Zelenski’den Scholz’u Zor Durumda Bırakan Davet

BERLİN — 

Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski’nin, Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u, Rusya'nın 2. Dünya Savaşı'nda Naziler’e karşı kazandığı zafer ve teslimin yıldönümü olan 9 Mayıs'ta Kiev'e davet etmesi Berlin’i zor durumda bıraktı.

12 Nisan’da Kiev’e yapmak istediği ziyaret Ukrayna tarafından engellenen Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ile Zelenski iki gün önce telefonda görüşmüş ve o zamandan bu yana süren gerilimin aşıldığı açıklanmıştı. Zelenski’nin Steinmeier’in yanısıra, Başbakan Olaf Scholz’u ve Alman devletinin zirvesindeki diğer siyasetçileri de Kiev’e davet ettiği duyurulmuştu.

İki ülke arasındaki buzları eriten bu konuşmanın ardından Zelenski’nin Scholz’e 9 Mayıs’ta Kiev’e gelmesini önermesi Alman medyasında "Başbakan’a yeni baskı" şeklinde yorumlandı. Zelenski açılamasında, "Scholz davet edildi, davetiye bir süredir yanıt bulmadı. 9 Mayıs'ta Kiev'e gelerek çok güçlü bir siyasi adım atabilir" dedi.

Zelenski açıklamasında Almanya ve Avrupa Birliği’nin diğer bazı ülkelerinin Rusya ile olan ilişkilerini devam ettirmesini de eleştirerek, "Birazcık iyi ve biraz da kötü olmaz. Bir yandan ‘yaptırımları uyguluyoruz’ diyorsunuz, ancak aynı zamanda Rusya ile yeni sözleşmeler yapıyorsunuz. Bu doğru değil. Bunun adı ikiyüzlülüktür" şeklinde konuştu.

Geçmişte Cumhurbaşkanı Steinmeier ve Başbakan Scholz’e ağır sözler sarf eden Ukrayna’nın Berlin Büyükelçisi Andriy Melnik de Almanya’nın diğer ülkelere kıyasla ülkesine yeterli yardım yapmadığı iddiasını tekrarladı. Melnik, Steinmeier ile Zelenski arasındaki telefonlaşmanın yol açtığı yakınlaşmaya rağmen Alman hükümetinin ülkesine yaptığı yardımlar konusunda "masal" anlattığını ifade ederek, "Kamuoyunda Almanya elinden gelen her şeyi yapmış gibi bir algı oluşuyor. Ancak gerçek durum bu değil" dedi.

Başbakan Olaf Scholz’un bir sözcüsü Zelenski ve Melnik’in açıklamalarını yanıt vermedi. Ancak sözcü, Başbakan’ın 9 Mayıs Pazartesi günü için programının belli olduğunu, önce G7 liderlerinin Zelenski’nin de yer alacağı çevrimiçi zirvesine katılacağını, ardından da Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’u Berlin’de konuk edeceğini, programında başka bir görüşmenin yer almadığını duyurdu.

Scholz Kiev’i Macron’la birlikte ziyaret edebilir

Emmanuel Macron G7 Zirvesi’ni takiben, Strasbourg’daki Avrupa Parlamentosu’nda 9 Mayıs’ta Avrupa Günü’ne katıldıktan sonra Berlin’e gelecek. AB içinde Fransız-Alman işbirliğinin gücünü göstermek için her iki ülke lideri de seçildikten sonra ilk ziyaretlerini birbirlerinin başkentlerine yapıyor. Macron ve Scholz Berlin’de akşam saatlerinde önce başbaşa görüşecek, ardından çalışma yemeğinde Ukrayna savaşını, savaşın derinden etkilediği Avrupa’nın geleceğini ve AB Anlaşması’nda planlanan değişiklikleri konuşacak.

Berlin’deki kaynaklar, Scholz’un Macron’a Kiev’i gelecek haftalarda birlikte ziyaret etmeyi önerebileceğini ve bu konunun da ikili görüşmede ele alınacağını dillendiriyor. Her iki lider de savaş başladıktan sonra Ukrayna’ya gitmedi.

"Kurtuluş günü" için özel önlemler

Öte yandan Almanya’da yaşayan Rus kökenlilerin, 2. Dünya Savaşı‘nda Hitler Almanyası'na karşı kazanılan zaferi kutlamak için 8 ve 9 Mayıs’ta çeşitli kentlerde yürüyüş ve anma törenleri yapacaklarını açıklamaları, Alman güvenlik birimlerini alarma geçirdi.

Rus kökenlilerin gövde gösterisi yapacağı yürüyüşlere binlerce katılım beklendiğini belirten polis kaynakları, özellikle Ukraynalı göstericilerle herhangi bir olayın çıkmaması için geniş güvenlik önlemleri alınacağını açıkladı.

Tüm etkinliklerde Rusya ve Ukrayna bayrakları ile eski Sovyetler Birliği’nin orak çekiçli bayrağını taşımak yasaklandı. Aynı zamanda Ukrayna savaşını destekleme anlamına gelen "Z" işaretinin yasak kapsamında olduğu hatırlatılarak, aksi durumlarda cezai işlem başlatılacağı vurgulandı. Dönemin Kızıl Ordusu’nun askerlerinin üniformalarına, bu üniformalar üzerindeki madalya ve nişanlara da yasak getirildi.

8 Mayıs, Kızıl Ordu’nun 8 Mayıs 1945’de Berlin’i ele geçirdiği ve Nazi dönemini sona erdirdiği gün olarak Almanya’da "Kurtuluş günü" adı altında resmen kabul ediliyor. Geçmiş yıllarda Alman siyasetçiler özellikle Berlin’de bulunan Rus anıtlarının önünde yapılan anma törenlerine katılıyordu.

Almanya‘nın Sovyetler Birliği karşısında teslimiyetinin imzalandığı 9 Mayıs ise, Rusya’nın yanısıra Sırbistan, Kırgızistan, Azerbaycan, Ermenistan, Kazakistan, Belarus, Moldavya ve İsrail gibi ülkelerde resmi tatil günü olarak "Zafer Günü" olarak kutlanıyor.

VOA