Z kuşağı kimlerden oluşuyor?

Neden önemliler?

Z kuşağı kimlerden oluşuyor?


Araştırmalara göre zoomer'lar cinsiyet eşitliği ve LGBTI konularında açık görüşlere sahip ancak göç gibi konularda daha muhafazakârlar

Z kuşağı olarak da bilinen, 1990'ların ortaları ve 2010'ların başları arasındaki dönemde doğanlar, dijital teknolojiyi çok iyi kullanıyor ve sosyal meselelere meraklılar. Güçleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın tartışmalı seçim mitingini, sosyal medya platformu TikTok'u kullanarak "trollemeleriyle" daha bir görünür oldu. Peki, bu kuşak hakkında başka neler biliyoruz?

Donald Trump'ın koronavirüs salgını sebebiyle 3 ay verdikten sonra yaptığı ilk seçim mitingi, pek planlandığı gibi gitmedi.

ABD Başkanı'nın kampanya planlarına darbe vuranların genç aktivistler olduğu iddia ediliyor.

Trump'ın kampanya ekibi, 20 Haziran'da Tulsa'da yapılan tartışmalı mitinge rekor kalabalıkların katılacağını tahmin ediyordu.

Ancak miting kalabalıklarla değil, 19 bin kişilik salonun sadece üçte birinin dolmasıyla haberlere konu oldu.

Düşük katılımın nedeninin, TikTok uygulamasını kullananlar ve Kore pop müziği ya da K-pop hayranlarının, TikTok uygulaması üzerinden yaşıtlarını, mitinge gitmeyecekleri halde bilet almaya ikna etmeleri olduğu ortaya çıktı.

Kampanya ekibi, düşük katılımdan medyayı ve dışarıdaki protestocuları sorumlu tuttu ve gençlerin internet üzerinden aldıkları biletlerin herhangi bir etkisi olmadığını iddia etti.

Dikkatler Trump'ı "trolleyen" K-Pop hayranlarına çevrilirken yaşananlar aynı zamanda, Trump ve diğer siyasetçiler için bir baş ağrısına dönüşebilecek yeni bir demografik grubun, zoomerların güç gösterisi oldu.

Trump speaking in Tulsa with rows of empty seats in the background
Trump 20 Haziran'da Oklahoma eyaletindeki Tulsa şehrinde seçim mitingi düzenledi

Zoomerlar kimdir?

Zoomer, 1990'lı yılların ortaları ve 2010'lu yılların başları arasındaki dönemde doğanları için kullanılan Z kuşağına verilen bir başka isim.

Zoomer, 1944-1964'te doğan "baby boom-bebek patlaması" kuşağı için kullanılan boomer teriminin oynanmış hali.

Neden önemliler?

Öncelikle, sayı anlamında dünya genelinde yaygınlar. Bazı sayımlara göre küresel nüfusun yüzde 32'sini oluşturan bu kuşak, şu anki en kalabalık kuşak.

1981-1996 arasında doğan milenyum kuşağı, hâlâ yaş ortalaması 30 civarında olan dünya nüfusunun en kalabalık yetişkin nüfusu.

Ancak Dünya Bankası'na göre zoomerlar da şimdiden çalışan nüfusun yüzde 41'ini oluşturuyor.

Composite image of K-Pop's Hope and BTS, and Black Lives Matter protesters
K-pop şarkıcıları ve hayranları, ırkçılığı protesto eden "Siyahların Hayatı Değerlidir" hareketini destekliyor

Gerçekten o kadar farklılar mı?

Zoomerlar, sosyologlara göre birkaç farklı nedenle diğer kuşaklardan ayrılıyor.

En önemlisi, "dijital dünyaya doğan" ilk kuşaklar. Yani, internet dahil, teknolojik ilerlemelerle büyük oranda değişen bir dünyaya geldiler.

Aslında zoomerlar, dünya genelinde sosyal medyayı en yoğun kullanan kuşak. Hem sayı hem de harcanan zaman anlamında bu konuda milenyum kuşağını geçiyorlar. Araştırmalar ayrıca, zoomerların yüzde 60'ının sosyal medyayı başlıca haber kaynağı olarak kullandığını gösteriyor.

Ayrıca yine bazı araştırmalara göre, zoomerler bazı ülkelerde seleflerine göre daha büyük aranda yüksek öğrenim görüyor.

