birkaç devlet başkanı gelmişti.

AK Parti Kongresi'ne yurt dışı daveti

Bu arada AK Parti'nin on gün önceki Kongresi için başta Avrupa olmak üzere çok sayıda ülkenin siyasi parti temsilcisinin uçak bileti ve konaklama masrafları karşılanmak üzere Ankara'ya davet edildiğinin de altını çizeyim.

Ama 100. yıldönümünü "şöyle aramızda, biz bize kutlayalım" denmiş diye mi bakacağız?

En yakın örnek Yunanistan. 2021'de görkemli kutlamalar yapıldı ve çok sayıda devlet insanı davet edildi. Onların şansına Covid-19 yüksek katılım olmasına engel oldu; misal Fransa Cumhurbaşkanı son anda iptal etti.

Fransa, 1989'da 200. yıl dönümü için düzenlediği kutlamalara yine çok sayıda lideri davet etti.

Muhalefetin sorumluluğu

Yabancı büyükelçilerin, Cumhuriyetin 100. yıl kutlamalarına CHP sahip çıkar mı; onlar bir faaliyet yapar mı acaba diye bir saniyeliğine bile düşündüklerini sanmıyorum. Acaba CHP bir saniyeliğine bile düşündü mü; "Şu boşluğu biz doldursak mı" diye?

Benim açımdan hüzünlü bir 29 Ekim olacak.

Bu durumla ilgili mevcut iktidarı elbet eleştireceğiz. Ama kendi açısından belli bir noktada duruyor.

Bu durumdan asıl hicap duyması gerekenler, koltuğuna yapışmış CHP lideri ve onu o koltukta tutabilmek için kendi koltuklarına yapışmış olanlardır.

Ve bu durumdan da sen, ben, siz, biz, hepimiz sorumluyuz. Muhalefet liderini sivil baskıyla koltuğundan edemeyen, muhalefette ciddi bir değişim için ağırlığını koyamayan bir toplum, iktidardakini nasıl değiştirsin ki?

https://t24.com.tr/yazarlar/barcin-yinanc/yabanci-buyukelcilerde-cumhuriyet-in-100-yili-saskinligi,41882

BARÇIN YİNANÇ / T24