Mısır’da firavunları anımsatan yeni bir başkent yükseliyor, ama ne pahasına? New York Times’ın haberine göre, yeni idari başkent Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin öncülük ettiği bir dizi mega projenin en büyüğü. Ancak ülke korkunç bir ekonomik krizden geçerken, Sisi’nin görkemli hayallerini karşılayıp karşılayamayacağı konusunda şüpheler var.

ABD’nin başkenti Washington, D.C.’nin dört katı büyüklüğünde bir çöl yamacına yayılmış yeni kent, Sisi’nin görkemli hırslarını ve ülkenin rakipsiz lideri olarak egemenliğini simgeliyor. Kahire’nin hemen dışındaki yeni idari başkent, Afrika’nın en yüksek binasını, kristal bir piramidi ve eski bir Mısır güneş tanrısının sembollerinden esinlenen Sisi için disk şeklinde inşa edilen geniş bir sarayı kapsıyor. Tahmini 59 milyar dolarlık maliyetiyle altı yıl içinde bitirilmesi öngörülen kent, inşa edilen bir dizi mega projenin en büyüğü. Sekiz şeritli otoyollar, Kahire’nin çökmekte olan sokaklarında, antik mezarların ve Giza piramitlerinin yanından geçiyor. Yeni inşa edilmiş dev köprüler Nil’i kaplıyor. İskenderiye şehrinin hemen dışında, Akdeniz kıyısında yeni bir yaz başkenti parıldıyor. Çoğunlukla ülkenin güçlü ordusu tarafından inşa edilen projelerle, Sisi, çölden yükselen yapılarda otoritelerini yansıtmaya çalışan Mısırlı liderlerin son örneğini oluşturuyor. Ancak ülke ekonomisinin Sisi’nin görkemli hayallerini karşılayıp karşılayamayacağı konusunda şüpheli sesler giderek yükseliyor.

Yalnızca son altı yılda, Uluslararası Para Fonu IMF, bir yandan akan Amerikan yardımlarına rağmen Mısır’a toplam 20 milyar dolar tutarında üç kredi verdi. Mısırlı bir siyasi analist olan Maged Mandour, cumhurbaşkanının “zenginlere yönelik devasa bir şehir inşa etmek için yurtdışından borç para aldığını” söyledi. Ancak yoksul ve orta sınıf Mısırlılar, mega projelerin bedelini vergiler, sosyal hizmetlere daha düşük yatırım ve sübvansiyon kesintileri yoluyla ödüyorlar. Yeni projelerin finansmanı belirsizliğini koruyor olsa da, kısmen Çin sermayesi ve Mısır’ın önümüzdeki yıllarda geri ödemesi maliyetli olacak yüksek faizli tahviller tarafından finanse ediliyor. Sisi, mega projeleri finanse etmek için ağır borç aldı ve ayrıca milyarlarca dolarlık silah alımı da, on yılda ulusal borcun dört katına çıkmasına yol açtı. Yatırım bankası Goldman Sachs geçtiğimiz günlerde Mısır’ın alacaklılarını savuşturmak için Uluslararası Para Fonu’ndan 15 milyar dolarlık bir kurtarma paketine ihtiyacı olduğunu tahmin etmişti.

Mısır’ın maliye bakanı, ülkenin yeni bir IMF yardımı arayışında olduğunu doğruladı. Ancak Kahire’nin alabileceği kredinin 3 milyar dolardan fazla olamayacağı belirtiliyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, Mısır’ın kırılgan ekonomisini iyice sarstı. Faiz oranları ve gıda fiyatları bu yaz yükselirken, kamu maliyesi o kadar bozuldu ki, hükümet alışveriş merkezlerine, stadyumlara ve diğer kamu tesislerine klimalarını paylaştırmalarını ve yurt dışına daha fazla enerji satabilmeleri için ışıklarını kısmalarını emretti. Şimdi ekonomistler, Mısır’ın önemli bir borç temerrüdü riski taşıyan bir avuç ülkeden biri olduğu konusunda uyarıda bulunuyor.

KARAR