Young black girl holidng a mobile phone
Zoomerlar "dijital dünyaya doğan" ilk nesil

Milenyum kuşağı gibi, zoomerlar da sosyal eylemlilikten çekinmiyor, hatta daha erken başlayabiliyorlar.

En meşhur zoomer aktivistlerse Nobel Ödülü alan 22 yaşındaki Malala Yousafzai ve Time dergisinin geçen yıl yılın insanı seçtiği 16 yaşındaki "iklim savaşçısı" Greta Thunberg...

Daha çeşitliler mi?

Bu bazı ülkeler için geçerli bir durum. Zoomerlar ABD tarihindeki en çok etnik çeşitlilik barındıran kuşak.

2019'da Pew Araştırma Merkezi'nin yaptığı çalışamya göre zoomerların yüzde 52'si beyaz. Beyazların genel nüfustaki oranı ise yüzde 60.

Zoomerlar ayrıca, son 20 yılda büyük göç alan ülkelerde de etnik açıdan daha çeşitli bir tablo çiziyor.

A group of youngsters

Zoomerlar diğer kuşaklara göre daha mı hoşgörülü?

Zoomerlar konusundaki en ünlü araştırmalardan biri dört yıl önce eğitim alanında çalışan hayır kurumu Varkey Vakfı tarafından yapıldı. Tüm kıtalardaki 20 ülkede yaşayan, 15-21 yaşları arasındaki 20 bin kişiyle görüşüldü.

Ankette, farklı konularda farklı tutumların takınıldığı bir tablo ortaya çıktı.

Gençler ezici bir çoğunlukla cinsiyet eşitliğine (yüzde 89), kürtaj hakkına (yüzde 63) ve eşcinsel evliliklere (yüzde 63) destek veriyor. Ancak keskin bölgesel farklılıklar var.

Sadece yüzde 31'i hükümetlerinin "göçmenlerin ülkelerinde yasal olarak çalışması ve yaşamasını kolaylaştırması gerektiğini" düşünüyor.

Photo collage showing Malala Yousafzai and Greta Thunberg
Malala Yousafzai ve Greta Thunberg

Zoomerların siyasete karşı tutumları ne?

Peki, teknolojiyi iyi kullanan ve sosyal meselelere ilgi duyan zoomerlar, siyasete nasıl bakıyor?

ABD'ye bakılınca, henüz hüküm vermek için erken.

18-29 yaş arasında başkanlık seçimlerine katılım, diğer yaş gruplarına göre en düşük düzeyde. Trump'ın seçildiği 2016 başkanlık seçimlerinde kayıtlı seçmenlerin sadece yüzde 50'si oy vermişti.

Ancak, 2014'teki ara seçimlerde yüzde 20 olan katılım, 2018'de yüzde 36'ya çıktı.

Uzmanlar bunun, zoomerların oy kullanacak yaşa gelmelerinden kaynaklanan bir fark olduğunu söylüyor.

Milenyum kuşağından, 30 yaşındaki Alexandria Ocasio-Cortez'in seçilmesi ve ABD Kongresi'nde hizmet veren en genç kadın olmasının ardında, genç seçmenler var.

2016'daki başkanlık seçimlerinde, genç seçmenlerin sadece yüzde 37'si Trump'a destek vermiş, yüzde 55'i Demokrat rakibi Hillary Clinton'a oy vermişti.

Ancak zoomerların yapıları itibariyle sola meyilli olduklarını söylemek de yanlış. Brezilya lideri Jair Bolsonaro'nun iki yıl önceki zaferi, 18-24 yaş arasındaki seçmenlerin yaklaşık yüzde 60'ından aldığı destekle mümkün olmuştu.

Siyaset ve Kore pop müziği pek bağdaşmayan iki şey olsa da, internetteki bu kitle uzun süredir sosyal ve siyasi angajmanlarıyla biliniyor.

Geçtiğimiz günlerde, K-pop hayranları Black Lives Matter (BLM) hareketine önemli destek vermiş, dünya genelinde para toplayıp insanları sosyal medyayla harekete geçirmişti.

Giderek büyüyen bu kitlenin siyasi görünürlüğü de daha fark edilir düzeylerde olacak ve büyük ihtimalle Trump ve diğer siyasetçilerin başını ağırtacak.

BBC TÜRKÇE