TBMM Adalet Komisyonunda, Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda düzenlemeler içeren Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

Komisyonda, imza sahiplerinden AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya, kanun teklifinde yer alan düzenlemelerle ilgili bilgi verdi.

Özkaya, muhalefet partilerine teklifin sunulduğunu, muhalefet partilerinin bazı görüş ve önerilerinin de teklifte yer aldığını söyledi.

CHP İstanbul Milletvekili Zeynel Emre, Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin bizatihi yürütmenin başı tarafından açıklandığını söyleyerek, "Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin hazırlanmasında gerçekçi olursak, Meclisin buradaki fonksiyonu çok az. O zaman da dedik, şayet bizi sürecin içine katarsanız, Türkiye'nin yargısal sorunlarını çözmek istiyorsanız bu bizi memnun eder. 'Hangi alanlarda ne gibi değişiklikler öngörüyorsanız biz üzerinde çalışır size geri döneriz' dedik." ifadesine yer verdi.

Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin, açıklandığı günden bu yana toplumda büyük bir beklenti oluşturduğunu ifade eden Emre, "İnfaza ilişkin düzenlemlerde toplumda büyük bir beklenti var. Bu konuda çok fazla mesaj alıyoruz. Bir twit atsak, altına yüzlerce mahkum yakını mesaj atıyor. Bu meselenin hızlıca hallolması lazım." diye konuştu.

Getirilen teklif içeriğinde yeşil pasaportun reform olarak sunulmasına karşı olduğunu dile getiren Emre, hukuk mesleğine girişte sınav yapılmasını ise desteklediklerini belirtti.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, Türkiye'nin bir reforma ihtiyacının olduğunu, bu reformun, hukuk devletine ve bağımsız yargıya ihtiyaçtan kaynaklandığını kaydetti.

Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin hiçbir paketinde anayasa değişikliğinin olmadığını anımsatarak, söz konusu belgenin "reform" olarak nitelendirilmesini eleştiren Erkek, "Bu paketler bazı kanunlarda değişiklik yapan kanun teklifidir. Bir reforma gerçekten çok ihtiyacımız var." dedi.

Erkek, olağanüstü hal sırasında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle ihraç edilenlerin durumunun da Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde olması gerektiğini savundu. Muharrem Erkek, "Gelin gerçek anlamda bir reform için anayasa değişikliklerini cesaretle yapalım." ifadesini kullandı. 

MHP Grup Başkanvekili Muhammed Levent Bülbül, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçildikten sonra "TBMM'nin etkinliğinin azaldığı" gibi bir iddiada bulunmanın doğru olmadığını, vatandaşın siyasal tercihlerinin Meclis'e tam manasıyla yansıdığını söyledi.

Bu yasama yılında, TBMM iç tüzüğünde yapılacak değişikliklerle sistemin çok daha iyi işler duruma geleceğini düşündüklerine işaret eden Bülbül, şöyle konuştu:

"Hiçbir sistem, uygulamaya girdiğinde, 'Tam manasıyla, arzu edilen şekilde işliyor.' iddiasında kimse bulunamaz. Bu yeni dönemde yürütmede, yasamada, bağımsız ve tarafsız olarak ifade ettiğimiz yargımızda da birtakım değişikliklerin yapılması beklenmelidir. Bu da yargı reformu ile gerçekleşecektir. Yargı Reformu Strateji Belgesi'ni ve yargı paketini önemsediğimizi ifade etmek istiyoruz. Birinci pakette yer alan düzenlemleri genel olarak olumlu bulduk. Teklifteki hususları memnuniyetle karşılamakla birlikte, bu paketin genel anlamda bütün partilerce değerlendirmesinde olumlu bir bakışın olması bizce önemlidir."

