Yüzlerce Batılı Daha Kabil’den Ayrıldı

Afganistan’da aralarında Amerikalılar’ın da olduğu 200 civarında yabancı ülke vatandaşı, başkent Kabil’deki havalimanından düzenlenen uluslararası bir ticari uçuşla ülkeden ayrıldı. ABD ve yabancı güçlerin geçen ay sonunda ülkeden ayrılmasından bu yana ilk kez bu kadar büyük çapta bir tahliye seferi yapıldı.

Katar Havayolları’nın Katar’ın başkenti Doha’ya düzenlediği sefer, ABD ile Afganistan’ın yeni Taleban yönetimi arasındaki inişli çıkışlı koordinasyonda önemli bir gelişmeye işaret etti. Başka bir havaalanında charter uçuşlarla ülkeden ayrılmayı bekleyen onlarca yolcunun günlerdir bekletilmesi, Taleban’ın uygun seyahat belgelerine sahip yabancıların ve Afganlar’ın ülkeden ayrılması izin verme taahhüdüne şüphe düşürmüştü.

İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan üst düzey bir Amerikalı yetkili, Kabil’den kalkan uçakta bulunan yabancıların sayısını verdi ve iki üst düzey Taleban yetkilisinin de seferin hayata geçirilmesine yardımcı olduğunu bildirdi. Yetkili, uçakta Amerikalılar, Yeşilkart sahipleri ve aralarında Almanlar, Macarlar ve Kanadalılar’ın da olduğu diğer ülke vatandaşlarının bulunduğu bilgisini verdi.

Beyaz Saray: "Taleban işbirliği yaptı, bu olumlu bir ilk adım"

Daha sonra Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada da, içinde ABD vatandaşları ve Yeşilkart sahiplerinin olduğu, Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı’ndan kalkan Katar Havayolları’na ait charter uçağının emniyetli şekilde Katar’ın başkenti Doha’ya vardığı belirtildi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Emily Horne yaptığı yazılı açıklamada, uçuşların güvenliği konusunda gösterdiği çabalardan dolayı Katar’a teşekkür etti.

Yolcu listesinin doğruluğu, uçakların emniyetli kalkışı ve seyahati konusunda ABD hükümeti bünyesinde yoğun bir çalışma yürüttüklerini belirten Horne, “Bugünkü emniyetli uçuş da dikkatli ve sıkı bir diplomasi ve görüşmelerin ürünü” ifadesini kullandı.

Horne, Amerikan vatandaşları ve Yeşilkart sahiplerinin Kabil havaalanından ayrılışı konusunda Taleban’ın da işbirliği içinde olduğunu belirterek, “Bu çabada kendileriyle olan temaslarımızda profesyonel ve ciddi şekilde hareket ettiler. Esneklik gösterdiler. Bu olumlu bir ilk adım” dedi.

Emily Horne, Amerikan vatandaşları, Yeşilkart sahipleri ve ABD’yle geçmişte çalışmış ve Afganistan’dan ayrılmak isteyen Afganlar’ın güvenli ve düzenli biçimde ülkeden çıkışını sağlamak için çabalarını sürdüreceklerini vurguladı.

Amerikan haber ajansı AP’nin bildirdiğine göre, uçuş öncesinde Taleban yetkilileri havaalanı pistinde devriye gezerken, yolcular uçuş için gereken belgelerini sundu ve özel eğitimli köpekler alana bırakılan bavulları kokladı. Geçen hafta yaşanan kaosun ardından havalimanını terkeden bazı deneyimli çalışanlarının da işlerine geri döndüğü belirtiliyor.

Grup uçağa binmeye hazırlanırken, Katarlı yetkililer Kabil havalimanının pistinde toplanarak, günler süren onarımın ardından havalimanının uluslararası uçuşlar için tekrar hazır hale getirildiğini açıkladı. ABD öncülüğünde 100 binin üzerinde kişinin tahliye edildiği operasyonun son günlerinde yaşanan kaosta havalimanında ciddi hasar oluşmuş ve düzenli ticari uçuşların tekrar ne zaman başlayabileceği konusunda soru işaretleri belirmişti. Katar ve Türkiye’den teknik uzmanlar havalimanındaki faaliyetleri tekrar normale döndürmek için hızla çalışıyor.

Katar Özel Temsilcisi Mutlak bin Mecid el Kahtani, “Bugünün, Kabil havaalanının artık operasyonel hale gelmesiyle Afganistan’da tarihi bir gün olduğunu net biçimde söyleyebilirim. İster charter ister ticari uçuş olsun, herkesin biletleri ve biniş kartları var” dedi. Cuma günü de başka bir ticari uçuşun olacağını belirten Kahtani, “Umuyoruz ki Afganistan’da hayat normale dönüyor” ifadesini kullandı.

Bugünkü uçuş, Amerikan güçlerinin Ağustos ayı sonunda ülkeden ayrılmasından sonra Kabil havalimanından yapılan ilk sefer oldu. Amerika’nın 20 yıllık savaşını sonlandırdığı Ağustos ayında havalimanında, ülkeden kaçmak isteyenlerin canlarını tehlikeye atarak hareket halindeki askeri uçaklara atlamaya çalışmaları ve 169 Afgan ve 13 Amerikalı askerin hayatını kaybettiği intihar saldırısı gibi kaotik olaylar yaşanmıştı.

Yine isminin açıklanmasını istemeyen bir başka yabancı diplomat da, Amerikalılar dahil 200 kişilik bir diğer grubun da gelecek birkaç günde Afganistan’dan ayrılmasının beklendiğini kaydetti.

Gelecek birkaç gün içinde uluslararası uçuşların tekrar başlamasının, Taleban’dan kaçmak isteyen binlerce Afgan için ne anlama geleceği şu an için belirsiz.

Geçmişte Amerikalılar’la iş yaptıkları için Taleban’ın misillemesinden korkan yüzlerce Afgan bir haftayı aşkın süredir kuzeydeki Mezar-ı Şerif kentinde charter tahliye seferlerine biniş izni almak için bekliyor.

Taleban’ın geçerli seyahat belgelerine sahip olanların ülkeden ayrılmasına izin vereceği yönünde güvence vermesine rağmen, kuzeydeki havaalanında mahsur kalanların çoğu bu belgelere sahip değil.

VOA