"Bu nasıl bir reform?", "Bunu biz reform olarak kabul etmiyoruz" değerlendirmelerini, daha birinci paket açıklanırken yargı reformunu bunlardan ibaretmiş gibi bakmayı doğru bulmadığını belirten Bülbül, şunları kaydetti:

"Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde ifade edilen hususların, bu süreçte nasıl ortaya çıkacağını hep birlikte göreceğiz. Bu paketlerin tamamının kanunlaşmasından sonra, adalet sisteminde doğurduğu neticeleri hep beraber değerlendiririz. Bu paketin, Türkiye'de adalete olan güvene önemli katkılar sağlayacağını düşünüyoruz."

HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran, öncelikle bu kanun teklifinin anayasaya aykırılık yönünden incelenmesi gerektiğini söyledi.

Kanun teklifindeki maddelerin reform olmadığını savunan Başaran, "Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın şaşalı bir törenle açıklamasının ardından toplumun büyük çoğunluğunda, 'İktidar galiba yargı problemlerine, adalet problemlerine çözüm bulacak' gibi bir algı oluştu. İlk gelen paket toplumun ihtiyacını karşılayacak şekilde değil." diye konuştu.

Başaran, "Kanun teklifini HDP hariç herkese göndereceğiz." açıklamasını da eleştirerek, kamuoyunun önünde yapılan böyle bir açıklamayı, özgürlük ortamı oluşturmak açısından problem olarak gördüklerini ifade etti.

İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, teklifin torba kanun çerçevesinde hazırlandığını öne sürdü. Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı ile ilgili kanunlarda yeterli düzenlemenin bulunduğunu, sorunların doğru tespit edilmesi gerektiğini dile getiren Subaşı, "Biz sorunlarımızı doğru teşhislerle ortaya koyarsak sonradan da çözümler çok kolaylaşır. Ama sanıyorum teşhis ve tespitlerde sorunlar yaşanıyor. Bir reform yaptığımız iddiasıyla yola çıkıp, bir torba yasa ile devam ediyoruz." ifadesine yer verdi.

CHP Mersin Milletvekili Alpay Antmen, Yargı Reformu Strateji Belgesi'ni Adalet Bakanlığının hazırladığını ancak kanun teklifini AK Parti milletvekillerinin getirdiğini, reform paketi kapsamında bundan sonra hazırlanacak kanun tekliflerinin Mecliste grubu bulunan siyasi partilerin görüşleri alınarak yapılması gerektiğini belirtti.

İYİ Parti Aksaray Milletvekili Ayhan Erel, sorunların ana kaynağının yasal mevzuattaki eksikliklerden değil, mevzuatın uygulanmasındaki bakış açısından kaynaklandığını ileri sürdü. 

CHP İstanbul Milletvekili Turan Aydoğan, yargının tarafsız ve bağımsız hale tam manasıyla getirilmediği sürece Mecliste çok paketlerin tartışılacağını ifade etti. Kanun teklifinde avukatlara yeşil pasaport hakkının getirildiğini anımsatan Aydoğan, "Avukatlara bir iyilik yapmak istiyorsak onları yargının günah keçisi olmaktan çıkaralım." dedi.

CHP Antalya Milletvekili Rafet Zeybek ise hakim ve savcı adayı alımlarında yapılan sözlü sınav sistemine değinerek, "Sözlü sınavda hakim ve savcı adayları bir referans kullanmadan çağrılıyor mu? Referansla hakim olan bir kişi adalet dağıtmaz, bağımsız da tarafsız da olmaz, kendimizi kandırmayalım. Sözlü sınav sisteminin değiştirilmesi lazım. Bu sınavı objektif kurallara göre ayarlamamız lazım." şeklinde konuştu.

Kanun teklifinin geneli üzerindeki konuşmaların ardından, HDP'nin, "anayasaya aykırılık" gerekçesiyle teklifin geri çekilmesi önerisi reddedildi. Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından maddelere geçildi.

Komisyonun 8 Ekim Salı günü saat 10.30'da yeniden toplanması kararlaştırıldı.